به‌طور خلاصه مراحل اصلی که در روش AHP به اجرا درمی‌آید به شرح زیر می‌باشد:
ساختن سلسله‌مراتب
اولین گام در تحلیل سلسله‌مراتبی (AHP) ترسیم یک نمایش گرافیکی از مسئله است که در آن هدف، معیارهای مناسب برای دست‌یابی به هدف و گزینه‌های موردنظر نشان داده می‌شود (کرم و محمدی، ۱۳۸۸). مهم‌ترین بخش در این مرحله انتخاب معیارها و عوامل مؤثر بر هدف تصمیم است (احمدی و همکاران، ۱۳۸۴).

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

مقایسه زوجی و محاسبه وزن
در فرایند تحلیل سلسله‌مراتبی عناصر هر سطح نسبت به عناصر مربوطه خود در سطح بالاتر به‌صورت زوجی مقایسه شده وزن آن‌ها محاسبه می‌گردد. این وزن‌ها را وزن نسبی می‌نامند. سپس با تلفیق وزن‌های نسبی، وزن ‌نهایی هر گزینه مشخص می‌گردد که آن را وزن مطلق می‌نامیم. کلیه مقایسه‌ها در فرایند سلسله‌مراتبی به‌صورت زوجی انجام می‌گیرد. در این مقایسه‌ها تصمیم‌گیرندگان از قضاوت‌های شفاهی استفاده خواهند کرد (احمدی و همکاران، ۱۳۸۴).
مقایسه وزن‌دهی به عناصر در یک ماتریس K*K ثبت می‌شود. مقایسه زوجی به‌صورت ارزش‌گذاری عنصر سطر نسبت به عنصر ستون صورت می‌گیرد و برای ارزش‌گذاری نیز معمولاً از یک مقیاس فاصله‌ای از یک تا نه استفاده می‌شود. هر چه مقدار ارزش داده ‌شده، بیشتر باشد نشان‌دهنده‌ اهمیت و ارجحیت بیشتر عنصر سطری به عنصر ستونی است. به‌طوری‌که ارزش نُه بیانگر کاملاً مرجح یا کاملاً مهم‌تر و ارزش یک بیانگر با ارجحیت و اهمیت یکسان است (جدول ۳-۱). لازم به ذکر است که ماتریس مقایسه زوجی یک ماتریس معکوس است بدین معنی که اگر ارزش مقایسه‌ای عنصر سطری a نسبت به عنصر ستونی b، معادل نُه باشد ارزش مقایسه‌ای عنصر سطری b نسبت به عنصر ستونی a برابر ۹/۱ خواهد بود (کرم و محمدی، ۱۳۸۸). این قضاوت‌ها توسط ساعتی به مقادیر کمّی بین یک تا نُه تبدیل‌شده‌اند که در جدول (۳-۴) مشخص گردیده‌اند (قدسی‌پور، ۱۳۸۵).
جدول (۳-۴): مقادیر ترجیحات برای مقایسات زوجی (قدسی پور، ۱۳۸۵)

ترجیحات (قضاوت شفاهی)
مقدار عددی

کاملاً مرجح یا کاملاً مهم‌تر یا کاملاً مطلوب‌تر

Extremely Prefered

۹

ترجیح یا اهمیت با مطلوبیت خیلی قوی

VeryStrongly Prefered

۷

ترجیح یا اهمیت با مطلوبیت قوی

Strongly Prefered

۵

کمی مرجح یا کمی مهم‌تر یا کمی مطلوب‌تر

Moderately Prefered

۳

ترجیح یا اهمیت با مطلوبیت یکسان

Equally Prefered

۱

ترجیحات بین فواصل فوق

۸ و ۶ و ۴ و ۲

محاسبه نرخ ناسازگاری
نرخ ناسازگاری مکانیسمی است که به‌وسیله آن اعتبار پاسخ پرسش‌شوندگان به ماتریس‌های مقایسه‌ای موردسنجش قرار می‌گیرد. این مکانیسم معین می‌کند که پاسخ پرسش‌شوندگان به مقایسه زیرمعیارها با جایگزین‌ها چه اندازه اعتبار منطقی دارد. محاسبه نرخ ناسازگاری طی شش مرحله انجام خواهد گرفت. این مراحل شامل بردار مجموعه وزنی، بردار ناسازگاری، میانگین بردار ناسازگاری، شاخص ناسازگاری، شاخص ناسازگاری تصادفی و نرخ ناسازگاری می‌باشد. برای کوتاه کردن مسیر، عملیات محاسبه مربوط به بردار مجموعه وزنی، بردار ناسازگاری و میانگین بردار ناسازگاری با یک عملیات انجام می‌شود (محمدیان و همکاران، ۱۳۸۸).
میانگین بردار ناسازگاری
با توجه به اینکه ماتریس مقایسه زوجی معلوم است و بردار اولویت محاسبه‌شده است، مجهول این رابطه، بردار بیشترین مقادیر ویژه است که در این مرحله محاسبه می‌شود. از طرفی max? نهایی با میانگین‌گیری از مقادیر بردار زیر محاسبه می‌شود.
max ? = رابطه (۱)
max?: میانگین بردار ناسازگاری a: میانگین هندسی ماتریس ij (یک سطح افقی)
wij: وزن یا اولویت جایگزین ij(یک سطح افقی)
N: تعداد جایگزین‌های مورد مقایسه
محاسبه شاخص ناسازگاری
max? همواره بزرگ‌تر یا مساوی n است و اگر ماتریس از حالت سازگاری کمی فاصله بگیرد max? ازاز n ی فاصله خواهد گرفت. این تفاضل max? و n می‌تواند معیار خوبی برای اندازه‌گیری ناسازگاری ماتریس باشد (زرچشم و همکاران، ۱۳۹۰).
رابطه (۲)
در رابطه‌ی بالا،max ? عنصر بردار ویژه و n تعداد معیارهاست. عنصر بردار ویژه از رابطه‌ی زیر به دست می‌آید:

موضوعات: بدون موضوع  لینک ثابت


فرم در حال بارگذاری ...