از بند مذبور که می‌گوید حقوق مادی آن به کارفرما تعلق دارد به خوبی استنباط می‌شود که یکی از حقوق اختراع یعنی حقوق مادی آن اصولاً به کارفرما تعلق دارد و اگر حقوق دیگری وجود نداشت قانون‌گذار لازم نمی‌دانست که قید مادی را به حقوق مخترع اضافه کند ‌بنابرین‏ حقوق غیرمادی ‌یا معنوی آن متعلق به مخترع است.^[۱۲۳]

‌بنابرین‏ حقوق معنوی در قوانین مالکیت فکری بحق به رسمیت شناخته شده است و متعلق به خالق فعالیت فکری و غیرقابل انتساب و غیرقابل انتقال به دیگری است. در نتیجه نقض این حقوق نیز برای ناقض مسئولیت به دنبال دارد. زیرا هر حق قانونی مستلزم وجود ضمانت اجرای قانونی است. در واقع فایده‌ای بر حق بدون ضمانت اجرا مترتب نمی‌باشد.

قانون اختراعات سال ۱۳۸۶ صریحاً به نقض حق معنوی اشاره نکرده است. ماده ۶۰ قانون اختراعات ۱۳۸۶ نقض حقوق مندرج در این قانون در قابل پیگرد و خسارات ناشی از نقض را قابل مطالبه دانسته است. از جمله حقوق مندرج در این قانون حقوق معنوی می‌باشد ‌بنابرین‏ این حقوق و لطمه به آن ها نیز می‌تواند توسط مالک تحت پیگرد قرار گیرد و خسارات ناشی از آن را مطالبه نماید.

بند دوم: زیان‌های معنوی ناشی از نقض حق اختراع

همان طوری که امکان دارد از هر جرمی و تقصیری ضرر مادی حاصل شود همچنین امکان دارد که ضرر معنوی نیز حاصل شود. صدمه به منافع عاطفی ‌و غیرمالی است: مانند احساس درد جسمی و رنجهای روحی، از بین رفتن آبرو، حیثیت و آزادی و ایجاد شرمساری زیان‌های معنوی را نیز به دو گروه تقسیم کرده‌اند:

۱) زیان‌های وارده به حیثیت و شهرت یا، به طور خلاصه، آنچه در زبان عرف «سرمایه یا دارایی معنوی شخص» است.

۲) لطمه به عواطف و ایجاد تألّم و تأثّر روحی که شخص، با از دست دادن عزیزان خود، یا ملاحظه درد و رنج آنان می‌بینند.^[۱۲۴]

در حقوق مالکیت فکری جایگاه حقوق معنوی اهمیت کمتری از حقوق مادی ندارد و حتی در مواردی تجلی این حقوق برجسته‌تر و نمایان‌تر از حقوق مادی است. به همان نحوی که نقض می‌تواند حقوق مالی دارنده حق را تحت الشعاع قرار دهد و موجب خسارات مالی دارنده حق گردد بر حقوق معنوی نیز تأثیرگذار است و چه بسا تأثیری که بر حقوق معنوی وی می‌گذارد گاه غیرقابل جبران باشد و یا حداقل جبران آن مستلزم سپری شدن زمان طولانی و انجام فعالیت بیشتر باشد.

مصداق دوم نقض حقوق معنوی مرتبط با نحوه فعالیت و جمع‌ آوری مشتری و به طور کلی کسب شهرت و اعتبار تجاری توسط مخترع و نقض آن توسط ثالث است.

کشورهایی که خسارات معنوی برای نقض مالکیت فکری مقرر می‌کنند، این نوع خسارت‌ها را غالباً در مواردی اعمال می‌کنند که حقوق معنوی خواهان به صورت اساسی نقض شده است یا نقض آن ها از روی عمد واقع شده است. عملاً این خسارت‌ها در مواردی که شهوت‌خواهان وابطه نقض خدشه‌دار شده حکم داده می‌شود. این نوع جبران خسارت در جزء a بند ۱ ماده ۱۳ دستورالعمل اروپایی راجع به اجرای حقوق

1. 1. – Natural rights ↑

1. 1. – Natural law ↑

1. 1. – محسن، خدمتگذار، فلسفه مالکیت فکری، نشر میزان، ۱۳۹۰، تهران، صفحه ۹۷٫ ↑

1. 1. – سیدحسن، میرحسینی، همان، ص ۲۸۰ ↑

1. 1. – گوانگ لیانگ ژانگ، شیوه های جبران خسارت ناشی از نقض حق اختراع، ترجمه محمدتقی علوی، سیدروح الله، قاسم‌زاده، انتشارات دانشگاه تبریز، ۱۳۹۲، ص ۱۱۱٫ ↑

1. 1. – محسن، صادقی، حمایت از ابداعات دارویی و الحاق به سازمان تجارت جهانی، نشر میزان، ۱۳۸۷، تهران، ص ۳۹۳٫ ↑

1. 1. – WIPO, I bid, ch:4:33. ↑

1. 1. – Ibid, ch 4:36 ↑

1. 1. – Construction of Claims ↑

1. 1. – سیدحسن، میرحسینی، همان، ص ۳۲۱٫ ↑

1. 1. – جمال صالحی ذهابی، همان، ص ۲۷۱٫ ↑

1. 1. – WIPO, I bid, ch 2.32 ↑

1. 1. – WIPO, I bid, ch 2:14 ↑

1. 1. – صلاح زین الدین، الملکه الصناعیه و التجاریه، براءت الأختراع، الناشر مکتبه دار الثقاقه، عمان ۲۰۰۰، ۱۵۰ ↑

1. 1. – محمودرضا، وصالی، جزوه درسی ضمانت اجراهای حقوق مالکیت فکری، دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبایی، نیمسال دوم تحصیلی ۹۱-۹۰، صفحه ۱۵ ↑

1. 1. -WIPO, I bid, ch 2:95 ↑

1. 1. – صلاح زین‌الدین، الماضی، ص ۱۵۰ ↑

1. 1. -WIPO, I bid, ch 2.97 ↑

1. 1. – جمال، صالحی، ذهابی، همان، ص ۳۷۲٫ ↑

1. 1. – WIPO, I bid, ch 2:98 ↑

1. 1. – سیدحسن، میرحسینی، همان، ص ۳۱۴ ↑

1. 1. – Fred’ric polland-Dulian, Droit de La propriete industrielle, edition Mantchresten E.J.A. Paris, 1999, p.292.به نقل از جمال، صالحی ذهابی، همان، ص ۳۴۹ ↑

1. 1. – Lionel Bently and Brab Sherman, Intellectual property law, second Edition, Oxford University press, 2004. P: 523. ↑

1. 1. – محمدرضا، قاضی‌زاده، مسئولیت مدنی ناشی از نقض حق اختراع، پایان‌نامه دوره‌دکتری حقوق خصوصی، دانشگاه شهید بهشتی، ۱۳۹۲، صفحه ۴۸ ↑

1. 1. – منصور، پورنوری، حقوق مالکیت در دادگاه علامت تجاری و اختراعات، مهد حقوق، ۱۳۸۳، تهران، صفحه ۹۰ ↑

1. 1. -Paris convention for protection of industrial property (1883) ↑

1. 1. -(a) where the subject matter of a patent is produet, to prevent third parties not having the owner’s consent from the acts of making, using offering for sale, selling …(b) where the subject matter of patent is process, to prevent third parties not having the owner consent from the acts of using the process and from the act of, using, offering for sele, selling …. ↑

1. 1. – محمدرضا، قاضی‌زاده، همان، صفحه ۵۳ ↑

1. 1. – Doctrine of exhaustion ↑

1. 1. – علی‌اکبر دهخدا، لغت‌نامه دهخدا، جلد هشتم، مؤسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران، چاپ دوم، تهران، ص ۱۱۴۹۰٫ ↑

1. 1. – حمیدرضا، اصلانی، حق اختراع با لحاظ موافقت نامه جنبه‌های مرتبط با تجارت حقوق مالکیت معنوی (TRIPS)، پایان‌نامه فوق لیسانس دانشگاه تربیت مدرس، ۱۳۸۱، ص ۱۳۸٫ ↑

1. 1. – مریم، قربانی‌فر، همان، صفحه ۴۴-۴۳٫ ↑

1. 1. – Doctrine of Exhaustion ↑

1. 1. – Doctrine of Implied license ↑

1. 1. – سعید، حبیبا، زهرا، شاکری، دکترین استیفای حق در حقوق مالکیت فکری، انتشارات سمت، ۱۳۸۹، تهران، ص ۲۱٫ ↑

1. 1. – سیدحسن، میرحسینی، همان، ص ۲۵۴٫ ↑

1. 1. – محمدرضا، قاضی‌زاده، همان، صفحه ۶۱٫ ↑

1. 1. – حمیدرضا، اصلانی، همان، ص ۱۴۲٫ ↑

1. 1. – Territory ↑

1. 1. – سیدحسن، میرحسینی، فرهنگ حقوق مالکیت معنوی، حقوق مالکیت صنعتی، ج اول، چاپ اول، نشر میزان، ۱۳۸۵، تهران، صفحه ۳۲۳٫ ↑

1. 1. – سر را بین جاکوب، دنیل الکساندر، لیندسی لین، ترجمه حمید، هاشم بیگی، مالکیت فکری، سازمان انتشارات جهاد دانشگاهی شعبه واحد تهران، ۱۳۸۶، تهران، صفحه ۷۷ ↑