از ‌آنجا که عدم وجود انگیزه،یکی از مهمترین دلایل شکست درمان، نارسایی در انجام تکالیف و دیگران نتایج منفی است (دریسچنر، لامرز و وندراستاک^[۲]، ۲۰۰۴) و ایجاد انگیزه در بیماران به منظور تغییرات رفتاری یکی ازمهم ترین وظایف پرسنل بهداشتی درمانی است (لونسکی، فورس همز، دونوهو و بیتز^[۳]، ۲۰۰۷). از این رو نظام های بهداشتی مراقبتی در فرآیندی قرارگرفته اند تا خود را برای برآوردن بهتر نیازهای افراد در معرض خطر یا مبتلا به بیماری مزمن و یا ناراحتی های طولانی مدت، تغییر دهند. یکی از اهداف این قبیل کوشش ها، پرورش انگیزه است. مصاحبه انگیزشی رویکرد عملی منتخب و اثبات شده ای است که می‌تواند دردستیابی ‌به این هدف مفید باشد (آنستیس^[۴]، ۲۰۰۹).در عین حال با این مداخله که بر اساس و در راستای مداخله های معتبر پیشین بوده،و نیز به سهولت قابل ادغام در مراقبت های بالینی است ، می توان افرادآماده برای تغییر و هم افرادی که آمادگی تغییر ندارند را نیز مورد هدف مداخله قرار داد(بورلی،ریکرت،وینیستن و ریدر^[۵]، ۲۰۰۷).

مشاوره انگیزشی، روشی مراجع محور،رهنمودی به منظور تقویت و افزایش انگیزه درونی برای تغییر، از طریق کشف وحل تردیدها و دوسوگرایی است. و ‌بر اساس مدل دو سوگرایی- تعارض، باورهای بهداشتی نظریه حفاظتی راجرز (۱۹۷۶)، موازنه تصمیم گیری جانیس و مان (۱۹۷۷)، نظریه متعادل سازی برم(۱۹۸۱)، نظریه ادراک خویشتن بم (۱۹۷۲)، نظریه خودسامان دهی کانفر (۱۹۸۶) و نظریه ارزش های راکیج (۱۹۷۶) شکل گرفته است (فیلدز، ۲۰۰۶).

مصاحبه انگیزشی مداخله ای نویدبخش برای ترغیب رفتار بهداشتی مثبت درحوزه پزشکی، بهداشت و روانپزشکی است. علاوه بر انعطاف پذیری و قابلیت کاربرد آن درحیطه های مختلف رفتاری، به صورت فردی و گروهی قابل اجراست، مراجعان سنین کودکی تا سالمندی را پوشش می­دهد، به صورت درمان مستقل یا به همراه سایر درمان ها،و به اشکال مختلف حضوری،تلفنی و اینترنتی مورد استفاده قرار ‌می‌گیرد (کنون،هوس،رولنیک و هود^[۶]، ۲۰۰۷، کامینگز،کوپر و کیسی^[۷]، ۲۰۰۹، وبر،تیت و کویینتیلیانی^[۸]، ۲۰۰۸؛هتما و استیل و میلر^[۹]، ۲۰۰۵)، و از نظر زمانی و اقتصادی مقرون به صرفه است و پذیرش آن در بین بیماران بالا و فرصت کار به افراد حرفه ای می­دهد (مارتین و مک نیل^[۱۰]، ۲۰۰۹).

مصاحبه انگیزشی که نوعی رویکرد مراجع محور و مبتنی بر شواهد برای تسهیل تغییر رفتار است، بیش از دو دهه در حیطه اعتیاد مورد استفاده قرار گرفته است. اثربخشی مصاحبه انگیزشی در تغییر شیوه­ای که درمانگران به اختلال­های مصرف مواد و اعتیاد می­پردازند، نقش قابل ملاحظه­ ای داشته است.

استفاده از مصاحبه انگیزشی در دنیا به سرعت پیشرفت می‌کند به طوری که در طی سه سال، تعداد انتشارات در این زمینه تقریباً دو برابر شده است. این رویکرد به سرعت از مسئله اعتیاد، به حوزه سیستم های سلامت، ارتقاء بهداشت، و اختلالات روان شناختی و اخیراًً به حطیه های اصلاح و تربیت هم سرایت ‌کرده‌است (کاکس و کلینگر^[۱۱]، ۲۰۰۴). در سال‌های اخیرکه مصاحبه انگیزشی به محدوده بیماری های مزمن راه یافته اغلب بیماران مزمن نیازمند تغییرات رفتاری و سبک زندگی در حد بسیار وسیعی هستند تا بتوانند سلامتی خود را حفظ کنند. علی‌رغم آموزش به بیماران ‌در مورد تغییر رفتارهای بالقوه خطرناک از سوی متخصصان، متاسفانه الگوهای عملی معدودی وجود دارد تا به مراجعان و افراد حرفه ای در ایجاد محیطی مناسب برای تغییر کمک نماید (عثمان^[۱۲]، ۲۰۰۴).

دلایل زیادی برای جذابیت مصاحبه انگیزشی و تمایل بیشترنسبت به آن در مقایسه با روش­های سنتی و معمول وجود دارد. نخست، مشکل مهم و معمول در همه درمان ها،یعنی مقاومت در برابر تغییر را به طور مستقیم مطرح و آن را برطرف می‌کند. دوم، روشی انعطاف­پذیر است و می‌تواند به عنوان رویکردی «مستقل»، در ترکیب و به همراه سایر درمان ها مورد استفاده قرار گیرد. سوم، حجم قابل توجهی از شواهد تحقیقی وجود دارد که از کارآمدی و تاثیر مصاحبه انگیزشی در سوء استفاده از مواد و مشکلات مربوط به بهداشت و سلامت جسمانی و روانی حمایت می‌کند. چهارم، تحقیق نشان داده است مصاحبه انگیزشی قابل یادگیری است و طی جلسات نسبتاً کمی به اثرات درمانی قابل توجهی می توان، دست یافت (آرکوویتز و همکاران، ۲۰۰۸).

از سویی اغلب مشکلات بهداشتی، درمانی و بهداشت روانی درکشور ناشی از مسائلی همچون عدم حضور و مشارکت با انگیزه در جلسات مشاوره، عدم مصرف مرتب داروها، عدم تکمیل دوره های درمانی،ترک درمان، عادات نادرست بهداشتی و تغذیه­ای، رفتارهای اعتیادی، بستری شدن مجدد در بیمارستان، عود بیماری، اتکاء صرف افراد حرفه ای فقط به توصیه ها و نصیحت ها می­ باشد که اغلب اینگونه رفتارها نیاز به تغییر رفتار و مشارکت فعال مراجعان دارد، این مهم را می توان با بهره گرفتن از مشاوره های انگیزشی مرتفع ساخت. با توجه ‌به این که کاربرد مصاحبه انگیزشی انعطاف پذیری خوبی دارد، می توان آن را به راحتی با انواع درمان های روانشناختی، طبی و آموزشی تطابق داد. مطالعات نشان داده است که گاهی اوقات یک پیش جلسه چند دقیقه ای به شیوه مصاحبه انگیزشی نه شیوه دستورالعملی و کاملاً مقتدرانه سنتی، تاثیر مثبت قابل توجهی بر پیامدهای درمانی دارد (نویدیان و پورشریفی،۱۳۹۰).

این روش تاثیر بسیار زیادی بر تحقیق و کار بالینی در حیطه سوء استفاده از مواد و مشکلات مربوط به بهداشت و سلامتی در ایالالت متحده آمریکا و بسیاری از کشور های دیگر داشته است. با توجه به جذابیت ها و رشد سریع این روش نو بنیاد، از اعتیاد به مشکلات مربوط به بهداشت و سلامت، و به حوزه علوم روان شناختی، به طوری که تا سال ۲۰۰۸ بالغ بر ۱۶۰ کارآزمایی بالینی تصادفی وجود دارد (رولنیک و همکاران، ۲۰۰۸ و آرکوویتز و همکاران ، ۲۰۰۸)، استفاده از این شیوه، نه تنها برای محققان و متخصصان بالینی در جامعه ما تعجب­آور نیست، بلکه کاملاً ضروری است تا به مصاحبه انگیزشی به عنوان راهی برای افزایش آمادگی تغییر و نیز تقویت نتایج درمانی در مشکلات روان شناختی و بیماری های مزمن و تهدید کننده نسل جدید به طور جدی توجه کنند.