زارعی که صاحب حق ریشه است در زمانی که به هردلیل ملک را ترک می کند، باید به حق خود برسد. مثلا اگر مالک اقدام به فروش ملک خود نموده و یا اگر ملک باید برای اجرای طرح های دولتی توسط دولت تملک شود و یا به هر دلیل دیگر حق ریشه زارع باید ارزیابی شده و به زارع صاحب حق پرداخت گردد . میزان حق ریشه در صورت عدم توافق بین مالک و زارع، توسط خبرگان یا کارشناسان ارزیابی و تعیین می‌گردد. عنصر اساسی حق زارعانه و ضرورت اهمیت طرح موضوع حقوق زارعانه که در واقع نوعی حق تقدم است، از آنجایی روشن است که کار و فعالیت انسان در ملک زراعی است، به نظر می‌رسد حق زارعانه نوعی حق مالی است که در تقسیم بندی اموال در رسته حقوق مالی همانند حق کسب و پیشه و تجارت ،حق تحجیر و غیره قرار می‌گیرد. این حق بر مبانی مختلف از جمله قانون و رویه قضایی استوار است. از مطالعات انجام شده معلوم گردید، اگر چه در نگاه اول عرف مبنای حق موصوف است لیکن نقش عرف تنها در تشخیص موضوع و تعیین مصادیق کاربرد دارد و از آن نمی توان به ‌عنوان مبنا و منبع حقوق نام برد. حق زارعانه در قوانین متعددی مورد اشاره و پذیرش واقع شده و رویه قضایی کشور نیز نظر به پذیرش آن داشته و در آرای بسیاری که از دادگاه ها صادر شده حکم به پرداخت حق زارعانه به نفع زارع داده‌اند.

اهداف تحقیق :

۱-در این تحقیق سعی برآن خواهد بود که شناسایی حق زارعانه، مرجع تشخیص و اعلام میزان آن، چگونگی احتساب و اعمال آن در مواجهه با ادعاهای مطرح شده از سوی اشخاص مورد بررسی قرار گیرد. .

۲-در این مرحله کنکاش اختلافات موجود، مراحل و دلایل ایجاد آن، نحوه حل موضوع، برخورد محاکم قضایی و آرای صادره بررسی می‌گردد.

۳-همچنین قوانین و مقررات موجود، رویه و عرف معمول مورد نقد و یررسی قرار می‌گیرد.

سوالات تحقیق:

۱- حکم انتقال، تامین و توقیف حق زارعانه در حقوق ایران چیست؟

۲- مطابق قوانین موضوعه و منابع فقهی حق زارعانه در کدام نوع از اراضی موقوفه، بایر و موات ایجاد می شود؟

۳- در قوانین موضوعه و منابع فقهی حکم شرط مالک و زارع برای زارع مستحق حق زارعانه در صورت اتمام یا فسخ قرارداد زراعی و در هنگام انتزاع ید زارع از ملک مزروعی چیست؟

۴- دیدگاه فقها ‌در مورد قابل و غیر قابل مطالبه بودن حق زارعانه چیست؟ در صورت قابل مطالبه بودن این حق، سوال این است که مراجع صالح برای مطالبه حق زارعانه کدام مراجع هستند؟

۵- در حقوق ایران، اسقاط حق زارعانه چه حکمی دارد و چگونه میسر می‌گردد؟

فرضیات تحقیق:

1. 1. به نظر می‌رسد که شناسایی حق زارعانه، مرجع تشخیص و اعلام میزان آن، چگونگی احتساب و اعمال آن در مواجهه با ادعاهای مطرح شده از سوی اشخاص مورد بررسی قرار گرفته باشد.

1. 1. به نظر می‌رسد که حقوق زارعانه تابع عرف بوده و مهمترین منبعی حقوقی آن همین منبع عرف محسوب می شود .

1. 1. به نظر می‌رسد حق زارعانه نوعی حق مالی است که در تقسیم بندی اموال در رشته حقوق همانند حق کسب و پیشه و تجارت حق تحجیر و غیره قرار می‌گیرد.

1. به نظر می‌رسد عنصر اساسی حق زارعانه که در واقع نوعی حق تقدم است، کار و فعالیت انسان در ملک زراعی است.

بررسی منابع:

موضوع حق کارافه یا حق زارعانه یا حق نسق و اهمیت فوق العاده آن و همچنین جایگاه حقوقی و فقهی آن باید مورد بررسی قرار گیرد. ‌در مورد موضوع تحقیق تنها دو مقاله مستقل نوشته شده است: یکی از آقای خاقانی تحت عنوان «کارافه» در مجله حقوقی انتقادی کانون وکلا، شماره ۸۱، ۱۳۴۱ و دیگری از آقای علی پارسی پور تحت عنوان: «حق کارافه دهقان و مشکلات آن» در مجله علمی و انتقادی کانون وکلا، شماره ۹۶، ۱۳۴۴ و سایر منابع در میان لابلای مباحث بدان پرداخته، ولی تحقیق مستقلی پیرامون آن از سوی محققان و دانشجویان تحصیلات تکمیلی صورت نگرفته است و این تحقیق در صدد آن برآمده است.

مواد و روش ها (روش تحقیق):

نوع روش تحقیق، توصیفی خواهد بود و روش آن، گردآوری اطلاعات به روش کتابخانه ای خواهد بود. ‌به این بیان که اسناد و مدارک، اعم از کتب، مقالات فیزیکی و اینترنتی مورد بررسی قرار خواهد گرفت و مطالب مربوط آن ها استخراج و فیش برداری خواهد شد و در تنظیم پایان نامه از آن ها کمک گرفته خواهد شد.

نتایج مورد انتظار:

انتظار می رود با نتایج حاصل در این تحقیق ابهامات و اشکالات فقهی و حقوقی موجود در زمینه حق زارعانه در قوانین موضوعه و منابع فقهی و بالاخص برای دستگاه های اجرایی در زمینه اجرای طرح های عمرانی، روشن و پیشنهادات لازم در جهت رفع ابهامات ارائه گردد.

معیار ارزیابی موفقیت تحقیق:

این تحقیق با توجه به منابع و مآخذ معتبر و همچنین بهره گیری از تجارب ارزشمند اساتید صاحب نظر، علی الخصوص اساتید محترم راهنما و مشاور و نیز تحقیق و گردآوری اطلاعات پیرامون حقوق زارعانه، احتمال موفقیت تحقیق را بیشتر خواهد کرد.

فصل اول :

کلیات

مقدمه :

برای شناخت و تفهم دقیق هر لفظ و موضوعی ، ابتدا بایستی به تعاریف لغوی و اصطلاحی آن پرداخته ، سپس بررسی مفصل و مبسوط آن را از جهات مختلف مورد تجزیه و تحلیل قرار داد . این فصل متشکل از ۲ مبحث است که در مبحث اول به مفهوم حقوق زارعانه که مستلزم بیان تعاریف لغوی و اصطلاحی است می پردازیم و در مبحث دوم مبانی حق کارافه را از حیث مبنای حقوق موصوف ، آثار آن ، نحوه تعیین و احتساب آن را مورد بررسی قرار خواهیم داد .

مبحث اول: مفهوم حقوق زارعانه

میزان هزینه برای مدیریت دانش در سال ۱۹۹۸ برابر ۷۷۶ میلیون دلار بوده است و این رقم در سال ۲۰۰۳ به ۸ میلیارد دلار رسید. از آنجا که صنعت، در حال ورود به مرحله نسل دوم است، از مدیران خواسته می شود که درک عمیقی از موضوعات داشته باشند و عملکرد شرکت و مزایای یادگیری را از طریق سرمایه گذاری در پروژه های مبتنی بر دانش مدلل کنند. امروزه ثروت جدید سازمان ها مدیریت کیفیت فراگیر، مهندسی مجدد و سرمایه معنوی است و در قرن ۲۱، شرکت هایی موفق خواهند بود که در حوزه دانش سرآمد باشند. در حالی که رهبران بسیاری از شرکت ها، ارزش استراتژیک دانش و مدیریت دارایی های دانشی را حس می‌کنند، به نظر می‌رسد که بسیاری از آن ها از تلاش های خود مزیتی به بار نمی آورند. خلق سازمان های دانایی محور کار آسانی نیست. زیرا سازمان ها مجبورند پایگاه داده های مربوط به سازمان را جمع‌ آوری کرده و در یک منبع به صورت داده های منسجم یا سیستم مدیریت دانش تدوین کنند و از آن طریق بتوانند عملکرد کارکنان خود را افزایش دهند (محمدی فاتح و دیگران، ۱۳۸۷، ۱۰).

‌بنابرین‏ انجام هر گونه تحقیق و تلاش برای بررسی فرهنگ دانایی در سازمان‌ها و ارتباط آن با میزان عملکرد کارکنان از ضرورت بالایی برخوردار است، تا زمینه‌هایی برای ایجاد بستر لازم جهت ایجاد فرهنگ مناسب و مطلوب، و عملکرد بهتر کارکنان فراهم گردد همچنین با توجه به اینکه تحقیقات اندکی در زمینه بررسی رابطه فرهنگ دانایی با عملکرد کارکنان گزارش شده است. ‌بنابرین‏ انجام تحقیقی در این زمینه امری ضروری بنظر می‌رسد.

۱-۴- اهداف تحقیق

۱-۴-۱- هدف کلی پژوهش:تعیین تاثیر مدیریت دانش بر عملکرد کارکنان بانک صادرات استان آذربایجان غربی ‌می‌باشد و هدف کلی یاد شده را ‌می‌توان به اهداف اختصاصی زیر تفکیک نمود.

۱-۴-۲- اهداف اختصاصی:

– تعیین تاثیر استفاده مجدد از دانش برای موقعیتهای کاری مشابه بر عملکرد کارکنان در شعبات بانک صادرات استان آذربایجان غربی.

– تعیین تاثیر حذف دانش بی اعتبار بر عملکرد کارکنان در شعبات بانک صادرات استان آذربایجان غربی – تعیین تاثیر ایجاد تغییر در شکل دانش بر عملکرد کارکنان در شعبات بانک صادرات استان آذربایجان غربی .

– تعیین تاثیر خلق دانش جدید بر عملکرد کارکنان در شعبات بانک صادرات استان آذربایجان غربی .

۱-۵- مدل مفهومی تحقیق

۱-۶- فرضیه ‏های تحقیق:

فرضیه­ اصلی پژوهش: مدیریت دانش بر عملکرد کارکنان بانک صادرات استان آذربایجان غربی تاثیر دارد.

فرضیه های فرعی

۱- استفاده مجدد از دانش برای موقعیتهای کاری مشابه بر عملکرد کارکنان در شعبات بانک صادرات استان آذربایجان غربی تأثیر دارد.

۲- حذف دانش بی اعتبار بر عملکرد کارکنان در شعبات بانک صادرات استان آذربایجان غربی تأثیر دارد.

۳- ایجاد تغییر در شکل دانش بر عملکرد کارکنان در شعبات بانک صادرات استان آذربایجان غربی تأثیر دارد.

۴- خلق دانش جدید بر عملکرد کارکنان در شعبات بانک صادرات استان آذربایجان غربی تأثیر دارد.

۱-۷- تعریف مفهومی و عملیاتی متغیرها:

۱-۷-۱- تعریف مفهومی متغیرها:

تعریف مفهومی مدیریت دانش: مدیریت دانش کلیه مراحل تولید و عرضه دانش را هماهنگ نموده و در جهت مناسب هدایت می کند (میر میران، ۱۳۸۴، ۹).

استفاده مجدد دانش توسط دیگران برای نیازهای مشابه(شناسایی) : استفاده مجدد برای نیازهای مشابه در واقع استفاده از اطلاعات و دانش که قبلا استخراج شده و با نظر مدیریت سازمان مورد بازبینی قرار گرفته و مورد استفاده مجدد قرار ‌می‌گیرد . این فرایند فاقد اخذ اطلاعات ، یادگیری فردی و گروهی و حتی پیکر بندی دانش است (جعفر نژاد ، ۱۳۸۷).

حذف دانش به دلیل عدم اعتبار (اعتبار یابی): در مواردی که مدیریت سازمان و یا دیگر کارکنان دانش موجود در سازمان را بررسی می­نمایند و اعتبار دانش موجود را به علت های مختلف مانند گذشت زمان و یا منبع دانش مورد شک قرار می­ دهند دانش مورد نظر را حذف نموده و آن را حذف می­نمایند (لطیفی ، ۱۳۸۶)

• خلق دانش جدید (پالایش) : رفتار های مربوط به ورود دانش های جدید به سیستم است که دامنه وسیعی نظیر کشف، کسب، فراخوانی و توسعه، دانش را شامل می­ شود به آن زمینه از دانش بیرونی سازی نیز گفته می شود (سید نقوی و یعقوبی ، ۱۳۸۵ ، ۳).

ایجاد تغییر در دانش (ذخیره ) : به اعمال تغییرات لازم برای استفاده مجدد و همچنین به روز آوری اطلاعات اطلاق می­ شود (لطیفی ، ۱۳۸۶).

تعریف مفهومی عملکرد:عملکرداشاره به فرایند انجام کارونحوه انجام­وظایف است (سلطانی،۱۳۸۱، ص۲).

۱-۷-۲- تعریف عملیاتی متغیرها:

تعاریف عملیاتی مدیریت دانش : عبارت است از نمره ای که فرد از طریق پرسش نامه مدیریت دانش به دست می آورد.

تعریف عملیاتی شناسایی: در این پژوهش برای ارزیابی و سنجش مؤلفه‌ شناسایی در پرسشنامه محقق ساخته از ۳ سوال استفاده شده است. ارزش‌ گزینه‌های‌ سوالات (مقدار ۱ برای گزینه خیلی کم و مقدار ۲ برای گزینه کم و مقدار ۳ برای گزینه متوسط و مقدار ۴ برای گزینه زیاد و ۵ برای گزینه خیلی زیاد ) ‌ جمع‌ جبری‌ شده‌ و مؤلفه‌ شناسایی محاسبه‌ می­گردد.

تعریف عملیاتی اعتبارسنجی: در این پژوهش برای ارزیابی و سنجش مؤلفه‌ اعتبارسنجی در پرسشنامه محقق ساخته از ۳ سوال استفاده شده است. ارزش‌ گزینه‌های‌ سوالات (مقدار ۱ برای گزینه خیلی کم و مقدار ۲ برای گزینه کم و مقدار ۳ برای گزینه متوسط و مقدار ۴ برای گزینه زیاد و ۵ برای گزینه خیلی زیاد) جمع‌ جبری‌ شده‌ و مؤلفه‌ اعتبارسنجی محاسبه‌ می­گردد.

تعریف عملیاتی ذخیره: در این پژوهش برای ارزیابی و سنجش مؤلفه‌ ذخیره در پرسشنامه محقق ساخته از ۳ سوال استفاده شده است. ارزش‌ گزینه‌های‌ سوالات (مقدار ۱ برای گزینه خیلی کم و مقدار ۲ برای گزینه کم و مقدار ۳ برای گزینه متوسط و مقدار ۴ برای گزینه زیاد و ۵ برای گزینه خیلی زیاد ) ‌ جمع‌ جبری‌ شده‌ و مؤلفه‌ ذخیره محاسبه‌ می­گردد.

تعریف عملیاتی پالایش: در این پژوهش برای ارزیابی و سنجش مؤلفه‌ پالایش در پرسشنامه محقق ساخته از ۳ سوال استفاده شده است. ارزش‌ گزینه‌های‌ سوالات (مقدار ۱ برای گزینه خیلی کم و مقدار ۲ برای گزینه کم و مقدار ۳ برای گزینه متوسط و مقدار ۴ برای گزینه زیاد و ۵ برای گزینه خیلی زیاد ) ‌ جمع‌ جبری‌ شده‌ و مؤلفه‌ پالایش محاسبه‌ می­گردد.

البته دو نکته مهم در تعریف بامریند وجود دارد: اول، این‌که سبک والد گری به معنای توصیف رفتار طبیعی والدین است، به عبارت دیگر تعریف او از سبک‌های والد گری رفتارهای نامناسب و غیرطبیعی والدینی که می‌توان نمونه های آن را در خانواده های آشفته و پریشان یافت، شامل نمی‌شود. دوم، این‌که بامریند می‌پذیرد و معتقد است که والد گری نرمال و طبیعی حول مسئله کنترل متمرکز است. اگرچه والدین در چگونگی کنترل و اجتماعی کردن کودکان باهم متفاوت هستند، ولی نقش اولیه واصلی همه والدین تأثیرگذاری، آموزش و کنترل فرزندان است (Darling,1999).

۲-۱-۴-۱- تاریخچه والدگری

درباره تاریخچه والدگری باید گفت که هر دوره با توجه به نگرش‌های اجتماعی و فرهنگی رایج، شیوه های تربیتی خاصی نسبت به کودکان اعمال‌شده است مثلاً در سه دهه نخست قرن بیست در آمریکا روش‌های فرزند پروری خشک و خشن بودند. در آن زمان به والدین توصیه می‌شد که با آغوش گرفتن کودک در حال گریه او را لوس نکنند، طبق برنامه ثابتی به او غذا دهند و آداب توالت رفتن را از همان ابتدای زندگی به او آموزش دهند. در دهه ۱۹۴۰ روند سبک‌های فرزند پروری در جهت سهل گیری و انعطاف‌پذیری بیشتری دگرگون شد. در این زمان نظریه های فرزند پروری زیر نفوذ مکتب روان تحلیل گری قرار گرفت. مکتبی که در آن بر امنیت عاطفی کودک و زیان‌های ناشی از کنترل شدید و تکانه‌های طبیعی او تأکید می‌کرد. در حال حاضر با پیشرفت جوامع و رشد آن بحث فرزند پروری کودک محوری مطرح است که مطابق خواست و میل و اراده کودک رفتار کنند (غنی‌آبادی، ۱۳۸۰).

پژوهش‌های اولیه ‌در مورد فرزند پروری و تأثیر آن بر رشد کودکان، شیوه های انضباطی مورداستفاده والدین را موردبررسی قرار می‌داد. از پیشگامان این زمینه، می‌توان به رابرت سیرز^[۴۳] و الینور مک کوبی^[۴۴]، اشاره کرد که بنیاد پژوهش در این زمینه را پی‌ریزی کردند. در میانه‌های دهه ۱۹۵۰ میلادی، رابرت سیرز و الینور مک کوبی، الگوها و فرایندهای پرورش فرزند را از طریق مصاحبه های دقیق نفربه‌نفر با والدین مستند کردند. آن‌ ها به همراه هارلود لوین^[۴۵] در سال ۱۹۵۷ کتابی با عنوان الگوهای پرورش فرزند منتشر کردند که نتیجه مصاحبه با ۳۰۰ مادر در آن گزارش‌شده است. در این پژوهش، از مادران درباره اعمال مرتبط با پرورش کودک، شامل نوع و شیوه استفاده از روش‌های انضباطی، پرسش شده بود. بر اساس تحلیل این داده های کیفی، سیرز و همکاران، فنون تربیت کودک^[۴۶] را در یکی از این دو نوع، قراردادند: فرزند پروری عشق محور^[۴۷] و شئ محور^[۴۸]. Sears et al (1957؛ به نقل از Spera 2005,) معتقدند که سبک عشق محور، مستلزم استفاده مادر از محبت، تعریف و تمجید و مهربانی در پاسخ به رفتارهای کودکان است. سبک شئ محور دربردارنده استفاده (عدم استفاده) مادر از اشیاء ملموس و عینی نظیر اسباب‌بازی و زمان بازی بیشتر، در پاسخ به رفتارهای کودک است. سیرز و همکارانش، اثر این سبک‌های تربیتی بر رشد کودکان را بررسی کردند و دریافتند که به شکلی منحصربه‌فرد، درونی سازی ارزش‌های والدین را در کودکان، تحت تأثیر قرار می‌دهند. آن‌ ها دریافتند که کودکان والدینی که از رویکرد تربیتی عشق محور، استفاده می‌کردند در مقایسه با کودکان والدین شئ محور، احتمال بیشتری داشت که ارزش‌های والدینشان را درونی سازند. آن‌ ها همچنین دریافتند که استفاده والدین از سبک تربیتی عشق محور، با ابراز خویشتن‌داری و خودتنظیمی همراه است.

دانشمند دیگری که ‌در زمینه فنون انضباطی والدین و تأثیر آن بر رشد کودکان، واجد اعتبار است، مارتین هافمن^[۴۹] است. Hoffman (1970؛ به نقل از, Spera 2005) خاطرنشان ساخته است که راهبردهای انضباطی والدین ممکن است دربردارنده استقراء باشد یا نباشد. او استقراء^[۵۰] را به صورت «استفاده والدین از توضیح (استدلال) متناسب با اعمال، ارزش‌ها و رفتارهای انضباطی‌شان» تعریف ‌کرده‌است. هافمن معتقد است که استفاده والدین از استقراء، کودکان را برمی‌انگیزد تا بر یادگیری دلایل پشت رفتارهای والدین، تمرکز کنند. علاوه بر این، هافمن تأکید دارد که استدلال کردن والدین، متناسب با اعمال انضباطی‌شان، می‌تواند دربردارنده توضیح دادن اثر رفتارهای کودک بر دیگران باشد و این، چیزی است که وی، آن را «استقرای معطوف به دیگران»^[۵۱] می‌نامد. او معتقد است که این نوع استدلال، کودکان را قادر می‌سازد تا اثرات و پیامدهای رفتارشان بر دیگران (مثلاً همسالان، برادران و خواهران، معلمان) را درک کنند.

Spera (2005) به افراد دیگری اشاره‌‌کرده‌است که ‌در زمینه شیوه های فرزند پروری به پژوهش پرداخته‌اند. وی برخی از کارهای این پژوهشگران و سبک‌های فرزند پروری مورداشاره آن‌ ها را آورده است مثلاً بالدوین^[۵۲] از سه نوع سبک با عنوان پاسخ‌دهنده / غیر پاسخ‌دهنده و دموکراتیک / مستبدانه و عاطفی / کناره‌گیر نام‌برده است. یا سیموندز^[۵۳] از دو سبک پذیرا / طرد کننده و مطیع / سلطه‌گر را ارائه داده است.

‌با این همه، شناخته‌شده‌ترین توصیف از سبک‌های والدگری، بر اساس پژوهش‌های بامریند قرار دارد.

۲-۱-۴-۲- نظریه دایانا بامریند

بامریند با مشاهده تعامل والدین با فرزندان پیش‌دبستانی در خانه و آزمایشگاه اطلاعات فراوانی درباره تجارب فرزند پروری جمع‌ آوری کرد. وی دریافت که شیوه های مختلف فرزند پروری در دو بعد با یکدیگر متفاوت‌اند. بعد اول «توقع داری^[۵۴]». والدین استانداردهای بالایی را برای فرزندان خود تعیین می‌کنند و تأکیددارند که فرزندانشان به آن استانداردها دست یابند و بعضی دیگر از والدین از فرزندان خود توقع کمتری دارند و به ندرت سعی می‌کنند در رفتار فرزندان خود نفوذ داشته باشند. بعد دوم «پذیرندگی^[۵۵]» است. گروهی از والدین نسبت به فرزندان خود پذیرنده و قبول کننده هستند. همان طور که در جدول ۱-۲ نشان داده‌شده است ترکیب گوناگون دو بعد پذیرندگی و توقع داشتن چهار شیوه فرزند پروری را به وجود می‌آورد که پژوهش بامریند بر سه شیوه آن متمرکز است: مستبدانه، مقتدرانه و آسان‌گیر. چهارمین شیوه فرزند پروری یعنی طرد کننده را محققان دیگر موردمطالعه قراردادند (Berk، ۱۹۹۷؛ به نقل از بقائیان، ۱۳۹۰).

ناپذیر نده

پذیرنده

توقع

شیوه مستبدانه

شیوه مقتدرانه

شیوه متوقع

شیوه طرد کننده

شیوه آسان‌گیر

شیوه بی توقع

جدول ۳-۲ طبقه‌بندی دوبعدی سبک‌های والدگری (بقائیان، ۱۳۹۰)

۲-۱-۴-۳- انواع سبک‌های والد گری

۲-۱-۴-۳-۱- سبک والدگری مقتدرانه

ج) تفاوت اماره قانونی با اماره قضایی و تعارض بین آن ها

با توجه به تعاریفی که از این دو اماره شد و نیز با بیان ویژگی­های آن ها، تفاوت­های آن ها آشکار می­ شود:

اولاً: اماره قانونی را قانون مشخص می­ کند در حالی که اماره قضایی به وسیله دادرس محرز می­ شود، ثانیاًً: اماره قانونی مبتنی بر ظن نوعی است و از اوضاع و احوال نشأت گرفته و تا وقتی خلاف آن ثابت نشد، قاضی موظف است بر طبق آن عمل کند اما اعتبار اماره قضایی از نظر کاشفیت از حق و واقع مورد خاصی می‌باشد(مدنی، ۱۳۷۹، ج۲: ۳۰۹) و ثالثاً: در اختیار دادرس در استناد ‌به این امارات، چون دادرس در امارات قانونی که مفاد آن اجباری باشد بر خلاف اماره قضایی عمل می­ کند.

اما در صورتی که این دو اماره در مقابل هم قرار گیرند و تعارض به وجود آید، گفته شده که اماره قضایی، اماره قانونی را ساقط می­ کند و خودش مبنا قرار ‌می‌گیرد چون اماره قانونی مبتنی بر ظن نوعی است در حالی که اماره قضایی مبتنی بر ظن شخصی است(شمس، ۱۳۹۳، ج۳: ۳۵۹-۳۶۰) و دکتر مدنی در این رابطه می­گوید: امارات قضایی نزدیک به ادله­اند ولی اماره قانونی نزدیک به اصول عملیه­اند و چون اماره قضایی با نظر قاضی پیوند دارد، کاشفیتش بیشتر از اماره قانونی هست، لذا در صورت تعارض، امارات قضایی مقدم می‌شوند(مدنی، ۱۳۷۹، ج۲: ۳۱۰).مثلاً هرگاه کسى در خیابان به پاسبان شکایت کند کیفى که در دست فلان است متعلق به من ‌می‌باشد که در خیابان گذارده بودم تا چیزى بخرم و او برداشته است و پاسبان آن دو را نزد بازپرس ببرد و بازپرس به جریان رسیدگى و از طرف سؤال کند که مدعى چه می­گوید؟ و طرف خود را مالک و متصرف بداند، دادرس می­خواهد که هرگاه مدعى گواهى دارد بیاورد، مدعى می­گوید: کسى در محل نبوده و ندیده است تا گواهى دهد‌ولى جزئیات درون کیف را می­دانم و بیان می­کنم، بازپرس از متصرف می­خواهد که محتویات کیف را بگوید. متصرف امتناع می­ کند ولى مدعى جزئیات را بیان می­ نماید بازپرس با ملاحظه درون کیف مى‌بیند گفتار مدعى منطبق با محتویات آن ‌می‌باشد، لذا کیف را از طرف ‌می‌گیرد و به مدعى تسلیم می­ نماید. در این صورت بازپرس از اماره قضائى قطع پیدا می­ نماید که کیف متعلق به مدعى است و امارۀ قضائى را بر تصرف که امارۀ قانونى ‌می‌باشد مقدم داشته است(امامی، ۱۳۷۴، ج۶: ۲۲۳-۲۲۴).

‌در مورد رویکرد فقهی بحث امارات، اعتبار آن در قرآن کریم نیز بیان شده است، آنجا که خداوند می فرماید: «… و شَهِدَ شاهدُ مّن أهلِها إن کان قَمیصُهُ قُدَّ من قُبُلٍ فَصَدَقَت و هو منَ الکاذبینَ* و إن کان قمیصُهُ قُدَّ من دُبُرٍ فَکَذبَت و هو من الصادقینَ؛ و شاهدی از بستگان زن گواهی داد که اگر پیراهن یوسف از جلو پاره شده، زن راستگو و یوسف از دروغگویان است و اگر پیراهن از پشت پاره شده، زن دروغگو و یوسف از راستگویان است»(یوسف/۲۶-۲۷) که در این آیه شریفه تحلیل آن زن بیانگر نوعی اماره ‌می‌باشد. و همچنین آیه شریفه: «و لا یَحلُّ لَهنَّ أن یَکتُمنَ ما خَلَقَ الله فی أرحامِهِنَّ؛ روا نیست آنچه را خدا در رحم آنان آفریده است پنهان دارند»(بقره/۲۲۸)، که در تفسیر آیه گفته شده: خداوند مسأله آغاز و پایان ایام عدّه را که معمولاً خود زن می­فهمد نه دیگری، بر عهده او گذاشته و گفتار وی را سند قرار داده است(مکارم شیرازی، ۱۳۸۷، ج۱: ۲۱۷) در واقع قول زن به میزان اماره معتبر ‌می‌باشد.

و در کتب فقه در باب نکاح و مبحث فرزند، آمده است که در ازدواج دائم فرزند به شوهر ملحق می­ شود در صورتی که وطی صورت گرفته و شش ماه قمری از آن گذشته باشد و از حداکثر زمان بارداری تجاوز نکرده باشد، که با جمع بودن این شرایط فرزند به شوهر ملحق می­ شود، که به اماره فراش معروف است و همچنین مفاد قاعده ید بیانگر آن هست که استیلا و سلطه­ی یک فرد بر شیئ، مثبِت مالکیت آن شخص محسوب می­ شود و آنچه که از طبع و سرشت انسان از سلطه­ی بر شیء به وجود می ­آید، آن را نشانه مالکیت شخص می­داند مگر آنکه خلاف آن ثابت شود و بدون شک قاعده ید از امارات معتبر موضوعی محسوب می شود(محقق داماد، ۱۴۰۶، ج۱: ۳۴). و نیز در مواردی که بین دو مالک در دیوار مشترک بین آن ها اختلاف به وجود آید بنا­بر قرائن و اماراتی مانند ترصیف^[۱۷]۱ و سر­تیر که دلیل بر تصرف صاحب ساختمان در دیوار هست و بیانگر آن هست که آن ساختمان مختص به آن مالک است، حکم می­ شود. و یا کسی که سوار بر چارپا است با کسی که دهنه­ی آن را گرفته نزاع کنند به کسی که سوار بر چهار پا است چون تسلط و تصرف وی قوی­تر است، قول وی مقدم می­ شود. در همین فرض اگر دو نفر بر سر چهار پایی نزاع کنند و یکی از آن ها باری بر پشت داشته باشد، قول صاحب بار مقدم است چون وجود بار دلالت بر استیلای مالک بار بر چهار پا هست(شهید ثانی، ۱۳۸۴، ج۷: ۲۵۰).

۲-۳-۱-۵- اقرار

یکی دیگر از ادله­ی اثبات دعوی که در قانون نام برده شده، اقرار ‌می‌باشد ولی چون اقرار به صورت مستقیم از اعمال مدعی برای اثبات ادعایش محسوب نمی­ شود و بیشتر مربوط به مدعی علیه ‌می‌باشد، به صورت مختصر در آن ورود می­کنیم:

اقرار به معنای «خبر دادن قاطعى است به حق لازمى بر «مخبر» یا به چیزى که حقى یا حکمى را بر او در پى دارد یا به نفى حقى براى او یا چیزى که نفىحقی را در پی دارد»(موسوی خمینی، ۱۴۲۵، ج۳: ۸۵) و ماده ۱۲۵۹ قانون مدنی اقرار را اینگونه تعریف می­ کند: «اقرار عبارتند از اخبار به حقی است برای غیر بر ضرر خود». واز شرایط مقر آن هست که بالغ، عاقل، رشید، دارای قصد و اختیار باشد و از شرایط مقر­له آن هست که اهلیت برای مالک شدن داشته باشد و مقر را تکذیب نکند و اینکه از کسانی باشد که بتواند مالک مقر­به شود(شهید ثانی، ۱۳۸۴، ج۱۱: ۱۶).

۲-۳-۲- وسایل اثبات دعوی

۲-۳-۲-۱- تحقیق محلی

در تعریف آن گفته شده: «تحقیق محلی یعنی به دست آوردن اطلاعاتی که اهل محل راجع به امور موضوعی دعوا دارند»(شمس، ۱۳۹۳، ج۳: ۳۴۳-۳۴۴؛ مدنی، ۱۳۷۹، ج۲: ۳۱۲؛واحدی، ۱۳۸۲: ۱۶۷).

لذا ماده ۲۴۹ ق.ا.د.م مقرر می­دارد: «در صورتی که طرفین دعویی یا یکی از آن ها به اطلاعات اهل محل استناد نمایند اگرچه به طور کلی باشد و اسامی مطّلعین را هم ذکر نکنند، دادگاه قرار تحقیق محلی را صادر می­ نماید. چنانچه قرار تحقیق محلی به درخواست یکی از طرفین صادر گردد، طرف دیگر دعوا می ­تواند در موقع تحقیقات، مطّلعین خود را در محل حاضر نماید که اطلاع آن ها نیز استماع شود».

این امر موجب خواهد شد تا افراد از تمامی ظرفیت های بالقوه خود استفاده کنند و نقش موثرتری را در جامعه ایفا نماید . دانش آموزان باید این امکان را داشته باشند تا در هر زمینه ای و تا آنجا که توانایی و قابلیت ایشان اقتضاء می‌کند به جلو حرکت کنند و متوقف نشوند . آنچه در جامعه دانایی محور ، ارزش به شمار می رود تولید علم و دانش است . ‌بنابرین‏ ، افراد جامعه ، باید بتوانند این راه را به نحوی طی کنند ( پیش نویس سند راهبردی مدارس هوشمند ، ۱۳۸۴ : ۸ ) .

فاوا در ایجاد انگیزه، عمق و وسعت دادن به یادگیری و پایدار ساختن آن و رفع خستگی و کسالت دانش آموزان و ایجاد مهارت ذهنی جهت ‌پاسخ‌گویی‌ به پرسش ها نقش مؤثری دارد (امیرتیموری ، ۱۳۸۷) . فاوا در نظام آموزشی از یک سو برای بازاندیشی و بازسازی برنامه درسی و سواد رایانه ای و از سوی دیگر برای تجدید حیات و غنی سازی محیط یادگیری و برقراری تعامل برای یادگیرنده و منابع یادگیری لازم می‌باشد (دبلیو بروور، ترجمه مشایخ و بازرگان هرندی ،۱۳۸۲: ۱۷). یکی از شایع ترین دلایل ذکر شده برای به کارگیری این فناوری در کلاس درس ، آماده کردن بهتر نسل فعلی دانش آموزان برای ورود به محیط جدید یادگیری جهت ‌پاسخ‌گویی‌ به نیازهای آموزش و به تبع آن نیازهای شغلی در بازار کار آینده است . با روش سنتی و وقت گیر بودن این روش های آموزشی ، همچنین عدم برخورداری از اطلاعات به روز، معلمان به طور صحیح قادر به آماده سازی دانش آموزان برای یک محیط کاری ایده آل نیستند . لذا استفاده از فاوا در آموزش کلاس های درسی می‌تواند به عنوان یک بازوی رقابتی در یک بازار کار در حال جهانی شدن باشد تا فرد آموزش دیده با دید باز و نگاه کلی بتواند وارد بازار جهانی ، سیاسی و آموزشی شود (هیومز ، ترجمه عزیزی : ۱۳۸۵) .

کاربرد فاوا در آموزش و پرورش زمینه ساز ایجاد انگیزه، یادگیری، تجربه و نوآوری است. ‌بنابرین‏ کاربرد آن در آموزش و پرورش یک ضرورت انکار ناپذیر است . تجارب کشورهایی چون اندونزی، آمریکا و آلمان بیانگر برنامه ریزی دولت این کشورها برای توسعه و اجرای برنامه درسی مبتنی بر فاوا است (حاجی کتابی ، ۱۳۸۱ ) .

از دلایل دیگر کاربرد فاوا در آموزش و پرورش کمک به پیشبرد کیفیت آموزش می‌باشد که این کار از طریق افزایش انگیزه فراگیران جهت یادگیری با بهره گرفتن از نرم افزارهای چند رسانه ای که متن، صدا و تصاویر متحرک را ادغام می‌کنند، صورت می پذیرد . این نرم افزارها می‌توانند مضمونی معتبر ایجاد کنند و با دخالت دادن دانش آموز در فرایند آموزش، موجبات تسهیل فراگیری مهارت های پایه و مفاهیمی که زیر بنای مهارت های فکری درجه بالاتر و خلاقیت هستند را ایجاد کنند.

با توجه به رواج استفاده از فناوری های جدید در آموزش و یادگیری در کشورهای پیشرفته ضروری است ، هر چه سریعتر برنامه های تحقیقاتی در زمینه بررسی فناوری های جدید مؤلفه‌ آموزش و پرورش صورت گیرد ، تا زمینه سرمایه گذاری های لازم جهت تولید رسانه ای تعاملی و نیز امکانات کافی جهت استفاده از این رسانه های جدید فراهم آید ، تا از این طریق برای گذر از وضع موجود و نیل به اهداف مطلوب گام‌های موثرتر و علمی تری برداریم .

۱-۴ ) اهداف تحقیق

هدف اصلی از این تحقیق شناسایی میزان تاثیر مثبت به کارگیری فاوا در میزان توانمندسازی دانش آموزان در مدارس هوشمند می‌باشد .

اهداف ویژه این تحقیق عبارتند از :

• • آگاهی از میزان ارتباط محتوای کتاب های درسی دانش آموزان با فناوری های جدید موجود در اینگونه مدارس .

• • شناخت میزان در دسترس بودن امکانات برای استفاده از فناوری های نوین در اینگونه مدارس .

• • شناخت میزان اثر بخشی ناشی از به کارگیری این فناوری ها بر بهبود پیشرفت تحصیلی موثرتر دانش آموزان .

• • شناخت میزان تاثیر ناشی از به کارگیری این فناوری ها بر انگیزه و خلاقیت دانش آموزان .

• • شناخت میزان تاثیر ناشی از به کارگیری این فناوری ها بر مشارکت جمعی در انجام تکالیف درسی و روحیه پژوهشگری در کلاس درس .

• ارائه پیشنهادها و راهکارهایی مبتنی بر یافته های تحقیق حاضر و تحقیقات مشابه برای مدیران و معلمان این مدارس جهت به کارگیری هر چه بهتر از فناوری ها در امر تدریس .

۱-۵ ) سوال های تحقیق

سوال اصلی

آیا فاوا موجب توانمند سازی دانش آموزان در مدارس هوشمند می شود ؟

سوالات ویژه

1. 1. آیا فاوا بر سطح یادگیری دانش آموزان مدارس هوشمند تاثیر دارد ؟

1. 1. آیا فاوا در پیشرفت تحصیلی دانش آموزان مدارس هوشمند تاثیر دارد ؟

1. 1. آیا فاوا بر خلاقیت دانش آموزان مدارس هوشمند تاثیر دارد ؟

1. 1. آیا فاوا بر انگیزه تحصیلی دانش آموزان مدارس هوشمند تاثیر دارد ؟

1. 1. آیا فاوا بر افزایش فعالیت های گروهی (مشارکت) دانش آموزان مدارس هوشمند تاثیر دارد ؟

1. آیا فاوا در افزایش روحیه پژوهشی دانش آموزان مدارس هوشمند تاثیر دارد ؟

۱-۶ ) قلمرو تحقیق:

تحقیق از لحاظ قلمرو موضوعی در حوزه ی مدیریت و از لحاظ قلمرو مکانی ، مکان تحقیق آموزش و پرورش و مدارس هوشمند و از لحاظ قلمرو زمانی ، تحقیق از اسفند ماه سال ۸۹ آغاز و تدوین نهایی آن در شهریور ماه ۹۰ به پایان رسید.

۱-۷ ) روش تحقیق:

رویکرد تحقیق حاضر از نوع توصیفی – پیمایشی است و راهبرد آن کمی و یک مطالعه خرد و واحد تحلیل آن معلم (فرد ) است و از نظر زمانی یک بررسی مقطعی است.

۱-۸ ) جامعه و نمونه آماری :

کلیه معلمان شاغل به تدریس در مدارس هوشمند شهرستان بابلسر به ‌عنوان جامعه آماری و نمونه آماری ، بر اساس برابر با ۹۱ نفر تعیین گردید .

۱-۹ ) روش گرد آوری اطلاعات:

• • روش های کتابخانه ای که عمدتاً به منظور جمع‌ آوری اطلاعات اولیه تحقیق به کار گرفته شد.

• انجام تحقیقات می‌دانی و پیمایشی به منظور جمع‌ آوری مستندات ثانویه تحقیق به وسیله پرسشنامه محقق ساخته ی بسته پاسخ .

۱-۱۰ ) روش تجزیه و تحلیل اطلاعات:

جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات در بخش آمار توصیفی از جدول فراوانی و درصد آن ، نمودار ستونی و میانگین استفاده شده است . در بخش آمار استنباطی از آزمون t تک نمونه ای جهت تحلیل سوالات تحقیق استفاده گردید .

۱-۱۱ ) ساختار کلی تحقیق:

تحقیق حاضر در پنج فصل تهیه شده است:

فصل اول مختصری از کلیات تحقیق شامل بیان مسئله، اهمیت و ضرورت پژوهش، اهداف و سوالات تحقیق، قلمرو تحقیق، روش تحقیق، جامعه و نمونه آماری، روش گرد آوری اطلاعات و تحلیل آن است.

فصل دوم به بیان ادبیات نظری و عملی تحقیق می پردازد . بخش ادبیات نظری که خود به دو بخش تقسیم شده است به تشریح کاملی از آموزش الکترونیکی و مدارس هوشمند و مسائل پیرامون آن ها اشاره می‌کند و در بخش دوم به مطالعات انجام شده در داخل و خارج کشور در رابطه با موضوع تحقیق پرداخته می شود.

فصل سوم روش شناسی تحقیق را شرح می‌دهد . روش های گردآوری اطلاعات ، جامعه آماری و منطق نمونه گیری ، روایی و پایایی پرسشنامه و نحوه تحلیل آن در این فصل بیان می‌گردد.