۵۰

۱۰

کرم

۵

۱۰۰

(جعفری، ۱۳۸۸، ص ۲۲۴)
۳-۷ آلودگی خاک با کادمیم
کادمیم به دلیل پتا نسیل ایجاد سمیت در گیاه،حیوان وانسان در سلالهای اخیر توجه زیادی را به خود جلب کرده است.(عباسی زاده ،۱۳۸۶،ص۱۲)
عنصر کادمیم در صنایع رنگ سازی و پلاستیک سازی مصرف دارد و در سموم قارچ کش، باطری سازی و عکاسی نیز به کار رفته، همچنین در کودهای شیمیایی نیز یافت می شود.(بای بوردی ،۱۳۸۸،ص۳۵۲) غلظت کادمیم در کودهای فسفاتی از صفر تا ۱۷۰ میلی گرم در کیلوگرم متفاوت است.
از آن جا که این عنصر در خاک های اسیدی به آسانی به وسیله گیاه جذب می شود، بنابراین غلظت های غیرمجاز آن عوارض نامطلوبی را به وجود می آورد. غلظت کادمیم در خاک های زراعی معمولی نزدیک به یک و در اطراف کارخانه های ذوب فلزات و مصرف کننده این عنصر تا ۱۷۰۰ میلی گرم در کیلوگرم خاک دیده شده است.

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

چنج و همکاران (۱۹۸۴)متوجه افزایش کادمیدم در بخش آلی خاکهای تیمار شده با فاظلاب شدند
(Chang, A.AC, 1984).
منشاء کادمیم در خاک ها بیشتر، فاضلاب شهری و کودهای فسفاتی و سولفات روی است. در اراضی زراعی اروپا ۵ درصد کادمیم از فاضلاب و ۱۰ درصد از مصرف کودهای فسفاتی حاصل می شود. کادمیم درخاک های آهکی غیر پویاست. بنابراین در خاک سطح اراضی تجمع می یابد. از آن جا که کادمیم برای گیاهان سمی نیست، بنابراین می تواند بدون نشان دادن آثار مسمومیت در گیاه تجمع یابد، اما وجود عنصر مزبور در زنجیره غذایی انسان بسیار خطرناک بوده، و دربدن انسان سبب عوارضی کلیوی و ناراحتی های دیگر می شود. به همین دلیل مسئولان بهداشت جهانی حد مجاز آن را در جیره غذائی انسان بسیار پایین، یعنی فقط یک میکروگرم در گرم ماده خشک تعیین کرده اند.(جعفری، ۱۳۸۸، ص ۲۵۱ – ۲۵۰ )
کاد میوم به راحتی از خاک به سوی ریشه گیاه حرکت کرده وبه آسانی جذب گیاهان می شود.بنا بر این گیا‌هانی که در مکا نهای آلوده به کادمیم رشد کرده اند منابع خطرناکی برای آلودگی مصرف کنندگان می‌باشند. (واثقی،۱۳۸۰،ص۱۱۵)
۳-۸ اثرات کادمیوم
کادمیم یک عامل سرطان زاست که از دو طریق زیر عمل می کند:
مستقیم به DNA آسیب می رساند.
سیستم های بازسازی DNA را که در پیشگیری از سرطان نقش دارند تخریب می کند.
کادمیم می تواند در ذرات خاک وارد شود یا در آب حل شود. گیاهان و جانوران کادمیم را از محیط دریافت کرده و در بدن خود جمع می کنند. انسان ها از طریق خوردن غذا، نوشیدن آب آلوده، تنفس هوای آلوده در معرض کادمیم قرار می گیرند. غلظت های پایین کادمیم در مدت زمان طولانی سبب پوکی استخوان شده و به کلیه و ریه آسیب می رساند.
فلزات سنگین در ایجاد بسیاری از بیماری های مزمن نقش دارند و مقادیر بسیار جزیی از سرب، کادمیوم، جیوه و آرسنیک سبب ایجاد طیف وسیعی از بیماری ها می گردد.
۳-۹ خواص شیمیایی و ویژگی های کلی سرب
این عنصردارای عدد اتمی ۹۲ و عدد جرمی ۲۰۷/۲ می باش در گروه ششم جدول تناوبی قرار دارد.
سرب عنصری خاکستری رنگ ونرم است و علیرغم کمیابی نسبی آن در پوسته زمین به دلیل تنوع گسترده‌ای که از لحاظ استفاده و کاربرد برای فلز سرب وجود دارد، یکی از شناخته ترین عناصر است. خواص سرب که باعث سودمندی آن می گردد، عبارتند از:
دارای نقطه ذوب پایینی است که اجازه استفاده ساده، و به کارگیری روش های ارزان قیمت را زمانی که به عنوان مایع مورد استفاده قرار می گیرد، می دهد. فلز نرم و چکش خوار است که به راحتی به اشکال گوناگون تبدیل می شود. فعالیت شیمیایی آن باعث می شود زمانی که در معرض هوای نمناک قرار می گیرد، یک پوشش محافظ روی آن تشکیل گردد. با بسیاری از فلزات دیگر تشکیل آلیاژ می دهد، آلیاژهای نتیجه شده دارای خواص متفاوتی از سرب خالص هستند. دانسیته سرب بیشتر از فلزات دیگر به جزء طلا و جیوه می باشد.( فخارمنش، ۱۳۸۶،ص ۱۰)
۳-۱۰ آلودگی خاک با سرب
سرب به طور طبیعی یکی از سازنده های فرعی خاک و گیاهان به شمار می آید.. این مقدار می تواند با قراردادن گیاه در معرض خاک یا اتمسفر با سطح بالاتری از سرب افزایش یابد. بیشترین مقدار سربی که از خاک گرفته می شود در ریشه متمرکز می گردد. علوفه ای که توسط حیوانات مصرف می گردند، چون شسته نمی شوند، سرب از این طریق وارد بدن آنها می گردد. (دبیری،۱۳۸۷،ص۳۰۹)
آلودگی سرب در خاکها یک پدیده فراگیر است که از دود اتومبیل ها ، معادن ، زواید صنعتی و غیره منشاء می گیرد . (Zheljazkiv , 2006)
اگر چه سرب برای جانوران و انسان سمی می باشد ولی مسمومیت سرب در گیاه و در شرایط مزرعه کمتر گزارش شده که احتمالا به این دلیل است که سرب به شدت در خاک نگهداری شده و به صورت محلول در نمی اید.(واثقی،۱۳۸۰،ص۱۰۸)
خطر سرب بیشتر ناشی از تحرک کم آن در محیط زیست و رسوب پذیری بالای آن می باشد.(سلیمانی،۱۳۸۲،ص۳۶)
۳-۱۱ اثرات سرب
بعد از جذب در مدتی طولانی سرب می تواند به دیگر قسمت های بدن برسد و عواقبی نظیر تب و کم خونی را موجب گردد. کم خونی اولین نشانه در آلودگی سرب است.
چون سرب در ساخت «هِم» ماده اصلی تشکیل دهنده هموگلبین دخالت می کند، در نتیجه مقدار متوسط سلول های قرمز خون کاهش می یابد.
از دیگرمشکلات مربوط به خاصیت سمی سرب، دخالت در کار آنزیم های کلیه ها می باشد، چون اندازه‌گیری سرب در استخوان مشکل است. غلظت سرب موجود در خون یا ادرار به صورت متداول به عنوان نشانه ای از مقدار کل سرب موجود در بدن می باشد.
سطح سرب موجود در خون باعث ظهور علائم کلینیکی مسمومیت سرب« پلمبیسم» می شود. غلظت سرب در بدن به چهار دسته عادی، قابل قبول، زیاد، خطرناک تقسیم می گردد.
سطوح خونی در افراد سالم از ۱۵ تا ۴۰ میکروگرم در ۱۰۰ میلی لیترخون است. به طور متوسط سطح خونی ۲۰ میکروگرم در ۱۰۰ میلی لیترخون قابل قبول است. دانشمندان متعددی آلودگی سرب را جدی ترین مشکل آلودگی فلزی تلقی کرده اند.( دبیری،۱۳۸۷،ص۳۱۱)
مقادیرکم سرب در افراد بالغ سبب بروز بیماری های مزمن کلیوی و درکودکان سبب نقص در عملکرد مغز، کاهش هوش و حافظه، بروز رفتارهای عصبی نظیر پرخاشگری و پیش فعالی می شود.
مقادیر بالای سرب آسیب های جبران ناپذیر مغزی را سبب خواهد شد و در صورت عدم تشخیص به موقع منجر به مرگ می گردد.
جدول(۳-۳) استانداردهای کشورهای مختلف در مورد حداکثر غلظت قابل قبول (MAC)