بیشترین درصد نشت یونی نسبی در برگ­های پایینی در پایه GF677 و رقم سهند مشاهده شد. در برگ­های پایینی میزان افزایش درصد نشت یونی نسبی در تمامی ژنوتیپ­های مطالعه شده، در تیمار 8/4 گرم در لیتر به طور معنی­داری نسبت به گیاهان شاهد، افزایش نشان داد. این نتایج حاکی از آن است که درصد نشت یونی نسبی در تمامی ژنوتیپ­های مطالعه شده، در برگ­های پایینی بیشتر از برگ­های بالایی بود و برگ­های پایینی گیاه دچار آسیب دیدگی بیشتری از برگ های بالایی شدند.
نتایج نشان دادند، میزان آسیب دیدگی غشاء سلولی در برگ­های پایینی و بالایی با افزایش تیمار شوری در تمامی ژنوتیپ­های مطالعه شده به طور معنی­داری افزایش یافت ( جدول 3-8). ژنوتیپ­های مورد مطالعه از نظر افزایش درصد آسیب دیدگی غشاء سلولی با یکدیگر اختلاف معنی­داری داشتند. بیشترین درصد آسیب دیدگی غشاء سلولی در برگ­های بالایی و پایینی به ترتیب در پایه GF677 و رقم سهند و کمترین درصد آسیب دیدگی غشاء سلولی در برگ های بالایی و پایینی به ترتیب در رقم های شکوفه و شاهرود 12 مشاهده شد (جدول 3-8). گزارش شده است که یکی از راه­های پی بردن به میزان آسيب به غشاهاي سلولي، استفاده از آزمون نشت يوني نسبي می باشد. ثبت ميزان نشت يوني نسبي، تخمين خسارت بافت­ها را امكان پذير مي­كند. اين روش برای اولين بار توسط دكستر و همكاران [1930; 1932]، به منظور بررسي مقاومت به سرما در گياهان بكار برده شد و در طی زمان به منظور سنجش آسیب غشاء سلولی نسبت به سایر تنش های محیطی از جمله تنش شوری بکار برده شد .

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

3-2-4- برهمکنش شوری و ژنوتیپ بر شاخص کلروفیل
نتایج نشان داد که شاخص کلروفیل در برگ­های بالایی و پایینی در ژنوتیپ­های مطالعه شده، تحت تنش شوری به طور معنی داری کاهش یافت (جدول 3-8). کمترین میزان شاخص کلروفیل در برگ­های بالایی و پایینی در گیاهانی که با تیمار 8/4 گرم در لیتر آبیاری شده بودند، مشاهده شد. میزان کاهش شاخص کلروفیل در برگ­های بالایی و پایینی در بین ژنوتیپ­های بررسی شده با یکدیگر اختلاف معنی­داری را نشان داد. بیشترین میزان کاهش شاخص کلروفیل در برگ­های بالایی رقم سهند، پایه GF677، رقم مامایی، ژنوتیپ­های 16-1، 40-13 و رقم تونو و کمترین میزان کاهش آن به ترتیب در ژنوتیپ 25-1، رقم­های شاهرود 12، A200، شکوفه و نان­پاریل در مقایسه با گیاهان شاهد، مشاهده شد (جدول 3-8).
بیشترین میزان کاهش شاخص کلروفیل در برگ­های پایینی رقم سهند، پایهGF677، رقم­های تونو، A200، مامایی و ژنوتیپ های 16-1، 40-13 و کمترین میزان کاهش آن به ترتیب در رقم­های شاهرود 12، ژنوتیپ 25-1، رقم­های نان­پاریل و شکوفه نسبت به گیاهان شاهد، مشاهده شد. بر طبق نتایج به دست آمده، میزان کاهش شاخص کلروفیل در برگ­های پایینی با روند سریعتری نسبت به برگ­های بالایی در تمامی ژنوتیپ­های بررسی شده اتفاق افتاد ولی چگونگی روند کاهش شاخص کلروفیل در برگ­های پایینی نسبت به برگ­های بالایی در بین ارقام و ژنوتیپ­های بررسی شده، با یکدیگر متفاوت بود (جدول 3-8). نتایج حاصل از این بخش با نتایج غلامی و راحمی ] 1389[ و اورعی و همکاران ]1388[، مطابقت داشت. غلامی و راحمی ] 1389[، اثر غلظت های مختلف شوری را بر میزان شاخص کلروفیل برگ­های پایه GF677 بررسی و گزارش کردند که با افزایش غلظت شوری به طور معنی­داری میزان شاخص کلروفیل برگ­ها کاهش یافت. همچنین اورعی وهمکاران ]1388[ نیز اثر غلظت­های مختلف شوری را روی میزان شدت فتوسنتز و شاخص کلروفیل در دو پایه GF677 و تووانو بررسی و گزارش کردند، با افزایش غلظت شوری به طور معنی­داری از شدت فتوسنتز و شاخص کلروفیل برگ در هر دو پایه کاسته شد ولی میزان کاهش در پایه بذری تووانو بیشتر از پایه GF677 بود. شوری با تخريب ساختار کلروپلاست­ها، کاهش ميزان کلروفيل و عدم پايداری ترکيب­های رنگيزه-پروتئين باعث کاهش سطح فتوسنتزی گياه شده که خود منتج به کاهش در تثبيت دی­اکسيد­کربن می شود که علت اصلی کاهش رشد و عملکرد گياهان در اثر تنش شوری می باشد .
3-2-5- برهمکنش شوری و ژنوتیپ بر محتوای کلروفیل­های a، b، کل و کارتنوئید
نتایج تجزیه واریانس داده ­ها نشان داد، برهمکنش تیمار شوری و ژنوتیپ بر محتوای کلروفیل a، b، کل و کارتنوئید در برگ­های بالایی و پایینی در سطح 1%، معنی­دار شد (جدول 3-9).
نتایج نشان داد، برهمکنش ژنوتیپ و تیمارشوری بر محتوای کلروفیل­های a، b، کل در برگ­های بالایی و پایینی در سطح 1% معنی­دار شد (جدول 3-9). میزان کلروفیل a در برگ­های بالایی در تمامی ژنوتیپ­ها به غیر از شاهرود 12، تنها در تیمار 8/4 گرم در لیتر شوری به طور معنی­داری نسبت به گیاهان شاهد، کاهش یافت در حالیکه محتوای کلروفیل b در تمامی ژنوتیپ­های مطالعه شده به غیر از شاهرود 12، در سطوح 4/2، 6/3 و 8/4 گرم در لیتر به طور معنی­داری نسبت به گیاهان شاهد کاهش یافته بود (جدول 3-9). این نتایج حاکی از آن است که میزان کلروفیل b به مقدار بیشتری از کلروفیل a تحت شرایط تنش شوری کاهش می­یابد این نتایج با نتایج دژم پور و همکاران ]1391[، مطابقت داشت. این محققین اثر تنش شوری را بر میزان کلروفیل­های a، b و کل در برخی از پایه­ های جنس پرونوس، بررسی و گزارش کردند که میزان کلروفیل های b و کل، تحت شرایط تنش شوری به طور معنی داری کاهش یافت، اما میزان کاهش کلروفیل a، در این گیاهان معنی­دار نبود.
نتایج حاصل از بررسی محتوای کلروفیل کل در برگ­های بالایی و پایینی نشان داد که در رقم شاهرود 12تنها در سطح 8/4 گرم درلیتر، میزان کلروفیل کل به طور معنی­داری نسبت به گیاهان شاهد کاهش یافت، درحالیکه در سایر ژنوتیپ­های بررسی شده، در سطوح 4/2 و 6/3 گرم در لیتر نیز، کاهش معنی­دار در محتوای کلروفیل کل مشاهده شد. این نتایج با نتایج حاصل از بررسی درصد برگ­های نکروزه شده مطابقت داشت. نتایج حاصل از بررسی درصد نکروزه شدگی برگ­ها نیز نشان داده بود که با افزایش شوری، درصد نکروزه شدن برگ­ها افزایش و اولین علایم نکروزه شدن در برخی از ژنوتیپ­ها، در تیمار 4/2 گرم در لیتر، مشاهده شد. بیشترین میزان نکروزه شدن برگ­ها، در تمامی ژنوتیپ­های مورد مطالعه در تیمار 8/4 گرم در لیتر مشاهده شد. شوری با تخريب ساختار کلروپلاست­ها، کاهش ميزان کلروفيل و عدم پايداری ترکيب­های رنگيزه-پروتئين باعث کاهش سطح فتوسنتزی گياه شده که خود منتج به کاهش در تثبيت دی­اکسيد­کربن می شود که علت اصلی کاهش رشد و عملکرد گياهان در اثر تنش شوری می باشد ] Mohajan and Toteja, 2005; Munns, 2002; Parida and Das 2005 [.
بر اساس نتایج به دست آمده، در تمامی ژنوتیپ­های بررسی شده، محتوای کلروفیل­های a، b و کل در برگ­های پایینی به میزان بیشتری از برگ­های بالایی کاهش یافت با این تفاوت که در بین ژنوتیپ­های مطالعه شده چگونگی روند کاهش کلروفیل­های a، b و کل با یگدیگر متفاوت بود (جدول 3-9). این نتایج با نتایج پاپاداکیس و همکاران [2007]، مطابقت داشت. این محققان، شاخص­ های رشدی، در دو رقم گیلاس بیگارا بورلات[43] و تراگانا ادیسیس[44] پیوند شده بر روی پایه مازارد تحت شرایط تنش شوری (0، 25 و 50 میلی مول در لیتر) بررسی و گزارش کردند که با افزایش شوری محتوای کلروفیل کل در برگ­های بالایی و پایینی در هر دو رقم به طور معنی­داری کاهش یافت با این تفاوت که سرعت کاهش رشد، در برگ­های پایینی بیشتر از برگ­های بالایی بود.
جدول 3-8-اثر تیمار شوری بر محتوای رطوبت نسبی برگ، نشت یونی، آسیب دیدگی غشاء سلولی و شاخص کلروفیل در برگ­های بالایی و پایینی در برخی از ژنوتیپ­های بادام و پایه GF677

محتوای نسبی آب برگ­های پایینی
(%)

محتوای نسبی آب برگ­های بالایی
(%)

آسیب دیدگی غشاء سلولی در برگ­های پایینی
(%)

آسیب دیدگی غشاء سلولی در برگ­های بالایی
(%)

نشت یونی نسبی در برگ های پایینی
(%)

نشت یونی نسبی در برگ های بالایی
(%)

شاخص کلرفیل برگ های پایینی

شاخص کلرفیل برگ­های بالایی

سطوح شوری
(گرم در لیتر)

ژنوتیپ

0001>

0001>

0001>

0001>

0001>

0001>

0001>

0001>

–

Pr > F

51/83 a-c

موضوعات: بدون موضوع  لینک ثابت


فرم در حال بارگذاری ...