۱۵نگه داری دانشDavenport & Probst(2002), Akhavan et al.(2009), Leibowits(1999)۱۶فرایندهای سیستماتیک مناسب و قابل فهم دانش سازمانیSkyrme & Amidon (1997), Ajmal et al.(2010), Akhavan et al.(2009)

فصل سوم

روش تحقیق

۱-۳ مقدمه

همان طور که در شکل(۱-۳) نشان داده شده است، بعد از بیان مبانی و ادبیات تحقیق، در این فصل به بیان روش تحقیق پرداخته می شود. نوع روش تحقیق در این تحقیق از نوع توصیفی پیمایشی می‌باشد و از نظر هدف یک تحقیق کاربردی می‌باشد. این فصل شامل بخش‌های زیر می‌باشد :

1. 1. تشریح جامعه آماری و نمونه آماری

1. 1. تشریح ابزارها یا مقیاس‌ها

1. بیان روش ها

۲-۳ جامعه و نمونه آماری

جامعه آماری شامل خبرگانی از محققان یک سازمان تحقیقاتی است که با موضوعات تحقیقات و مدیریت دانش آشنا باشند که نمونه از بین خبرگان این جامعه انتخاب گردید. تعداد نمونه های تحقیق با بهره گرفتن از فرمول های آماری انتخاب می شود. فرمول های مختلفی برای نمونه گیری وجود دارند که هرکدام بر اساس نوع کارکرد در تحقیقات مفید هستند. یکی از روش های رایج کرجسی و مورگان است; آن ها جدولی فراهم آوردند که با بهره گرفتن از آن می توان حجم نمونه را از روی حجم جامعه برآورد کرد. این جدول با بهره گرفتن از فرمول(۱-۳) و با توجه به خطای نمونه گیری ۰۵/۰ و سطح اطمینان ۹۵/۰ استخراج شده است(کرجسی و مورگان،۱۹۹۶).

فرمول۱-۳ محاسبه حجم نمونه بر اساس حجم جامعه

در این فرمول:

Z= سطح اطمینان که برابر است با ۹۶/۱

P= شانس انتخاب شدن اعضای جامعه آماری که برابر است با ۵/۰

D= خطای نمونه گیری که برابر است با ۰۵/۰

N= حجم کل جامعه آماری که در این تحقیق برابر است با ۹۰ نفر

n = تعداد نمونه

در این تحقیق با توجه به بررسی های انجام شده تعداد افرادی که دارای شرایط لازم جهت نظر سنجی را داشته باشند- با توجه به ویژگی خبرگان گروه دوم- حدودا ۷۳ نفر بر آورد گردید و به همین تعداد پرسشنامه تهیه گردید که ۵۵ عدد از پرسشنامه‌ها پر و برگشت داده شد.

۱-۲-۳ اطلاعات توصیفی خبرگان گروه اول

برای نظر سنجی ‌در مورد شاخص های اولیه، از خبرگان گروه اول استفاه گردید. خبرگان در این مرحله از بین مدیران و مسئولین عالی یک از سازمان‌های تحقیقات دفاعی انتخاب شدند.

اطلاعات توصیفی خبرگان گروه اول که جهت بررسی روایی پرسشنامه پیشنهادی انتخاب شدند، به شرح زیر می‌باشد.

از نظر مدرک تحصیلی: ۲ نفر دکتری و ۸ نفر کارشناس ارشد.

از نظر سابقه پژوهشی : ۵ نفر ۱۵ سال به بالا، ۳ نفر نیز ۶ الی ۱۰ سال و ۲ نفر کمتر از ۵ سال سابقه.

۲-۲-۳ ویژگی‌های خبرگان گروه دوم

برای نظر سنجی ‌در مورد شاخص های منتخب، از خبرگان گروه دوم استفاه گردید.خبرگان در این مرحله از بین کارشناسان و مدیران و مسئولین یکی از سازمان‌های تحقیقات دفاعی انتخاب شدند .

همان‌ طور که اشاره شد، با توجه به بررسی های انجام شده و اطلاعات جمع‌ آوری شده در سطح سازمان مربوطه برآورد گردید که در حدود۷۰ نفر در این زمینه ویژگی های بیان شده را برخوردار باشند. فلذا به همین تعداد پرسشنامه تهیه شد که تعداد ۵۵ عدد پرسشنامه با پاسخ جمع‌ آوری گردید.

۳-۳ روش جمع‌ آوری اطلاعات

اطلاعات لازم این تحقیق به روش های زیر جمع‌ آوری و تهیه شده است:

1. 1. ‌بر اساس مطالعات کتابخانه ای- بررسی اسناد، مدارک و مقالات و پایان نامه های مشابه و مطالعات مشابه انجام شده.

1. 1. مراجعه به بعضی از مراکز تحقیقاتی مشابه و مصاحبه با افراد و دریافت نظر افراد صاحب نظر.

1. تنظیم پرسش نامه و جمع‌ آوری اطلاعات از جامعه آماری مورد نظر.

۴-۳ ابزار جمع‌ آوری اطلاعات (داده ها)

برای جمع‌ آوری اطلاعات طی چند مرحله از ابزارهایی نظیر مدارک و اسناد موجود، مجلات و مقالات استفاده شد. هر پژوهشگر باید با توجه به ماهیت مسئله سوالها و یا فرضیه های طراحی شده، یک یا چند ابزار طراحی نموده و بعد از کسب شرایط در رابطه با اعتبار آن ابزار، جهت جمع‌ آوری داده ها اقدام نماید .

در این تحقیق شاخص های اولیه با بهره گرفتن از مطالعات می‌دانی و مصاحبه با خبرگان و مطالعه سیستم های مدیریت دانش موجود در سایر سازمان‌ها به دست آمده است و ‌در مورد پایایی و روایی این معیارها از طریق نظر سنجی به وسیله پرسش نامه به دست آمده که مراحل جمع‌ آوری اطلاعات به شرح زیر می‌باشد.

۵-۳ مراحل جمع‌ آوری اطلاعات

قدم اول: ابتدا با بهره گرفتن از مطالعات کتابخانه ای و مراجعه به مراکز تحقیقاتی و نظر خواهی از نخبگان به صورت حضوری در طی چند جلسه، مطالعه گزارش‌ها وآئین نامه های مرتبط و مقاله های موجود اطلاعات اولیه جمع‌ آوری شده و شاخص های اولیه به دست آمد.

قدم دوم : در این مرحله شاخص های اولیه در قالب پرسشنامه(پرسشنامه شماره یک) در اختیار خبرگان گروه اول قرار داده شد تا ‌در مورد مناسب بودن یا نبودن شاخص ها اعلام نظر نمایند. در ضمن پرسشنامه طوری طراحی شد که چنانچه خبرگان شاخص یا شاخص هایی برای پیشنهاد دارند اضافه نمایند. در این تحقیق ۱۰ عدد پرسشنامه تهیه گردید و در اختیار خبرگان گروه اول قرارگرفت- خبرگان گروه اول شامل بعضی از مدیران تحقیقات و چند نفر از اعضای هیئت علمی دانشگاه ها بودند.

قدم سوم : بعد از تحلیل پاسخ های پرسشنامه مرحله قبل و در نهایت شاخص های نهایی مشخص گردید. سپس شاخص های به دست آمده را در قالب پرسشنامه دیگر (پرسشنامه شماره ۲) در آورده شد و در اختیار خبرگان گروه دوم قرار گرفت تا با توجه به ارزش‌های داده شده ارزش دهی کنند. بعد از جمع‌ آوری پرسشنامه‌ها اطلاعات به دست آمده وارد نرم افزار SPSS 16 گردید، سپس پایایی معیارها با بهره گرفتن از دو روش آلفای کرونباخ و روش دو نیمه کردن به دست آمد. با بهره گرفتن از تحلیل عاملی، شاخص های مناسب مشخص و در نهایت با بهره گرفتن از آزمون فریدمن شاخص های به دست آمده رتبه بندی گردد.

۶-۳ مراحل تحلیل داده ها

۱-۶-۳ روایی و پایایی پرسشنامه

روایی ‌به این سوال پاسخ می‌دهد که ابزار اندازه گیری تا چه حد خصیصه مورد نظر را می سنجد. بدون اگاهی از اعتبار ابزار اندازه گیری نمی توان به دقتِ داده های حاصل از آن اطمینان داشت . ابزار اندازه گیری ممکن است برای اندازه گیری یک خصیصه ویژه دارای اعتبار باشد درحالی که برای سنجش همان خصیصه برروی جامعه دیگر از هیچ اعتباری برخوردار نباشد .

در این تحقیق روایی پرسشنامه با نظر سنجی از ۱۰ نفر از اعضای هیئت علمی و افراد صاحب نظر تحقیقاتی- خبرگان گروه اول- مشخص گردید که تقریبا تمامی شاخص ها مورد تایئد قرارگرفت. البته در بعضی از شاخص ها اصلاحات در نحوه بیان شاخص در پرسشنامه یا ادغام و یا اضافه نمودن چند شاخص پیشنهاد شد که اصلاحات مورد نظر در پرسشنامه اقدام شد.