۱- مقولاتی هستند که از ناحیه فضایی بیرون تولید ‌می‌شوند.۲- دارای ماهیت سخت افزاری هستند.۳- از نظر چهره و گونه قابل تهدید نیستند و متناسب با شرایط و امکانات تحول ‌می‌یابند. ۴- در وضعیت تراک‌می‌قرار دارند؛ یعنی چهره‌های جدید چهره‌های قدیم را از بین نمی‌برد.»

گفتمان ایجابی:

در این رویکرد امنیت به نبود تهدید تعریف نمی‌شود، بلکه با وجود تهدید در سطح جامعه، وجود شرایط مطلوب برای تحقق اهداف و درخواست‌های اجتماعی مد نظر قرار ‌می‌گیرد. در این گفتمان امنیت به نوعی ماهیتی تاسیسی دارد،که در جامعه باید توسط خود شهروندان آن جامعه ایجاد گردد. در یک نگاه کلی این رویکرد بر این مبناست که جامعه به مرحله قابل قبولی از آگاهی و تحصیل و دانش رسیده است،که برای پاسداری از منافعش بتواند خود از آن حراست و نگهداری کند. در این گفتمان « امنیت، توانایی و شرایط عینی را شامل ‌می‌شود که در آن بستر ‌می‌توان به منافع همگانی دست یافت. گفتنی است که مطابق این تفسیر، مفهوم امنیت نسبت به منافع عمو‌می‌نیز از اولویت برخوردار است، چرا که تحقق یا عدم تحقق منافع جمعی در گرو بود یا نبود امنیت است. بر این اساس جامعه ای که در عین درگیر نبودن با تهدید خارجی یا داخلی، توان لازم را برای دستیابی به منافع جمعی اش نداشته باشد، امنیت ندارد و ناامن گفته ‌می‌شود. گفتمان ایجابی را باید گفتمانی تازه در حوزه مطالعات امنیتی به شمار آورد که بیش از دو دهه از عمر آن ن‌می‌گذرد.» بر این اساس ‌می‌توان این نوع امنیت را در جدول ذیل خلاصه کرد.

( اینجا فقط تکه ای از متن پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

جدول ۲-۳- گفتمان‌های ایجابی (امنیت اجتماعی)

امنیت

وجوه امنیت

نگرش

ابزار

کسب فرصت

اجتماعی- فرهنگی

ذهنی و درونی

اطلاعات و بینش

با توجه به آنچه که از گفتمان ایجاب در سطور بالا ذکر کرده ایم، وجه غالب این گفتمان معطوف به خطر نیست.به این معنا که این رویکرد بر ابعاد آرامش، اطمینان،آسایش به عنوان حوزه معنایی از امنیت تکیه کرده است. بنابراین امنیت را ‌می‌توان ظرفیت بهره مندی از فرصت‌ها و تضمین منافع و ارزش‌ها دانست.در واقع این تعریف بر نگرش ذهنی و تفسیر گرایانه از خطرات غیرمادی مبتنی است.در واقع خطراتی چون اجبار و تحمیل، تبعیض و هر ان چیزی ‌می‌شود که مانع ترقی و پیشرفت باشد، و به تحقق آرامش و اطمینان لطمه وارد ‌می‌کند. باعث از بین رفتن این گفتمان از امنیت خواهد شد. (نصری ۱۳۸۱ : ۱۱۴-۱۱۳)
با توجه به این نوع گفتمان‌های غالب در بحث امنیت، باید به این مبحث اشاره کنیم که امنیت اجتماعی در بستر جامعه نیازمند توانایی‌های نرم افزاری است، که بتوان با این توانمندی‌های نرم افزاری توان مقابله با انواع خطرات را داشت؛ در واقع در جامعه مدرن، هرچه استفاده از ابزارهای معرفتی و اطلاعاتی از سوی نهادهای آموزشی و ارتباطات جمعی در اختیار شهروندان قرار گیرد و همچنین سازوکارهای درونی کردن و جامعه پذیری به عنوان مکانیسم‌های اصلی تحقق امنیت اجتماعی در بعد ایجابی بیشتر در جامعه ارتقاء داده شود، امنیت اجتماعی بیشتر بسترسازی خواهد. شد. با توجه به این گفتمان‌ها در پایان به مقایسه بحث امنیت و امنیت اجتماعی بر اساس این دو نوع رویکرد پرداخته ایم که طی جدولی در سطور ذیل این موارد مقایسه ای را ذکر نموده ایم.
جدول ۲-۴- مقایسه دو رویکرد گفتمان سلبی و ایجابی (امنیت و امنیت اجتماعی)

نوع گفتمان
مولفه

گفتمان سلبی ( منفی)

گفتمان ایجابی( مثبت)

امنیت

فقدان تهدید و خطر

کسب فرصت و منافع

وجه امنیت

اولیت با نظا‌می‌گری نسبت به سایر ابعاد

اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی و…..

نگرش

عینی- بیرونی

ذهنی- درونی

ابزار

قدرت و زور