۲- واکنش در برابر از دست دادن کنترل

هر چند بیشتر ما مایلیم باور کنیم که روی رویدادها کنترل داریم اما، همیشه امکان پذیر نیست، غالب اوقات ما با موقعیت‌هایی مواجه هستیم که به نظر می‌‌رسد در آن‌ ها کس دیگر یا چند چیز دیگری کنترل سرنوشت ما را به دست دارد و آزادی انتخاب ما شدیداًً محدود است. در بعضی موارد، این احساس کنترل دیگری ممکن است ناخوشایند باشد. به عنوان مثال، عالم اجتماعی معروف هیلز نقش‌های زندگی اجتماعی را در جامعه معاصر آمریکا بررسی کرده و ‌به این نتیجه رسید که چندین قاعده اجتماعی ظالم در آنجا وجود دارد، که یکی از آن‌ ها قاعده زیر است. هر وقت که واقعاً میل دارید جایی بروید، دعوتی به آنجا نشده اید بر عکس هر وقت که دعوت شده اید به جایی بروید احساس می‌‌کنید میل دارید در خانه بمانید در این مورد، اگر چه اعتقاد به کنترل از سوی دیگران چندان قوی نیست با وجود این می‌‌تواند یک منبع ناراحتی دلخوری باشد. در موارد دیگر، این ادراک که دیگران روی زندگی ما کنترل دارند. ممکن است به مراتب ناراحت کننده تر باشد؛ مثلاً مردمانی که در کشورهای دیکتاتوری زندگی می‌‌کنند، ممکن است احساس کنند که کنترل کسی روی فعّالیت‌های روزمره خود، مکالمات و حتی افکار خود را دارند. بیماری نیز ممکن است سبب ایجاد احساس عدم کنترل شود، یکی از دلایل افسردگی شدید بعد از بیماری‌های حاد نظیر حمله قلبی، این است که شخص احساس می‌‌کند که کنترل خود را بر زندگی از دست داده است. یک حمله قلبی، مثال غم انگیزی است. از رویدادی که هم نامطلوب است و هم به مراتب ساده تر از حمله ی قلبی است. می‌‌توانند منجر به افسردگی و ایجاد احساس عدم کنترل شوند. چگونه مردم از عهده چنین احساس احساس از دست دادن کنترل بر می‌‌آیند به طور کلی این واکنش‌ها را به دو دسته مقاومت در مقابل از دست دادن کنترل و تقسیم شدن به آن می‌‌توان تقسیم کرد (کریمی، ۱۳۷۶).

ویژگی‌های افراد با منبع کنترل درونی

اشخاص با منبع کنترل درونی از لحاظ رفتاری و شخصیتی دارای ویژگی‌های زیر می‌‌باشند:

• • کنترل کافی بر زندگی خود دارند، یعنی به توانایی خود در مهار کردن رویدادهای زندگی باور دارند.

• • در تکالیف خود عملکرد بهتری دارند و در انواع بسیاری از ‌فعالیت‌ها سلطه جویی و کارآمدی نشان می‌‌دهند.

• • کمتر تحت نفوذ دیگران قرار می‌‌گیرند و حس انتخاب شخصی بیشتری را تجربه می‌‌کنند.

• • • برای مهارت‌ها و پیشرفت‌های شخصی خود ارزش والاتری قائلند.

  

• • نسبت به قرنیه‌های محیطی که می‌‌توانند برای هدایت رفتار خود از آن‌ ها استفاده کنند هشیارترند.

• • بیشتر افراد دارای کنترل درونی برای قبول مسئولیت اعمال خود آمادگی دارند.

• • با احتمال بیشتری درگیر خیال پردازی‌های زیادتری درباره پیشرفت می‌‌باشند و خیال پردازی‌های کمتری درباره شکست دارند.

• • اطلاعات بیشتری را در موقعیت‌های متفاوت کسب نموده و پردازش می‌‌نمایند.

• • احتمال کمتری دارد که مشکلات هیجانی داشته باشند و الکلی بشوند.

• • در کنار آمدن با ناراحتی‌های روانی توانایی بهتری دارند.

• • عزت نفس بیشتری دارند و به شیوه های ماهرانه اجتماعی تری عمل می‌‌کنند.

• • با همسالانشان مردمی ترند و جذب مردمی می‌‌شوند که می‌‌توان آن‌ ها را دستکاری کرد.

• • این افراد گرایش به کسب نمرات بیشتری در مدرسه دارند در آزمون‌های پیشرفت تحصیلی استاندارد نمرات بالاتری به دست می‌‌آورند.

• • در تلاش برای قانع سازی و زورگویی مقاوم تر، زیرک تر و کنجکاوترند.

• • احتمال دارد این اشخاص از نظر جسمانی سالم تر از افراد بیرونی باشند و نیز گرایش کمتری به بیماری‌های فشار خون، حملات قلبی دارند.

• • افراد دارای منبع کنترل درونی در ورزش کردن و ترک سیگار از احتمال بیشتری برخوردارند (کریمی، ۱۳۷۶).

ویژگی‌های افراد با منبع کنترل بیرونی

اشخاص با منبع کنترل بیرونی از نظر رفتاری و شخصیتی دارای ویژگی‌های زیر می‌‌باشند.

• • این افراد به امکان کنترل زندگی خود در زمان حال و آینده باور چندانی ندارند.

• • در کوشش برای بهبود موقعیت خود فایده ای نمی بینند.

• • احساس فشار روانی در این افراد بیشتر است.

• • افراد بیرونی محیط را تهدید کننده می‌‌بینند، یعنی اعتقاد آن‌ ها این است که کنترلی بر آن ندارند.

• • از نظر جسمانی نسبت به افراد درونی ضعیف ترند، یعنی درونی‌ها به نظر می‌‌رسد سالم تر باشند.

• • بیشتر از درونی‌ها به شانس اعتقاد دارند و در واقع برای افراد زندگی بیشتر نوعی بازی شانس است.

• • موفقیت‌هایشان را به لطف دیگران و یا شانس نسبت می‌‌دهند.

• • برای قبول مسئولیت آمادگی کمتری دارند.

• • این افراد به طور کلی حس کنترلی را احساس نمی کنند.

• بیشتر منفعل هستند و احتمال رفتار فعال در آن‌ ها کمتر است (کریمی، ۱۳۷۶).

۲-۱-۴- تنبیه بدنی‏

چارچوب نظری تنبیه

معنای تنبیه: ‏ الف) معنای لغوی‏

در فرهنگ‏های فارسی، به معنای‏ لغوی تنبیه اشاره شده است، در فرهنگ‏ عمید، تنبیه به معنی بیدار کردن، هوشیار کردن و آگاه ساختن کسی بر امری آمده‏ است. در فرهنگ معین، تنبیه چنین معنی‏ شده است: تنبیه مصدر متعدی است که‏ از نظر لغوی به معنای بیدار کردن و هوشیار کردن است در لغت‏نامهء دهخدا تنبیه به معنای متفاوتی آمده است، از جمله به معنی بیدار، واقف کردن بر چیزی، آگاهانیدن، بیداری از خواب، آگاهی پس از غفلت و آگاه گرداندن و هوشیار کردن (فائضی، ۱۳۷۳).

ب)معنای اصطلاحی‏