۴ـ۲ـ۲٫ ضریب همبستگی اسپیرمن ۹۹

۴ـ۲ـ۹٫ خلاصه نتایج آزمون‌های صورت‌گرفته ۱۰۷

بخش سوم: مقایسه و رتبه‌بندی مؤلفه‌های «تصمیم‌گیری» ۱۱۰

۴ـ۳ـ۱٫ آزمون فریدمن ۱۱۰

۴ـ۳ـ۲٫ مقایسه مؤلفه‌های «تصمیم‌گیری» ۱۱۰

فصل پنجم

۵ـ۱٫ مقدمه ۱۱۵

۵ـ۲٫ مرور فرضیات و نتایج آماری فرضیات ۱۱۵

۵ـ۳٫ تحلیل نتایج فرضیات ۱۱۶

۵ـ۴٫ پیشنهادات ۱۱۷

منابع

منابع و مآخذ ۱۲۰

منابع فارسی ۱۲۰

منابع انگلیسی ۱۲۱

سایت‌های اینترنتی ۱۲۲

چکیده تحقیق

امروزه، سیستم‌های اطلاعات مدیریت نقش بسزایی در سازمان‌ها به طور کلی در حوزه علمیه قم و واحدهای تابعه اعم از مؤسسات و سازمان‌های آموزشی و پژوهشی به طور خاص دارند. بررسی جایگاه و وضعیت این سیستم‌ها در محیط‌های آموزشی و تأثیرگذاری آن ها بر فعالیت‌های مدیران این سازمان‌ها، با توجه به نقش آموزش و یادگیری در جوامع، اهمیت بسزایی دارد. از این‌رو ، مسئله اصلی در پژوهش ، تأثیر به ‌کارگیری سیستم‌ اطلاعات مدیریت بر تصمیمات مالی مدیران حوزه علمیه استان قم می‌باشد. این تحقیق از لحاظ هدف، کاربردی است و از نظر روش، پیمایشی ـ می‌دانی به شمار می‌آید. روایی و پایایی پرسشنامه‌های مورد استفاده که یکی مربوط به سیستم‌های اطلاعات مدیریت و دیگری مربوط به تصمیم‌گیری است، مورد تأیید قرار گرفته‌ است ؛ به‌طوری که روایی آن ها از سوی استاد راهنما و افراد متخصص تأیید شد و پایایی (آلفای کرونباخ) آن ها نیز، با بهره گرفتن از ۱۴ پرسشنامه اولیه که به طور آزمایشی میان مدیران مربوطه توزیع شده بود، به‌ترتیب ۹۵۱/۰ و ۹۸۳/۰ به دست آمد که بیانگر پایایی بسیار بالای پرسشنامه‌ها می‌باشد. تجزیه و تحلیل آماری داده ها توسط نرم‌افزار SPSS ، بیانگر تأیید فرضیات فرعی و فرضیه اصلی تحقیق می‌باشد که به‌کارگیری سیستم‌های اطلاعات مدیریت بر تصمیمات مالی مدیران حوزه علمیه قم مورد بررسی قرار گرفت . نتایج این پژوهش، یافته های اُبی، فابونمی و آدِبایو را ‌در مورد تأثیرگذاری استفاده از سیستم‌های اطلاعاتی بر تصمیم‌گیری در سازمان ها و مؤسسات آموزشی، تأیید می‌کنند.

واژه های کلیدی:

اطلاعات ، سیستم‌های اطلاعات مدیریت، تصمیمات ، شناسایی مسئله ، شناسایی و ارزیابی راه ‌حل ‌ها ، انتخاب راه‌حل ، اجرای راه‌حل ، ارزیابی نتایج ، مدیران

فصل اول

کلیات

مقدمه

یکی از مهم‌ترین وظایف مدیران ، تصمیم‌گیری است. نوبل^[۱] و هربرت سایمون^[۲] (۱۹۶۰) معتقدند که فرایند تصمیم‌گیری مترادف با مدیریت است ، به‌طوری که تصمیم‌گیری هسته و شالوده تمام وظایف مدیریتی است و تصمیم‌گیری قطعاً برای دستیابی و حفظ مزیت رقابتی شرکت یا سازمان ضروری است (سلی،^[۳] ۱۹۹۸: ۱؛ به نقل از: سرلک و فراتی، ۱۳۸۷: ۱۲۶ـ۱۲۷). به گفته بارنارد،^[۴] تصمیم‌گیری، اصل و اساس وظایف مدیر را تشکیل می‌دهد و مهارت مدیر در تصمیم‌گیری خود را در کارایی وظایف و در کیفیت خدماتی که او ارائه می‌دهد ، نمایان می‌سازد (سعادت، ۱۳۷۲: ۴).

دلایل متعددی برای پشتیبانی سیستم‌های اطلاعات مدیریت (MIS)^[5] از تصمیم‌گیری وجود دارد که برخی از متداول‌ترین آن ها شامل فایق آمدن بر محدودیت‌های فکری انسان در پردازش و ذخیره‌سازی اطلاعات ، تسهیل ارتباطات و تبادل دانش ، کاهش هزینه ، پشتیبانی فنی و حمایت از کیفیت تصمیم‌ها در سازمان‌ می‌باشد (برگرفته از: سرلک و فراتی، ۱۳۸۷: ۱۳۳ـ۱۳۴).

به طور کلی رابطه اتخاذ تصمیمات و سیستم‌های اطلاعاتی عبارت‌اند از:

۱٫ فراهم آوردن اطلاعات لازم جهت اخذ تصمیمات مهم و حل مشکلات؛

۲٫ فراهم آوردن اطلاعات لازم جهت اخذ تصمیمات تکراری و مقایسه‌ای (مؤمنی، ۱۳۷۲: ۵۲۸؛ به نقل از: سرلک و فراتی، ۱۳۸۷: ۱۳۴).

خوانندگان در این فصل با عناصر و اجزای تحقیق حاضر، به طور کلی، آشنا می‌شوند؛ به‌طوری که مطالعه این فصل، آن ها را قادر می‌سازد یک دید جامع و فراگیر از این پژوهش به دست آورند و این می‌تواند آن ها را به مطالعه فصل‌های بعدی ترغیب کند. مطالب این فصل شامل بیان مسئله؛ ضرورت انجام تحقیق؛ فرضیات ، اهداف و روش‌شناسی تحقیق؛ محدودیت‌های تحقیق؛ تعریف نظری و عملیاتی واژگان و قلمرو تحقیق است.

۱ـ۲٫ بیان مسئله

بررسی و تحلیل نقش سیستم‌های اطلاعات مدیریت (MIS) در سازمان‌ها از اهمیت بالایی برخوردار است؛ چراکه چگونگی جمع‌ آوری ، ذخیره ، پردازش ، انتشار و استفاده از اطلاعات در جهت رسیدن به اهداف سازمانی، امری حیاتی به شمار می‌آید. دانشگاه‌ و مراکز آموزشی و پژوهشی نیز از این امر مستثنا نیستند و هر گونه تحقیق و پژوهش در رابطه با چگونگی‌ به‌کارگیری سیستم‌های اطلاعاتی در آن ها، می‌تواند گام مؤثری در جهت بهره‌برداری هر چه بیشتر از این سیستم‌ها بردارد.

با توجه به اینکه در دفترتبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، مشکلات و نواقصی در به‌کارگیری سیستم‌های اطلاعات مدیریت وجود دارد، پژوهش حاضر می‌کوشد با ارزیابی جایگاه و نقش سیستم‌های اطلاعاتی در این سازمان‌ و تأثیرات آن ها بر تصمیمات مدیران مربوطه ، اشکالات موجود را ارزیابی کرده و پیشنهاداتی در جهت رفع و یا کاهش آن ها ارائه کند. عمده مسائل و مشکلات موجود در واحدهایی که در دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم است عبارت‌اند از:

۱٫ فقدان روش‌ها و رویه‌های مشخص در فراهم‌سازی و تأمین اطلاعات؛

۲٫ گردآوری اطلاعات با محتوا‌ها و شکل‌بندی‌ (فرمت)‌های مختلف در قالب یک نوع طبقه‌بندی؛

۳٫ عدم سازوکار مشخص در ثبت و ذخیره اطلاعات؛

۴٫ نامرتب و پراکنده بودن اطلاعات بایگانی‌شده از لحاظ شکل‌بندی و محل قرارگیری؛

۵٫ تأخیر در بازیابی اطلاعات ذخیره‌شده؛

۶٫ الگوها و قالب‌های ثابت و همیشگی در چگونگی نمایش اطلاعات‌ ارزیابی‌شده؛

۷٫ خطا و اشتباه در تجزیه و تحلیل اطلاعات؛

۸٫ عدم وجود رسانه رسمی واحد برای انتقال اطلاعات به افراد ذی‌ربط و به دنبال آن، بروز پدیده شایعه‌پراکنی؛

۹٫ اِهمال و سستی در ارائه اطلاعات جدید؛

۱۰٫ عدم وجود خط‌مشی‌ها و سیاست‌های مشخص در استفاده از اطلاعات در فرآیندهای سازمانی؛

۱۱٫ فقدان فرآیندهای رسمی جهت به‌کارگیری بازخورد اطلاعاتی از افراد؛

۱۲٫ کیفیت پایین مدیریت و تصمیم‌گیری‌های سازمانی به دلیل نبودِ اطلاعات مناسب (درست، به‌‌هنگام و…).

‌بنابرین‏، مسئله اصلی تحقیق حاضر را می‌توان این‌گونه بیان کرد: آیا تأثیرات به‌کارگیری سیستم‌های اطلاعات مدیریت بر تصمیمات مالی مدیران حوزه علمیه قم چگونه است ؟ گفتنی است در پژوهش حاضر، تأثیرات این سیستم‌ها بر کل فرایند تصمیم‌گیری، شامل شناسایی مسئله، شناسایی و ارزیابی راه ‌حل ‌ها، انتخاب راه‌حل، اجرای راه‌حل و ارزیابی نتایج مد نظر قرار گرفته است.

۱ـ۳٫ ضرورت انجام تحقیق