۲-۲-۱- استراتژی های جذب سپرده بانکی

در شرایط مطلوب که بانک مرکزی بتواند عرضه پول را کنترل کند، انتخاب ترکیب اجزای پول بستگی به رجحان اشخاص دارد. با توجه ‌به این که اسکناس و مسکوک صد در صد قابل تبدیل به سپرده های دیداری هستند و با فرض این که عکس این امر نیز صادق باشد، حال، تصمیم شخص مبنی بر این که چه مقدار اسکناس و مسکوک و چه مقدار سپرده دیداری برای مقدار مشخصی از پول نگهداری کند مانند تصمیم تقاضا برای انواع اسکناس هاست که به طور طبیعی بستگی به نیازهای مبادله ای شخص و راحتی وی در پرداخت هایش دارد. اگرچه انتشار اسکناس و مسکوک و به جریان انداختن آن برای مقام های پولی متضمن هزینه است ولی باید توجه داشت که استفاده از آن به جای سپرده های دیداری و با سپرده های غیردیداری همراه با هزینه و منافعی برای اشخاص نیز می‌باشد. در صورت ثابت بودن هزینه ها و منافع نسبی نگهداری انواع پول، سهم اسکناس و مسکوک نیز در حجم پول با ثبات خواهد بود و در صورت تغییر این عوامل نسبت سهم سود نیز دست خوش تغییرات می‌گردد. رشد جمعیت بر پس انداز تأثیرگذار است اگر به دلیل رشد جمعیت تعداد افراد جوان یک کشور از تعداد سالمندان آن بیشتر باشد، تعداد کارگرانی که به پس انداز برای تأمین مالی دوره بازنشستگی خود می پردازند، بیشتر از بازنشسته هایی خواهد بود که درحال حاضر پس اندازهای خود را خرج می‌کنند. این شرایط باعث خواهد شد که پس انداز خالص کل مثبت شود. هرچه رشد جمعیت زیادتر باشد، در صورت ثبات سایر شرایط، نرخ پس انداز نیز افزایش خواهد یافت. رشد درآمد سرانه بر پس انداز تاثیرگذار است، به طوری که نئوکلاسیک ها اعتقاد دارند با جذب سرمایه گذاری های بیشتر داخلی و خارجی نرخ انباشت سرمایه افزایش می‌یابد. این مسأله موجب رشد تولید ناخالص ملی و از سوی دیگر، با افزایش نرخ پس انداز داخلی برابر شده که باعث می شود نسبت های سرمایه به تولید و درآمد سرانه در کشورهای در حال توسعه که از نظر سرمایه ضعیف هستند، افزایش یابد. برای جذب سپرده های غیردیداری (مدت دار) می توان از طریق ایجاد انگیزه های اقتصادی عمل نمود. برای این کار بانک ها باید ‌به این سپرده ها سود معقولی که ناشی از به کارگیری این منابع با توجه به نرخ تورم باشد، پرداخت نمایند. بانک ها هم چنین می‌توانند با ارائه خدمات بانکی و یا آموزش سعی در جلب توجه اشخاص و جذب سپرده های بیشتری نمایند. این خدمات لازم است در جهت افزایش اعتماد مردم به بانک و آموزش آن ها درباره خدمات بانکی و محسنات نگهداری سپرده بانکی به جای اسکناس و هم چنین تسهیل دریافت سپرده ها توسط سپرده گذاران باشد. از سوی دیگر، باید کوشش به عمل آید تا مبادلات بیشتری از طریق سپرده های دیداری و نظام بانکی انجام شود (سپی، ۲۰۱۰).

۲-۲-۲- نقش بانک ها در سیستم مالی

هدف اساسی یک نظام مالی، تسهیل فرایند جریان وجوه از واحدهای دارای مازاد پس انداز ، به واحدهای دارای کسری پس انداز ، به کارآمدترین روش های ممکن است .بانک ها در این فرآیندنقش واسطه را بازی می نمایندو ‌به این فرایند انتقال، واسطه گری گفته می شودو موسساتی که به طور تخصصی در این زمینه فعالیت می نمایند، واسطه های مالی یا در اصطلاح رایج تر مؤسسات مالی گفته می‌شوند. بانک ها بزرگترین گروه در بین واسطه گری مالی بشمار می‌آیند.بانک ها با تولید کالاهای مالی چهار خدمت زیر را عرضه می‌کنند:

1. 1. آن ها می‌توانند با روی هم گذاشتن وجوه افراد وسرمایه گذاری آن در اوراق بهادار متنوع منابع مالی زیادی را فراهم کنند.

1. 1. این امکان برای آنهاوجود داردکه اوراق بهادار با سررسیدهای متنوع ارائه نمایند.

1. 1. آن ها با سرمایه گذاری در گستره ی وسیعی از دارایی ها، ریسک ها را تقسیم می‌کنند.

1. آن ها قادرند باکاهش هزینه های مبادله، قدرت نقدینگی دارایی های مالی را افزایش دهند.(عبیداله، ۱۳۸۸)

۲-۲-۳- عوامل مؤثر بر قدرت نقدشوندگی

قدرت نقدشوندگی، توان تبدیل اوراق بهادار به پول نقد در پایین ترین سطح هزینه های مبادلاتی است (آیتکن و همکاران، ۲۰۱۰). این موضوع برای سرمایه گذاران در اوراق بهادار حایز اهمیت است، چرا که سرمایه گذاران ترجیح می‌دهند در اوراق بهاداری سرمایه گذاری کنند که بتوانند در صورت لزوم، آن را به موقع به پول نقد یا اوراق بهادار دیگر تبدیل کنند تا هدف شان از معامله به خوبی تحقق یابد. عوامل مختلفی ممکن است بر این موضوع اثر بگذارند.

کارولی مشاهده کرد که سهام معمولاً به خاطر رقابت در بازارهای جدید به هنگام قرارگرفتن در فهرست دو جانبه، افزایشی در حجم کل داد و ستد و کاهشی در گستره قیمت خرید و فروش در بازار بومی را تجربه می‌کند. افزایش نقدشوندگی به ماهیت حجم کل داد و ستدی که بازار جدید ایجاد می‌کند بستگی دارد و نیز محدودیت های مبادلاتی که بر خارجی ها برای آن سهام قبل از قرار گرفتن در فهرست ایجاد می شود، نقد شوندگی را تحت تأثیر قرار می‌دهد (کارولی، ۲۰۰۹).

۲-۲-۳-۱- شروع کار بازار

دو ساز و کار برای باز شدن بازار وجود دارد: یکی فراخوان و دیگری پیوسته در بازاری که باز شدن آن با فراخوان همراه است سفارش های معاملات اوراق بهادار، قبل از باز شدن بازار وارد سیستم می شود، اما تا زمانی که سفارش متناسب آن برای اجرا وجود نداشته باشد به انتظار می ماند و اقدامی روی آن صورت نمی گیرد. در عوض در ساز و کار پیوسته، سفارش ها به محض این که وارد شدند مورد پردازش قرار می گیرند و فرض می شود که سفارش وارد شده، متناسب با یک سفارش موجود است (کامرتون، ۱۹۹۹).

۲-۲-۳-۲- اخبار برجسته مرتبط

تحقیقی به نقش مبادلاتی می پردازد که ‌بر اساس اطلاعات مربوط و خاص صورت گرفته است. داد و ستد آگاهانه می‌تواند نقد پذیری اوراق بهادار را تحت تأثیر قرار دهد و در روزهایی که داد و ستد آگاهانه صورت می‌گیرد، نقد پذیری نیز افزایش می‌یابد (چان و همکاران، ۲۰۰۱).

۲-۲-۳-۳- اعشاری کردن

فور فاین بررسی کرد که چگونه شاخص های گوناگون نقدپذیری بازار اوراق بهادار پس از اعشاری کردن تغییر قیمت ها، تغییر می‌یابد. فاصله کمتر بین قیمت های پیشنهادی ‌خرید و فروش و عمق (تعداد سهام برای مبادله) بیشتر، نقد پذیری بیشتری را به همراه دارد.

فاصله بیشتر و عمق کمتر، نمایان گر نقد پذیری کمتر است. اعشاری کردن، منجر به فاصله و عمق کمتر می شود و تغییرات مبهمی بر نقد پذیری بازار را موجب می شود.

۲-۲-۳-۴- حداقل تغییر مجاز

بر اساس چارچوب نظری سپی، کاهش در مقدار حداقل تغییر مجاز قیمت، منجر به کاهش در تمایل معامله کنندگان بزرگ و کوچک در تأمین نقد پذیری از طریق سفارش ها (عمق) محدود می شود (سپی، ۲۰۱۰).

۲-۲-۳-۵- خودکارشدن بورس

در تحقیقی که در بورس سنگاپور انجام گرفت مشخص شد خودکار شدن کامل بورس با افزایش مبادلات، تغییر پذیری بازده و نقد پذیری ارتباط داشته، آن ها را بهبود می‌دهد (نایدو و همکاران، ۱۹۹۴).

۲-۲-۴- برداشت های سپرده گذاران به عنوان عامل مشکل نقدینگی