اختلالات یادگیری

میتوان گفت به دانش‌آموزی اختلال یادگیری دارد که. ۱- تنها در یک یا چند ماده درسی مشکل داشته باشد نه همه دروس. ۲- و از نظر هوشی در حد متوسط یا بالا باشد. ۳- از نظر بینائی، شنوایی و مغزی سالم باشد. ۴- از نظر عاطفی و سازگاری مشکل نداشته باشد. ۵- در برخی از فرایندهای روانی پایه ادراک دیداری، شنیداری، درک زبان شفاهی و کتبی مشکل وجود داشته باشد. ۶- بین میزان پیشرفت تحصیلی و توانایی او تفاوت زیادی وجود داشته باشد. اختلال در خواندن یکی از اختلالات یادگیری ویژه است، و یا عده ای از دانش‌آموزان هستند که در میزان پیشرفت و یادگیری دروس دچار عقب ماندگی می‌باشند بدون اینکه از نظر ذهنی دچار عقب ماندگی هوشی باشند.

نداشتن هدف برای یادگیری :‌ هدف ایجاد انگیزه می‌کند. وقتی هدف متناسب با علایق، توانایی‌ها و امکانات اجرایی یادگیرنده باشد در او علاقه برای یادگیری به وجود می‌آورد در بسیای از مواقع نداشتن هدف مشخص، روشن، قابل دسترس و متناسب با یادگیرنده و امکانات او باعث می‌شود که یادگیری به خوبی صورت نگیرد. نداشتن زمینه ی قبلی برای یادگیری. توانایی فرد برای یادگیری در موارد بسیار به زمینه، پیشینه، معلومات بستگی دارد. اگر بخواهیم به شخص راجع به رشد کودک چیزی بیاموزیم باید ابتدا او را با اصول و مبانی رشد جسمانی ـ روانی کودک آشنا و بعد مطالب پیچیده را مطرح کنیم.

عوامل مربوط به اختلالات یادیگری را می‌توان این چنین بیان نمود. ۱- بهره هوشی پایین. ۲- شرایط مربوط به دوران پیش از تولد. ۳- محیط نامساعد و نامطلوب. ۴- مشکلات عاطفی. ۵- نقائص بینائی و نقائص شنوایی. ۶- نقائص گفتاری، کلامی. ۷- تأخیر در شعور. ۸- ‌و صدمات مغزی پس از تولد. ۹- مشکلات برتری جانبی دست و وضع جانبی بدن. ۱۰- آموزش ناقص. متداول‌ترین عامل در اختلالات یادگیری بهره ی هوشی پائین است از این رو در تشخیص اختلالات ویژه یادگیری، انجام تست‌های روانی اساسی و ضروری است که در این رابطه به عوامل مربوط به پیش از تولد بویژه مسمومیت خونی مادر، نارس بودن جنین، حاملگی چندگانه و عوامل هنگام تولد مانند محرومیت از اکسیژن کافی نیز توجه شود.

شرایط یادگیری :

شرایط یادگیری عاملی مؤثرو تعیین کننده :‌ اگر چه تأثیر متغیرهای مربوط به پیشینه خانواده و وضعیت اقتصادی، اجتماعی ‌در مورد تمامی مواد درسی یکسان است اما تأثیر شرایط مدرسه ای بر یادگیری ‌در مورد موضوعهای مختلف درسی متفاوت است. مقدار تأثیر شرایط یادگیری مدرسه ای، در بعضی از مواد درسی مساوی یا بزرگ تر از تأثیر شرایط محیط خانواده است. ملاحظات مربوط به اثر بخشی کوشش‌های آموزشی و تساوی فرصت‌ها در آموزش ما را بر آن می‌دارد که شرایط یادیگری مدرسه ای در هر کشور با هم بهبود یابد و هم در سطح جامعه همسان گردد. به نحوی که کیفیت یادگیری درتمامی‌سطوح و همه ی مواد درسی و برای کلیه ی دانش‌آموزان افزایش یابد و همه‌ اقشار دانش‌آموزی در هر زمینه ای از فرصت‌های برابر برای یادگیری در مدرسه بهره گیرند. وقوع یادگیری از تفاوت موجود در عملکرد انسان در قبل و بعد از قرار گرفتن در یک موقعیت یادگیری استنباط می‌شود. توانایی انجام عملکرد پیش از یادگیری و توانایی موجود و پس از یادگیری باید به حساب آورده شود. یک مجموعه از عوامل که به یادگیری کمک می‌کنند تواناییهاییی هستند که پیش از شروع هر یک یادگیری جدید در فرد موجودند. توانایی‌های آموخته شده ی قبلی شرایط درونی لازم را برای یادگیری تشکیل می‌دهند. این شرایط درونی به وسیله ی مجموعه ای از فرایندهای تبدیل مؤثر واقع می افتد.

دومین دسته از عمده شرایط یادگیری نسبت به یاد گیرنده بیرونی است. یادگیری هر نوع توانایی جدید از نقطه ی متفاوتی از یادگیری قبلی شروع می‌شود و احتمالاٌ به موقعیت بیرونی نیز نیاز دارد. الگوهای سودمند یادگیری به وسیله ی همین توصیفهای شرایط یادگیری مشخص می‌شده اند. گانیه متغیرهای عمده یادگیری و نحوه ی سازمان‌دهی آموزش برای استفاده از این متغیرها را مورد بررسی و تجزیه و تحلیل دقیق قرار داده است. تصویر او در باره تنوع فرصت یادگیری ما را برای دسته بندی و مشخص ساختن ‌هدف‌های‌ یادگیری و رابط بین انواع مختلف عملکرد ها توانمند می‌سازد گانیه ۶ گونه عملکرد را که می‌توانند نتیجه ی یادگیری باشند این چنین می‌گوید : ۱- پاسخدهی مشخص. ۲- زنجیره. ۳- تمیز چند گانه. ۴- دسته بندی. ۵- کاربرد قاعده. ۶- مشکل گشایی.

درمان مشکلات یادگیری :‌

متأسفانه غالب والدین و برخی از آموزگاران برای کنترل رفتاری و پیشرفت تحصیلی آنان به نصیحت، سرزنش ،‌تنبیه، مقایسه، و امثال آن روی می آورند. این روش‌ها نه تنها به نتیجه نمی انجامد بلکه آثار و عوارض سوء مانند پرخاشگری، خصومت، عدم اعتماد به نقس را در آنان ایجاد می‌کند. و برای درمان مشکلات یادگیری آنان باید به اصلاح و تغییر رفتار آنان همت گماشت. این گونه کودکان با کودکان معمولی کمی فرق دارند و نباید انتظار داشت که پس از تغییر رفتار مشابه کودکان معمولی باشند. بلکه باید انتظار داشت که رفتارشان تا حد قابل توجهی تحت کنترل در آید روش های زیر که توسط اسمیت مطرح شده مفید می‌باشد .