تحقیقات گسترده انجام شده بیانگر این نکته است که وضعیت ترکیب بدنی، ارتباط بسیار نزدیکی با وضعیت سلامتی و همچنین نحوه اجرای حرکات ورزشی دارد (بلوم فیلد و همکاران، ۱۹۹۴). یکی از نخستین و مهم­ترین مراحل مربوط به درک، تجزیه و تحلیل حرکت بدن انسان، سنجش ویژگی­های بدن یا آنتروپومتری است. با توجه به تأثیر و اهمیت شناخت ویژگی­های فیزیکی بدن انسان و رابطه آن با بهبود اجرای مهارت­ های حرکتی، بسیاری از محققان، تلاش کرده ­اند ارتباط ویژگی­های کالبد شناختی و فیزیکی بدن انسان را بررسی کنند، زیرا شناخت ویژگی­های مذکور برای تجویز و یا تعیین فعالیت­های جسمانی مناسب برای افراد در گروه ­های مختلف سنی یاری می­رساند (هادوی، ۱۳۸۴). با توجه به مطالب گفته شده و نیز اهمیت ویژه دوره سنی ۱۲-۱۰ سال برای دختران و با مطالعه پژوهش­های انجام شده به دلیل تاثیرگذاری عوامل متنوعی نظیر تفاوت در سطح زندگی، نحوه تغذیه، ویژگی­های جغرافیایی و عوامل متعدد دیگر به تنوع در نتایج دست می­یابیم. بنابراین، به دلیل اهمیت موضوع و گوناگونی نتایج موجود برای دست یابی به نتایج دقیقتر به کسب اطلاعات می­بردازیم (هادوی، ۱۳۸۷).

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

در حوزه بیومکانیک که ویژگی­های مکانیکی اندام­های بدن انسان بررسی می­ شود، تمام تلاش برای به کارگیری افراد در جایگاه-­های متناسب با ویژگی­های فیزیکی و توانایی­های جسمانی انجام می­ شود (استفن، ۲۰۰۶).
حوزه دیگر، فیزیولوژی است که شاخه­ای از علوم حرکت انسان است که بر پاسخ­های فیزیولوژیکی به فعالیت ورزشی متمرکز شده است. از کاربرد­های فیزیولوژی؛ طراحی برنامه ­های مؤثر تمرینی، ارزشیابی جهت بهبود و تقویت میزان آمادگی و عملکرد ورزشکاران، تشخیص استعدادیابی استفاده می­ شود.
با بررسی تحقیقات گذشته، مشاهده می­ شود پژوهش­های زیادی در حوزه فیزیولوژی و بیومکانیک و رده­های سنی مختلف و نیز در هر دو جنس انجام شده است ولی این تحقیقات نیز نتایج گوناگونی را نشان می­ دهند لذا در این تحقیق به جمع آوری اطلاعات دقیق­تر در این حیطه می­بردازیم.
در حوزه روانی مهارت­ های عصبی- عضلانی و تجربیات حرکتی اشخاص را مورد بررسی قرار می­دهد (نادریان و کارگرفرد، ۱۳۸۲). از ویژگی­های روحی و روانی در این دوره (نوجوانی) که دوره انتقال بیولوژیکی، شناختی و اجتماعی است می­توان انتقال علاقه و وابستگی به والدین در دوره کودکی، به علاقه و وابستگی به همسالان در دوره نوجوانی نام برد، بنابراین تاثیر همسالان بر فعالیت­های نوجوانان بیشتر از تاثیر والدین است. باید به این نکته توجه کرد که به تکامل نرسیدن هر یک از مهارت­ های جسمی، روانی حرکتی و عاطفی باعث بروز مشکلاتی در یادگیری و سیر روند رشد فرد می­ شود. داشتن وضعیت خوب بدنی و بهنجار اسکلتی در گرو عملکرد مؤثر ساختار­های عضلانی، استخوانی و مفصلی است. برخی از عوامل بروز ناهنجاری­های اسکلتی مربوط به خود فرد و برخی دیگر مربوط به محیط و شرایط بیرونی است
(دانشمندی، ۱۳۸۶).
با توجه به اهمیت فعالیت بدنی و تندرستی در سلامتی کودکان، نیاز است که به بررسی جزئی­تر و دقیق­تر فاکتور­های موثر در این زمینه توجه شود تا بتوان به شناخت قابلیت­ها و ظرفیت­های جسمانی و حرکتی کودکان، نوجوانان و جوانان کشور دست یافت و نیز شرایط مقایسه فراهم شود. و امکان برنامه ریزی آگاهانه و مطابق با واقع را داشت و به سوی علت یابی ضعف­ها قدم برداشت.
اکثر تحقیقات انجام شده در این حیطه تنها به بررسی یک یا چند فاکتور پرداخته­اند که بیشتر، تمرکز بر روی مقایسه ویژگی­های آنتروپومتریکی، ترکیب بدنی و تیپ بدنی بوده است (حسینی، ۱۳۹۰، شادمانی، ۱۳۹۰، بهره مند، ۱۳۸۹، پرنیان، ۱۳۸۹، احمد نیا و همکاران، ۱۳۸۹، قلعه شاهین، ۱۳۸۸، کیهانی، ۱۳۷۵، کوک و کیرباس، ۲۰۱۴، الرشدان و همکاران، ۲۰۱۴، هیو و همکاران، ۲۰۱۳ و ساندر داس بیسوادز، ۲۰۱۳). و همچنین این پژوهش­ها کاملاً موردی انجام شده و بصورت نظام مند نبوده است. البته ناگفته نماند که در برخی از کشور­ها نورم سازی انجام شده است ولی این نورم متناسب با ویژگی­های ساختاری و جغرافیایی آن کشور­ها طراحی شده است. لذا نیاز است که با بررسی فراگیر، نورم­های مورد نیاز برای کشورمان بومی سازی شود. در همین راستا چندین تحقیق با بررسی همزمان تاثیرگذارترین فاکتور­ها (ویژگی­های اصلی آنتروپومتریک، بیومکانیک، فیزیولوژیک، روانی و وضعیت قامتی اسکلتی- عضلانی) برای نیل به هدف نهایی؛ به صورت هدفمند و برنامه ریزی شده در سطوح، سنین و هر دو جنس انجام شده است (بیاتی، ۱۳۹۳، شیخ، ۱۳۹۲، زلفی، ۱۳۹۲، مهربان، ۱۳۹۲، بیاتی، ۱۳۹۲، کریلی، ۱۳۹۱، رحمتی، ۱۳۹۰).
در این تحقیق نیز در نظر بود تا در سلسله تحقیقات انجام یافته ذکر شده، به این سؤال پاسخ داده شود که آیا بین ویژگی­های اصلی آنتروپومتریکی، بیومکانیکی، فیزیولوژیکی، روانی و وضیعت قامتی اسکلتی- عضلانی دختران ۱۰ تا ۱۲ ساله شهرستان شاهرود تفاوتی وجود دارد؟
۳.۱. اهمیت و ضرورت
کاربرد این تحقیق از آنجاست که آگاهی از شاخص­ های پیکرسنجی، ترکیب بدن، آنتروپومتریکی، بیومکانیکی، روانی، فیزیولوژیکی و وضیعت قامتی اسکلتی- عضلانی عوامل مهمی در برنامه ریزی و پیشبرد اهداف تربیتی و آموزشی سلامت جامعه و جلوگیری از بیماری­های ناشی از بی تحرکی است.
در کشور ما تحقیقاتی با هدف ویژگی­های آنتروپومتریک، بیومکانیک، فیزیولوژیک و وضیعت قامتی اسکلتی-عضلانی طبقات مختلف انجام شده است اما به دلیل پراکنده بودن پژوهش­های صورت گرفته، کار­های انجام شده جامع و فراگیر نبوده و قابل تعمیم به یک منطقه یا قشر خاص از جامعه نیست. بنابراین شناخت و ارزیابی ویژگی­های آنتروپومتریکی، بیومکانیکی، فیزیولوژیکی، روانی و وضیعت قامتی اسکلتی- عضلانی افراد جامعه یکی از ضروریات امروزی جامعه ایران است. نتایج حاصل از این پژوهش می ­تواند مورد استفاده مربیان تربیت بدنی و محققان بهداشت، علوم حرکتی و فیزیوتراپی قرار گیرد. با توجه به اهمیت رشد جسمانی دختران در گروه سنی ۱۰ تا ۱۲ ساله شناخت ویژگی­های آنتروپومتریکی، بیومکانیکی، فیزیولوژیکی، روانی و ناهنجاری­های اسکلتی– عضلانی در قالب تحقیقات علمی حایز اهمیت است. همچنین کاربرد این تحقیق برای برنامه ریزی مدیران جهت شناسایی ناهنجاری­های اسکلتی و عضلانی و تلاش برای درمان آن­ها خواهد بود.
همچنین با بررسی­های به عمل آمده مشخص شد که موضوع مورد مطالعه پیش از این کمتر مورد توجه پژوهشگران قرار گرفته و تحقیقات موجود در زمینه مقایسه ویژگی­های آنتروپومتریک، بیومکانیک، فیزیولوژیک، روانی و ناهنجاری­های اسکلتی- عضلانی در کشور به صورت معدود انجام شده است و با توجه به اینکه منطقه جغرافیایی روی این ویژگی­ها تاثیر گذار است و تا کنون تحقیقی که اطلاعات جامع آنتروپومتریک، بیومکانیک، فیزیولوژیک، روانی و ناهنجاری­های اسکلتی- عضلانی دختران ۱۲-۱۰ ساله شهرستان شاهرود را اندازه گرفته باشد و نورم مربوط به این ویژگی­ها تدوین کرده باشد، توسط محقق یافت نشده است.
۴.۱. فرضیه ­های تحقیق
۱.۴.۱. فرض کلی
بین ویژگی­های اصلی آنتروپومتریکی، بیومکانیکی، فیزیولوژیکی، روانی و وضعیت قامتی اسکلتی-عضلانی دختران ۱۰ تا ۱۲ ساله شهرستان شاهرود تفاوت وجود دارد.
۲.۴.۱. فرضیه ­های اختصاصی
– بین ویژگی­های اصلی آنتروپومتریکی (قد، وزن، طول اندام­ها، محیط اندام­ها، پهنای اندام­ها و چربی زیر پوستی) دختران ۱۰ تا ۱۲ ساله شهرستان شاهرود تفاوت وجود دارد.
– بین ویژگی­های اصلی بیومکانیکی (انعطاف پذیری، استقامت عضلانی، قدرت، سرعت، چابکی، توان و تعادل) دختران ۱۰ تا ۱۲ ساله شهرستان شاهرود تفاوت وجود دارد.
– بین ویژگی­های اصلی فیزیولوژیکی (استقامت قلبی- تنفسی و ضربان قلب) دختران ۱۰ تا ۱۲ ساله شهرستان شاهرود تفاوت وجود دارد.
– بین ویژگی­های اصلی روانی (سلامت عمومی و خود ارزیابی شخصیتی) دختران ۱۰ تا ۱۲ ساله شهرستان شاهرود تفاوت وجود دارد.
– بین ویژگی­های اصلی وضعیت قامتی اسکلتی- عضلانی (وضعیت سر، شانه­ها، ستون فقرات، لگن، گردن، تنه، شکمی، کمری، ستون فقرات سینه­ای، انحراف مچ پا به خارج، کف پای صاف، کف پای گود، زانو پرانتزی، زانو ضربدری و پای چرخیده به داخل) دختران ۱۰ تا ۱۲ ساله شهرستان شاهرود تفاوت وجود دارد.
۵.۱. اهداف تحقیق
۱.۵.۱. هدف کلی
مقایسه ویژگی­های اصلی آنتروپومتریکی، بیومکانیکی، فیزیولوژیکی، روانی و وضعیت قامتی اسکلتی- عضلانی دختران ۱۰ تا ۱۲ ساله شهرستان شاهرود
۲.۵.۱. اهداف اختصاصی
– مقایسه ویژگی­های اصلی آنتروپومتریکی (قد، وزن، طول اندام­ها، محیط اندام­ها، پهنای اندام­ها و چربی زیرپوستی) دختران ۱۰ تا ۱۲ ساله شهرستان شاهرود
– مقایسه ویژگی­های اصلی بیومکانیکی (انعطاف پذیری، استقامت عضلانی، قدرت، سرعت، چابکی، توان و تعادل) دختران ۱۰ تا ۱۲ ساله شهرستان شاهرود
– مقایسه ویژگی­های اصلی فیزیولوژیکی (استقامت قلبی- تنفسی و ضربان قلب) دختران ۱۰ تا ۱۲ ساله شهرستان شاهرود
– مقایسه ویژگی­های اصلی روانی (سلامت عمومی و خودارزیابی شخصیتی) دختران ۱۰ تا ۱۲ ساله شهرستان شاهرود
– مقایسه ویژگی­های اصلی وضعیت قامتی اسکلتی- عضلانی (وضعیت سر، شانه­ها، ستون فقرات، لگن، گردن، تنه، شکمی، کمری، ستون فقرات سینه­ای، انحراف مچ پا به خارج، کف پای صاف، کف پای گود، زانو پرانتزی، زانو ضربدری و پای چرخیده به داخل) دختران ۱۰ تا ۱۲ ساله شهرستان شاهرود
۶.۱. قلمرو تحقیق
۱.۶.۱. محدوده تحت کنترل محقق
۱ـ آزمودنی­های تحقیق را دختران تشکیل می­ دهند.
۲ـ سن آزمودنی­ها ۱۲ــ۱۰ سال است.
۳ـ آزمودنی­ها ساکن مناطق مختلف شهر شاهرود هستند.
۲.۶.۱. محدودیت­های خارج از کنترل محقق
۱ـ وضعیت اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی آزمودنی­ها؛
۲ـ بیماری­های نهفته و غیر نهفته آزمودنی­ها؛
۳ـ شیوه زندگی و عادات حرکتی آزمودنی­ها؛
۴ـ میزان فعالیت ورزشی آزمودنی­ها؛
۵ـ نابهنجاری ساختاری بدن آزمودنی­ها.
۷.۱. اصطلاحات و واژه­ های کلیدی (۱. تعریف مفهومی، ۲. تعریف عملیاتی)
۱.۷.۱. ویژگی­های اصلی آنتروپومتریکی
۱- به شاخه­ای از دانش که به سنجش مقایسه­ ای بدن انسان، اعضا و نسبت­های آن می ­پردازد و اغلب به تعیین تفاوت در بین فرهنگ­ها، نژادها، جنسیت­ها و گروه ­های سنی توجه دارد. در این اندازه گیری­ها سعی می­ شود تا با روش­های مناسب، ابزار دقیق و معتبر ویژگی­های جسمانی انسان، اندازه گیری و مشخص شود (صادقی، ۱۳۸۸).
۲- در این تحقیق تعریف مفهومی و عملیاتی یکسان است، منظور از آنتروپومتری ویژگی­های فیزیکی بدن شامل: قد، وزن، طول اندام­ها، محیط اندام­ها، پهنای اندام­ها و چربی زیرپوستی است.
۲.۷.۱. ویژگی­های اصلی بیومکانیکی
۱- بیومکانیک دانشی است که برای برقراری ارتباط بین حیات و اصول و قوانین فیزیکی حاکم بر اجسام وضع پویا و ایستای موجودات زنده (مانند انسان) را بررسی می­ کند (صادقی، ۱۳۸۸).
۲- در این تحقیق تعریف مفهومی و عملیاتی یکسان است، ویژگی­های بیومکانیکی مورد ارزیابی: انعطاف پذیری، استقامت عضلانی، قدرت، سرعت، چابکی، توان و تعادل است.
۳.۷.۱. ویژگی­های اصلی فیزیولوژیکی
۱- هدف دانش فیزیولوژی عبارت است از توصیف عوامل فیزیکی و شیمیایی که مسئول منشأ، تکامل و ادامه حیات هستند. فیزیولوژی ورزش، شناسایی مکانیسم­های زیر بنایی فیزیولوژیکی فعالیت بدنی، تحویل جامع از خدمات درمان در رابطه با تجزیه و تحلیل، بهبود و نگهداری سلامتی و تناسب اندام، بازسازی بیماری­های قلبی و دیگر بیماری­های مزمن به شمار می­رود (گایتون، ۲۰۰۵).
۲- در این تحقیق تعریف مفهومی و عملیاتی یکسان است، در این تحقیق منظور از ارزیابی
ویژگی­های فیزیولوژیکی، استقامت قلبی- تنفسی و ضربان قلب آزمودنی­ها است.
۴.۷.۱. ویژگی­های اصلی روانی