اخیراً، تحقیقاتی که به ارزیابی نگرش بزرگسالان دراستفاده از اینترنت پرداخته است نشان می­دهد که استفاده بزرگسالان از اینترنت محدود به، به دست آوردن اطلاعات و به عنوان وسیله­ای برای برقراری ارتباط با دیگران است. هرچند دانش محدود آموزشگران بزرگسال ‌در مورد فن آوری و چگونگی دسترسی به انواع منابع اینترنتی، استفاده آن­ها از منابع چندگانه موجود دراینترنت را محدود می­ کند.

در انتها ‌می‌توان جمع ­بندی نمود، تاکنون در داخل و خارج پژوهشی به بررسی رابطه میان اضطراب چندبعدی کتابخانه ­ای با در برداشتن ابعاد اینترنتی و الکترونیکی در کتابخانه­ ها و نگرش اینترنتی، نپرداخته است. از این رو پژوهش حاضر درصدد بررسی رابطه بین اضطراب چندبعدی کتابخانه ­ای و نگرش اینترنتی در میان دانشجویان کارشناسی ارشد است و با این پیش­فرض صورت­بندی شد که نگرش­ها تأثیر بسیار بر فراوانی و ماهیت بهره­ گیری از
فن آوری­های اینترنتی مورد استفاده در کتابخانه­ ها می ­توانند داشته باشند.

۲-۳- مرور پیشینه

مسئله اضطراب کتابخانه ­ای موضوع پژوهش­های بسیاری بوده است اما پژوهش­های اندکی در ایران به بررسی این مسئله پرداخته است. در زیر به مختصری از پژوهش های انجام شده در داخل کشور و خارج از کشور، اشاره می­ شود.

۲-۳-۱- تحقیقات انجام شده در ایران

خدیوی (۱۳۸۳) در مقاله ای توصیفی به مرور پژوهش­ها و مطالعات انجام شده در زمینه اضطراب کتابخانه ­ای و نیز اهمیت این پدیده پرداخت. وی به ضرورت انجام پژوهش در این زمینه در ایران اشاره نمود.

خدیوی، عابدی و شعبانی (۱۳۸۵) پژوهشی با عنوان اضطراب دانشجویان دانشگاه ­های اصفهان در استفاده از منابع کتابخانه ­ای و منابع الکترونیکی، به انجام رساندند که نشان داد میزان آشنایی دانشجویان دانشگاه اصفهان با منابع الکترونیک و میزان آشنایی آن­ها با کاربرد رایانه پایین تر از حد معیار است، اما میزان اضطراب کتابخانه ­ای و منابع الکترونیک در میان آن­ها در حد معمول است.

زکی (۱۳۸۵) در مقاله ای به آزمون و اعتبار یابی مقیاس نگرش های دانشجویان
دانشگاه های علوم پزشکی و اصفهان به اینترنت پرداخت. در این تحقیق با بهره گرفتن از روش آماری تحلیل عاملی، پایایی دو پرسشنامه نگرش به اینترنت بررسی شد. این دو پرسشنامه از همسانی درونی مناسبی برخوردارند. روایی سازه در دو پرسشنامه به وسیله تحلیل عاملی مورد تأیید قرار گرفت، به گونه ای که گویه های ابزار تحقیق در دوعامل، قابل تفکیک هستند. در نتیجه می‌تواند ابزار مناسبی برای ارزیابی نگرش افراد نسبت به اینترنت باشد.

علی­آبادی و مشتاقی (۱۳۸۵) به اعتباریابی و تعیین ساختار عاملی فرم فارسی مقیاس نگرش سنج رایانه “CAS” و رابطه نگرش رایانه­ای با ویژگی­های فردی در بین دانشجویان دانشگاه ­های تهران پرداختند. هدف از این پژوهش ارائه یک مقیاس اندازه_­­گیری نگرش نسبت به رایانه و هدف دیگر بررسی رابطه بین نگرش نسبت به رایانه و جنسیت و دانشگاه محل تحصیل دانشجویان است. نتایج به­دست آمده نشان داد که بین جنسبت و نگرش نسبت به رایانه رابطه معناداری وجود دارد و نگرش دختران نسبت به پسران بهتر است. همچنین، بین دانشگاه محل تحصیل و نگرش نسبت به رایانه نیز تفاوت معناداری به دست آمد.

نقوی (۱۳۸۶) در مقاله­ای به بررسی نگرش استادان و دانشجویان به یادگیری الکترونیکی پرداخت و دریافت که استادان نگرش مثبتی به یادگیری الکترونیکی به عنوان ابزار کمک آموزشی دارند. در این خصوص، احساس مفید بودن و خودکامیابی استادان مهم­ترین عامل تمایل آن­ها به استفاده از یادگیری الکترونیکی بوده است. بر اساس نگرش دانشجویان عواملی نظیر استقلال، راهنمایی استادان و آموزش چند رسانه­ ای مهم­ترین متغیرهای مؤثر بودن آموزش­های الکترونیکی است.

جوکار و طاهریان ( ۱۳۸۷) در پژوهشی به بررسی میزان اضطراب کتابخانه ­ای استفاده کنندگان از کتابخانه میرزای شیرازی دانشگاه شیراز و نیز مقایسه آن بر اساس متغیرهای جنسیت، مقطع (کارشناسی وکارشناسی ارشد )، رشته (کتابداری و غیر کتابداری) و نیز استفاده یا عدم استفاده از کتابخانه قبل از ورود به دانشگاه پرداختند و ‌به این نتیجه رسیدند که میانگین اضطراب کتابخانه ­ای در زنان و مردان و نیز افرادی که قبل از ورود به دانشگاه از کتابخانه استفاده می­کرده‌اند و آن­هایی که استفاده نمی­کرده‌اند، اختلاف معنا داری نداشت، اما میانگین اضطراب کتابخانه ­ای به صورت معنا داری در دانشجویان رشته کتابداری نسبت به غیر کتابداری و دانشجویان کارشناسی ارشد نسبت به کارشناسی بالاتر بود. به علاوه این معنا داری تنها مربوط به عوامل پذیرا بودن کارکنان و اعتماد کتابخانه ­ای بوده و ‌در مورد سایر عوامل مؤثّر بر اضطراب کتابخانه ­ای اختلاف معناداری گزارش نشد.

حقایق، کجباف، شعبانی، ‌نیک‌بخت و فراهانی (۱۳۸۷) در مقاله­ای به بررسی ویژگی­های روان سنجی مقیاس نگرش به اینترنت(IAS^[83]-40) پرداختند. آن­ها چنین نتیجه گیری کردندکه پرسشنامه، از مؤلّفه های روان سنجی قابل قبولی برخوردار است و قابل استفاده در پژوهش های مربوط به اینترنت است.

فلاح، فمی، اسدی و بیژنی (۱۳۸۷) به تحلیل نگرش کارگزاران ترویج کشاورزی نسبت به کاربری فن آوری اطلاعات و ارتباطات در استان گیلان پرداختند. نتایج نشان داد همبستگی سن و میزان تحصیلات با نگرش نسبت به فن آوری اطلاعات و ارتباطات معنادار نیست. رابطه نگرش و میزان استفاده از فن آوری اطلاعات و ارتباطات در فعالیت­های ترویج کشاورزی مثبت و معنادار بود.

مشتاقی، قربانی و رضاییان (۱۳۸۷) مقاله­ای با عنوان اعتباریابی فرم فارسی مقیاس نگرش نسبت به کاربرد فن آوری در آموزش میان معلمان مقطع متوسطه شهر اصفهان را تهیه کردند. که به ارائه­ یک مقیاس اندازه ­گیری نگرش نسبت به کاربرد فن آوری در آموزش پرداختند. مقیاس از پایایی و روایی مناسبی برخوردار بود.آن­ها نشان دادند که مقیاس چندبعدی است و با انجام آزمون تی مستقل روی داده ­ها نشان دادند که میان جنسیت معلمان و نگرش آن­ها تفاوت معنادار موجود نیست، ولی معلمان هنرستان نگرش بهتری نسبت به همکاران دبیرستانی خود داشتند. در مجموع نگرش معلمان مثبت ارزیابی شد. از این مقیاس به عنوان ابزاری دقیق در دیگر پژوهش­ها ‌می‌توان بهره برد.

۱- ریسک سیستماتیک ،که تقریباًهمه سهام ها را در بر می‌گیرد و ممکن است در برخی موارد تاثیر کم یا زیادی داشته باشد .

۲- ریسک فوق العاده ، که به برخی از سهام ها و یا بر گروه کوچکی از سهام تاثیر می‌گذارد . ریسک سیستماتیک در معادله در همه سهام ها وجود داشته و مشترک است و شامل فاکتورهایی از قبیل : نرخ بهره، تورم ، تولید ناخالص داخلی و… می‌باشد(رضایی و حیدرزاده ،۱۳۹۲).

معمولا از مدل های متفاوتی جهت محاسبه بازده مورد انتظار سهم استفاده شده است . محققان مالی و سرمایه گذاری برای شرایط خاص ، مدل های خاصی را توصیه کرده‌اند . در اکثر تحقیقات مربوط به واکنش بیش از اندازه و یا کم تر از حد مورد انتظار از مدل بازار استفاده شده است . به عنوان مثال )کلر و توماس ، ۱۹۹۵ ؛ کرایزنوسکی و زنگ ، ۱۹۹۲) از مدل بازار استفاده کرده‌اند . در این پژوهش نیز از مدل بازار استفاده شده است .

۲-۹ پیشینه تحقیق

ابتدا به ذکر برخی تحقیقات خارجی صورت گرفته شده در این حوزه پرداخته و سپس تحقیقات مرتبط داخلی ارائه می گرد.

۲-۹-۱ تحقیقات خارجی

ال مک لیلند و هم پژوهان ^[۱۵] (۲۰۱۲) به بررسی افق حرفه ای و دوره تصدی هیات مدیره بر روی عملکرد آینده شرکت با نمونه ای مشتمل بر ۵۰۰ شرکت ، از شرکت های مستقر در ایالات متحده آمریکا پرداختند .آن ها معتقدند که هیات مدیره با مدت تصدی کوتاه مدت ، استراتژی ریسک گریزی را استفاده خواهد کرد که این به طور متوسط باعث تاثیر منفی بر روی عملکرد آینده شرکت می شود.آن ها اعتقاد داشتند که سطح مالکیت بالای هیات مدیره به دلیل قدرت همراه آن ،این رابطه را تشدید می‌کند .افزایش دوره تصدی هیات مدیره با بهره گرفتن از این پارادایم به عملکرد آینده شرکت به خصوص در صنایع پویا تاثیر منفی وارد می‌کند . به هر حال ممکن است این پارادایم در شرکت های ایستا باعث تاثیر منفی بر روی عملکرد نشود .

آنتیا و هم پژوهان ^[۱۶] ( ۲۰۱۰ ) به بررسی این موضوع پرداختند که افق تصمیم گیری کوتا ه ترهیات مدیره با بیشتر شدن هزینه های نمایندگی، کاهش ارزش شرکت و سطح بالاتر ریسک اطلاعاتی در ارتباط می‌باشد. این نتایج با این دیدگاه مطابقت دارد که افق تصمیم گیری کوتاه مدت هیات مدیره باعث می شود سرمایه گذاری هایی در ارجحیت قرار گیرد که دارای بازده سریعتر می‌باشد. و از سرمایه گذاری هایی که باعث ایجاد ارزش های بلند مدت می شود چشم پوشی خواهد شد.

وانگ و دیگران ^[۱۷] (۲۰۱۰) با بهره گرفتن از اطلاعات مالی سال‌های ۱۹۹۹ تا سال ۲۰۰۵ ‌به این نتیجه رسیدند که هیات مدیره ها پس از قانون ساربنز آکسلی به صورت قابل توجهی ریسک گریز شده اند. آن ها شواهدی فراهم کردند که صورت های مالی تجدید ارائه شده برروی دوره تصدی هیات مدیره و گردش مالی آن ها تاثیر دارد. که این می‌تواند ناشی ازتشدید فعالیت های نظارتی در قانون ساربنز آکسلی باشد. در برخی موارد به نظر می‌رسد، این قانون باعث تضعیف نظارت هیات مدیره بر روی دوره تصدی و اثر عملکرد شرکت بر روی ریسک گریزی می شود. اگرچه قانون ساربنز آکسلی به ریسک گریزی مدیران کمک کرد اما تاثیر کمی بر روی صحت و شفافیت گزارشگری مالی داشته است.

بروکمن و دی تیستل ^[۱۸] (۲۰۰۹) مبادرت به آزمون ریسک مدت تصدی هیات مدیره ، عوامل ‌موثر بر آن و اثر آن بر روی ارزش شرکت کردند. آن ها با بهره گرفتن از تحلیل بقا ‌به این نتیجه رسیدند که برای حدود ۶۳ سال، ریسک مدت تصدی افزایش می‌یابد. ۵۸ درصدد از اعضا دارای دوره تصدی کمتر از ۶۳ سال می‌باشند. همچنین آن ها ‌به این نکته پی بردند که دوره تصدی هیات مدیره با کارایی و پاداش افزایش می‌یابد و تغییر در ریسک مدت تصدی هیات مدیره اثر قابل توجهی بر روی ارزش شرکت ندارد.

فانگ جیان فو^[۱۹] ( ۲۰۰۸ )به بررسی ارتباط ریسک فوق العاده وبازده مورد انتظار سهام شرکت‌ها پرداخت. نتایج پژوهش نشان داد که بین نوسانات بازده فوق العاده و بازده مورد انتظارسهام رابطه مثبتی وجود دارد.به گونه ای که سهامی که پیش‌بینی می‌گردد ریسک بالاتری داشته باشد ،بازده بالاتری را هم به دست خواهد آورد.

چاک رابرتی و شیخ ^[۲۰] (۲۰۰۸ ) به بررسی ارتباط بین طرح های انگیزشی پاداش دهی به اعضای هیات مدیره و عملکرد آن ها با مدت تصدی اعضای هیات مدیره پرداختند نتایج پژوهش اتها نشان داد که طرح های انگیزشی قوی که ناشی از تلاش بیشتر اعضا می‌باشد در مقابل عملکرد ضعیف علامتی برای نشان دادن توانایی ها و استعدادهای پایین اعضای هیات مدیره می‌باشد و این عملکرد ضعیف بر تصمیمات جابه جایی اعضا و مدت تصدی آن ها تاثیر ‌گذار خواهد بود.البته بررسی انجام گرفته شده بر مدت تصدی با در نظرداشتن اعضای هیات مدیره ای که کمتر از ۵ درصد سهام شرکت‌ها را دارا می‌باشند صادق بود.‌بنابرین‏ رابطه مثبتی بین احتمال عملکرد و جابه جایی اعضا هیات مدیره با سطح طرح های انگیزشی پاداش دهی برای این دسته از سهام‌داران وجود دارد.

آنجلیدیس و تساروماتیس^[۲۱](۲۰۰۸) رابطه ریسک فوق العاده و بازده های آتی بازار را در ده کشور اروپایی در فاصله زمانی ۱۹۸۸ تا ۲۰۰۵ بررسی نمودند.آن ها نشان دادند که نوسانات فوق العاده بزرگترین بخش کل نوسانات را شامل می شود. همچنین آن ها هیچ رابطه ای بین ریسک فوق العاده و بازده آتی بازار پیدا نکردند.

انگ و دیگران ^[۲۲](۲۰۰۶) بر اساس مدل سه عاملی فاما و فرنچ، ریسک فوق العاده هر سهم را محاسبه کرده و پرتفوی هایی بر مبنای ریسک فوق العاده هر سهم ایجاد نمودند.آن ها ‌به این نتیجه رسیدند که ریسک بالای فوق العاده در یک ماه ،به طور شدیدی میانگین بازده کمتری را در ماه بعد پیش‌بینی می‌کنند.آن ها نشان دادند که بازده پرتفویی که کمترین ریسک فوق العاده را دارد ۱٫۰۶ درصد در هر ماه ، بیشتر از بازده پرتفویی که بالاترین ریسک فوق العاده را دارد می‌باشد، آن ها، این موضوع را معمای اساسی نامیدند.

درو و دیگران ^[۲۳] (۲۰۰۴) از روش پرتفوی های ساختگی فاما و فرنچ (۱۹۹۶) استفاده نمودند و ارتباط بین ریسک فوق العاده و بازده سهام را برای شرکت های پذیرفته شده در بورس شانگهای در فاصله زمانی ۱۹۹۵ تا ۲۰۰۰ بررسی نمودند. نتایج این پژوهش نشان داد که ریسک فوق العاده قیمت گذاری می شود و یک مدل چند عاملی بازده های سهام را بهتر از CAPM برآورد می‌کند.

کاتلین و فارل^[۲۴] (۲۰۰۳) به تاثیرعملکرد مورد انتظار شرکت‌ها بر مدت تصدی اعضای هیات مدیره و تصمیمات جابه جایی اعضا پرداختند.آن ها از ۴۰۱۵ شرکت نمونه که دارای ۳۶۳ جابه جایی اعضا هیات مدیره در بازه زمانی سال های ۱۹۸۶ الی ۱۹۹۷ بودند استفاده نمودند وبه این نتیجه دست یافتند که احتمال جابه جایی اعضای هیات مدیره زمانی که اعضا دارای سن بیشتر از ۶۰ سال می‌باشند و شرکت نیز در حال رشد است افزایش خواهد یافت .در شرکتهایی که با جابه جایی اعضای هیات مدیره مواجهه گردیده اند یک جابه جایی برون سازمانی جهت اعضا هیات مدیره اتفاق می افتدو این به دلیل اجبار و نیاز سازمان برای جایگزینی سریع اعضا است.

از سال های پایانی قرن بیستم روند انتقادات از سوی برخی دولت ها، سازمان های مردم نهاد و افراد حقیقی فعال در زمینه غذا و کشاورزی نسبت به رویه عملی فائو اوج گرفت. این انتقادها در نهایت منجر به تصمیم متخذه در سی ‌و سومین نشست کنفرانس فائو در نوامبر ۲۰۰۵ میلادی مبنی بر تشکیل کارگروهی برای تحقیق و بررسی وضعیت اجرایی- اداری فائو شد . در ۱۸ اکتبر ۲۰۰۷، گزارش نهایی گروه ارزیابی مستقل فائو^[۱۸۴] منتشر شد. در این گزارش پس از بررسی جمیع جهات فعالیت های فائو، نتیجه گیری شده است که « سازمان، اکنون، چه از نظر مالی و چه از نظر برنامه ریزی در یک بحران به سر می‌برد‌« . اما « مشکلات فراروی سازمان را می توان رفع نمود» از جمله مشکلات مطرح شده در گزارش مذکور، می توان به « محافظه کاری و کندی سازمان در انطباق» با شرایط، ـ بوروکراسی سنگین و هزینه بر فائو» و « ظرفیت های تضعیف شده سازمان» و این واقعیت که‌ « بسیاری از توانمندی های آن در معرض خطر قرار گرفته اند …» اشاره کرد.

مبحث سوم – جایگاه حق بر غذا در حقوق و سازمان های ایرانی

گفتار اول – وضعیت امنیت غذایی در ایران در مقایسه با دیگر کشورها

‌بر اساس آمار و ارقام و اطلاعات مربوط به سازمان خوار و بار کشاورزی جهان در سال ۱۳۷۹ سرانه دریافت انرژی غذایی هر ایرانی ۳۰۹۶ کیلو کالری در روز می‌باشد که بر این رقم دو سال بعد به ۳۴۲۵ کیلو کالری در روز افزایش یافته است. انرژی دریافتی و متوسط سرانه کشورهای منطقه ۲۸۶۵ کیلوکالری در روز بوده که ایران از این منظر رتبه ششم را در بین کشورهای منطقه دارا می‌باشد، البته به دلیل اینکه اطلاعات مربوط به کشورهای بحرین، قطر و عمان لحاظ نشده است، بدون توجه به رتبه آن ها، ایران دارای چنین رتبه‌ای است. ویژگی و توزیع کالری بدین‌صورت است که در ایران حدود ۶۲ درصد از انرژی دریافتی از غلات و ریشه‌ها است در حالی که متوسط کشورهای منطقه‌ای رقم ۵۳ درصد است. و از همین جا این نکته را دیکته می‌کند که می‌باید به سمت تولیدات حیوانی برنامه‌ریزی نمود. نکته دیگر این است که با وجود سرانه انرژی دریافتی بالا ‌بر اساس آمار ۷/۲ میلیون نفر تقریباً معادل ۴ درصد از مردم ایران دچار سوءتغذیه هستند و این مسئله خود حاکی از توزیع نامناسب در آمد است که در واقع دسترسی اقتصادی به غذا را دچار مشکل ‌کرده‌است و در این بین قدرت خرید دارای اهمیت است به رغم سرانه انرژی بالا عدم تعادل در وضعیت تغذیه‌ای خود بیانگر نیاز به فرهنگ‌سازی در این ارتباط می‌باشد. آمار سازمان‌های بین‌المللی از جمله فائو، سازمان جهانی بهداشت یونیسف و بانک جهانی، در سال ۱۳۸۲ نشان می‌دهد که ۱۱ درصد کودکان زیر ۵ سال کم وزن و ۱۵ درصد کوتاه قد هستند، از سویی حدود ۵۸ درصد بزرگسالان دارای اضافه وزن و ۲۱ درصد آن ها دچار چاقی هستند.^[۱۸۵]

بررسی شاخص‌های مختلف مرتبط بیانگر جایگاه ایران در بین کشورهای هدف سند چشم‌انداز می‌باشد از بین ۲۵ کشورمورد نظر در سند چشم‌انداز اطلاعات ۱۸ کشور در اسناد رسمی بین‌المللی وجود داشته و بررسی گردید. در این بررسی شاخص‌های مختلفی وجود دارند در ارتباط با دسترسی فیزیکی به غذا که بیشتر به کشاورزی بر می‌گردد و بیانگر قدرت داخلی در تأمین غذا می‌باشد. شاخص موجود شامل عرضه سرانه پروتئین چربی و هیدروکربورما دلالت بر تأمین غذا دارد. از نظر آمارهای مذکور ایران در شاخص‌های ترکیبی کشاورزی بعد از پاکستان، ترکیه، ترکمنستان و سوریه دارای رتبه پنجم است، در شاخص ترکیبی مصرف غذا، سلامتی و تندرستی دارای رتبه بالاتر از دهم است و از نظر شاخص‌های دسترسی اقتصادی که بیانگر دخالت عواملی چون توزیع، تورم بیکاری، درآمد سرانه و قدرت خرید است جایگاه ایران نامطلوب است.^[۱۸۶]

بررسی‌ها نشان می‌دهد که شاخص کل وضعیت تغذیه و سلامت مناسب نبوده و از اینکه حدود ۴ درصد از جمعیت کشور مبتلا هستند که در عین حال که کشور به لحاظ سرانه کمی موادغذایی دارای مطلوبیت است موضوعی تأمل برانگیز است. وضعیت نسبتاً خوب شاخص‌های کشاورزی در مقایسه با دیگر شاخص‌ها دلالت بر عملکرد نامناسب نظام اقتصادی در راستای هدف دارد. رتبه‌های نامناسب از نظر شاخص‌های اقتصادی (ایران سومین کشور تورمی و نابرابری) دسترسی به غذا را دچار مشکل می‌کند کشور از نظر بسیاری از شاخص‌های امنیت غذایی (بویژه شاخص‌های دسترسی اقتصادی) در سطح متوسط و یا پایین قرار دارد. پایین بودن وضعیت تغذیه و سلامت به فقر درآمدی، فقر تغذیه‌ای، فقر فرهنگی – بهداشتی جامعه روستایی نیز مربوط می‌شود و بدین جهت زمینه شناسایی افراد فقیر و مبتلا به سوءتغذیه و همزمان اجرای برنامه های ویژه برای این گروه از جامعه ضروری است. افزایش کیفیت ترکیبات غذایی؛ افزایش تولید و استفاده از پروتئین حیوانی به حد قابل قبول (بالاترین مقدار فعلی ۶۵ گرم در روز) و کاهش سهم غلات و ریشه‌ها در انرژی دریافتی افراد که باعث چاقی و اضافه وزن نشود؛ رفع کامل سوءتغذیه؛ افزایش سطح امید به زندگی به بالاتر از ۸۲ سال (امید به زندگی اولین کشور در وضع موجود)؛ کاهش نرخ مرگ و میر کودکان زیر ۵ سال از ۳۶ در هزار به زیر ۵ در هزار؛ کاهش نرخ مرگ و میر مادران از ۷۶ درصد هزار به پایین‌تر از ۱۰ در هزار؛ کاهش درصد کودکان کم وزن زیر ۵ سال به پایین‌تر از ۹/۱ درصد؛ کاهش درصد کودکان کوتاه قدی تغذیه‌ای به زیر ۵ درصد دارای اهمیت است.^[۱۸۷]

با توجه به تفاوت کشورها از نظر پتانسیلهای کشاورزی، شاخصه‌های تجارت و تأمین غذای منطقه، مهمترین شاخص دسته‌بندی کشورها در زمینه امنیت‌غذایی در آینده خواهد بود. در حوزه کشاورزی شاخص تغذیه مردم پاکستان به دلیل جمعیت زیاد و وضعیت جاری نامطلوب تغذیه در صورت رشد اقتصادی و افزایش قدرت خرید مردم، مطمئناً به دلیل تقاضای بیشتر برای غذا افزایش می‌یابد و در این صورت تراز تجاری موادغذایی ضروری از مثبت به سمت صفر و یا منفی میل خواهد کرد. شاخص‌های کشاورزی در کشورهای ترکمنستان، سوریه و آذربایجان به دلیل محدودیت منابع آب و کنترل آن در کشورهای همجوار مانند افغانستان، ازبکستان، ترکیه ارمنستان و ایران در آینده تغییر (نزول) خواهد کرد. این وضعیت برای مصر و عراق و عربستان نیز تا حدودی قابل پیش‌بینی است. ‌بنابرین‏ می‌توان انتظار داشت در آینده مهمترین کشورهای رقیب در زمینه کشاورزی ترکیه و ایران خواهد بود.

گفتار دوم – حق بر غذا در حقوق و سازمان های ایرانی

در ایران قانونگذاری ‌در مورد شرایط فعالیت در صنعت غذا و نظارت بر فعالان این عرضه سابقه ای دیرینه دارد. قانون سازمان وزارت بهداری مصوب ١٣٢۴ یکی از اهداف سازمانی این وزارتخانه را نظارت بر فعالیت در صنعت غذا می‌داند و به موجب آن اداره ای، زیر نظر اداره کل فنی وزارتخانه به نام “اداره دارویی نظارت در ادویه مخدره و جلوگیری از تقلبات در اغذیه و دارو” تأسیس شده است.

ویگوتسکی فرایند رشد خودتنظیمی را به صورت درونی شدن، توصیف می­ کند. از نظر او خودتنظیمی حاصل درونی سازی تعاملات افراد است که افراد را از دیگرتنظیمی به خود تنظیمی سوق می­دهد. خودتنظیمی در یک سطح میان­فردی از طریق ارتباط با بزرگسالان آغاز می­ شود و به تدریج در کودکان درونی می­ شود (زیبازاده،۱۳۸۶).

۲-۲-۶-۶- نظریه پردازش اطلاعات(ساختارگرایی)

در چشم­انداز پردازش اطلاعات، خودتنظیمی شبیه آگاهی فراشناختی و شامل تکلیف و دانش فردی است. یادگیری خودتنظیمی مستلزم این است که فراگیران، خواسته­ های تکلیف، ویژگی­های شخصی خود و راهبردهای لازم برای کامل کردن آن وظیفه بدانند.

آگاهی فراشناختی، هم چنین شامل دانش رویه ­ای یا راهبردی است که به فرد کمک می­ کند تا با انتخاب راهبردی مناسب، یادگیری مطالب موردنظر خود را تنظیم کند، بر سطح یادگیری خود نظارت داشته باشد و تعیین کند که چه موقع از رویکردهای متفاوتی در انجام دادن تکلیف استفاده کند. بخش اصلی خودتنظیمی می ­تواند یک نظام تولید حل مسئله باشد. که در آن مسئله، دست­یابی به هدف و نظارت بر هر مرحله از کار است تا اطمینان حاصل شود. که فراگیر در حال پیشرفت به سوی هدف موردنظر است.

این نظام به مقایسه وضعیت موجود با یک معیار پرداخته و می­ کوشد تا تفاوت­ها را کاهش دهد. (کدیور،۱۳۸۶).

۲-۲-۶-۷- نظریه کارون و شیر

کارون و شیر (۱۹۹۰) مدل قابل تعمیم مناسبی از خود نظم­دهی تهیه کرده ­اند. ‌بر اساس این مدل هنگامی که شخصی هدفی را دنبال می­ کند، اگر دچار مانع شود یک بازبینی از موقعیت به عمل ‌می‌آورد.

درگیر شدن در این بازبینی یادگیرندگان را به ارزیابی این مسئله سوق می­دهد. که «اگر آن ها بیشتر تلاش کنند و طرح خود را تغییر داده و اصلاح کنند، تا چه اندازه می ­توانند به هدف­شان نزدیک شوند؟»

بدیهی است که اگر اطمینان (خودکارآمدی) و امیدواری وجود نداشته باشد، فرد ‌بر اساس طرح قبلی خود تلاش می­ کند و کار را در جهت اولیه خود ادامه می­دهد (وین، ۱۹۹۵).

اهداف دانش ­آموز با عقاید انگیزشی و واکنش­های عاطفی آن­ها برای شکل­دادن خود نظم بخشی، هم گام و هماهنگ است. واکنش عاطفی زمانی ایجاد می­ شود که یادگیرنده میزان پیشرفت خود به سوی اهداف را نسبت به میزانی که انتظار دارد پیش برود، مقایسه و بازبینی می­ کند.

وقتی اختلاف میان اهداف و پیامدهای مورد انتظار کاهش یابد، به عبارت دیگر وقتی طرح­های اصلاح شده، کاملاً به اندازه طرح­های مورد انتظار موفقیت­آمیز باشد، عاطفه خنثی است. یعنی فرد نسبت به موفقیت و پیشرفت به دست آمده نه احساس رضایت می­ کند و نه از آن خشنود است. زیرا میزان مورد انتظار موفقیت با میزان واقعی آن برابر است اگر پیشرفت سریع­تر از حد انتظار باشد، نسبت به آن موفقیت، عاطفه مثبت یعنی احساس رضایت ایجاد می­ شود. اما اگر میزان پیشرفت کمتر از حد مورد انتظار باشد، موفقیت به دست آمده با عاطفه منفی یعنی ناخشنودی توام خواهد بود.

زمانی که فرد پیشرفت خود را مورد نظارت قرار می­دهد و ‌در مورد آن قضاوت می­ کند، عواطف حاصل از این نظارت و قضاوت، بر درگیری بعدی تاثیر می­ گذارد این قضاوت­ها نیز به نوبه خود ‌بر اساس سطح اطمینان و امیدواری فرد شکل ‌می‌گیرد (همان منبع).

مدل کارون و شیر (۱۹۹۰) سه استدلال مهم در بردارد: اول اینکه وقتی اختلافی بین وضعیت فعلی و اهداف دیده می­ شود، یادگیرنده بر پایه چیزهایی که پیش ­بینی می­ کند، می ­تواند این اختلاف را کاهش دهد. یادگیرنده ممکن است برای افزایش میزان پیشرفت، یک طرح را به طرح دیگر تغییر دهد، سطوح اهداف قبلاً برگزیده شده را اصلاح کند و تلاش کند تا ابزار، فنون و راهبردهای جدیدی را اختراع کند.

هم­چنین یادگیرنده، شاید تکلیف را رها کند و هدف کاملاً متفاوت دیگری را انتخاب کند.

این رها سازی تکلیف معمولاً پس از شکست در تلاش رخ می­دهد.

دوم اینکه، پیشرفت در تکالیف تحصیلی به میزان کمتر از حد انتظار و به طور مکرر، ممکن است عاطفه منفی ایجاد کنند. این حالت ممکن است باعث شود زمانی که یادگیرنده، با مواقع برخورد می­ کند، تکلیف را رها سازد.

سومین استدلال این است که بازخورد حاصل از درگیر شدن در تکلیف امری درونی است.

یعنی چنین بازخوردی را خود فرد به خویش داده و از بیرون و از ناحیه دیگران نیست.

به طور کلی، کارون و شیر (۱۹۹۰) این مدل خود نظم­دهی را به صورت یک فرایند کنترل بازخورد مطرح ‌می‌کنند که در آن افراد به طور دوره­ای کیفیات رفتار خود را مورد بررسی قرار داده، و رفتار خود را با ارزش­ها و اهداف مرجع مقایسه ‌می‌کنند.

اختلاف مشاهده شده بین عملکرد و ارزش­های مرجع جوی را برای قضاوت­های ممکن در جریان رفتار ایجاد می­ کند. یادگیرندگان سعی ‌می‌کنند ‌بر اساس این قضاوت­ها اختلاف بین وضعیت فعلی و ارزش مرجع را کاهش دهند (همان منبع)

انگیزش ضروری در این رویکرد، تقویت و تنبیه خود که در عملکرد انسان تاثیر می­گذارند، مورد توجه­اند رفتارهای آشکار و نهان برای بقا و دوام به پیامدهای مثبت نیاز دارند.

انسان به کمک فعالیت‌های شناختی خود می ­تواند خود را تقویت یا تنبیه کند و رفتارش را نیز کنترل کند. این امر فرایندی است که خود نظم­دهی یا کنترل خود نام دارد. وی فرایند خود نظم­دهی را شامل سه مرحله: مشاهده رفتار خود، قضاوت عملکرد خود و تقویت­ پیامدهای رفتاری می­داند (سیف، ۱۳۸۵)

۱- مشاهده رفتار شخصی: نخستین فرایند خودتنظیمی، مشاهده رفتار شخصی است. در این مشاهده رفتار خود را با توجه به کمیت، کیفیت، اصالت، سرعت و جز این­ها بررسی می­کنیم. برای مثال اگر معلمی بخواهد نحوه سخنرانی خود را ‌در کلاس تحت کنترل خویش درآورد نخستین قدم مشاهده وضع موجود عملکرد است، این مشاهده را ‌می‌توان از طریق تعیین مدت زمان انجام پاسخ یا تعداد دفعات وقوع پاسخ انجام داد.

۲- قضاوت درباره عملکرد: پس از مشاهده رفتار خود باید به قضاوت درباره آن بپردازیم، در این قضاوت نحوه عملکرد خود را نسبت به معیارهای شخصی ارزیابی می­کنیم. بخشی از معیارهای ما شخصی است وبسیار از این معیارها اجتماعی هستند. نکته­ای را که درباره معیار عملکرد باید مورد توجه قرار داد این است که آن معیارها نباید بسیار سطح بالا باشند که دست­یابی به آن­ها غیرممکن یا بسیار دشوار به نظر برسد (سیف،۱۳۸۵).

گیج و برلاینز (۱۹۸۴) در این باره می­گویند: افرادی که آرزوهای بسیار سطح بالایی دارند و دست­آوردهای خود را دست کم می­ گیرند، دائما در یک حالت اضطراب و افسردگی به سر می­برند.

سطح دو مثبت: وقتی از مشتریان ‌در مورد کالا پرسیده شود غوغا می‌کنند. در حقیقت آن ها به طور مدام ‌در مورد اینکه کالا شکفت انگیز است، صحبت خواهند کرد. در اینجا ابزارهای تبلیغاتی بسیار کامل کننده هستند، زیرا در این سطح می‌توانیم تنظیم کنیم که چه مطلبی ‌در مورد کالاهای شما گفته شود.

سطح سه مثبت: در این سطح مشتریان تلاش می‌کنند تا بتوانند دیگران را برای استفاده از کالا ترغیب کنند. یک سینمای جدید، یا یک بانک تازه تأسيس شده می‌تواند در این سطح باشد. کار بازاریان بهبود بخشیدن، تشویق و تسهیل راه های ارتباطی است.

سطح چهار مثبت: در این سطح که بهترین سطح از سطوح تکنیک دهان به دهان است، دائما˝ ‌در مورد کالاها صحبت خواهد شد. متخصصان، افراد تاثیر گذار، افراد مشهور و مشتریان نمونه ‌در مورد کالا صبحت می‌کنند. این سطح بهترین موقعیت برای کالاهاست.

سطح یک منفی: در این سطح مردم هیچ شکایتی از کالا یا خدمات ارائه شده ندارند اما زمانی که ‌در مورد خدمات مورد سوال قرار می گیرند به بدگویی ‌در مورد آن ها می پردازند؛ در این موقعیت تبلیغات و دیگر ابزارهای بازاریابی مرسوم می‌توانند تا حدودی وضعیت را بهبود ببخشند، اما پیشروی و تاثیر این ابزارها بسیار کند است.

سطح دو منفی: وقتی از مشتریان ‌در مورد کالاها سوال می شود، آن ها به بیهوده گویی ‌در مورد آن می پردازند. در این موقعیت روند فروش شما سیر منفی را طی خواهد کرد اما این فرایند بسیار آرام اتفاق خواهد افتاد.

سطح سه منفی: در این سطح مشتریان یا غیر مشتریان از اینکه راهی را دنبال کنند که دیگران را از استفاده از این کالا منع کنند منصرف می‌شوند.

سطح چهار منفی: این سطح که بدترین سطح ممکن است سطحی است که مردم در صحبت هایشان یه بدگویی ‌در مورد کالاها و تولیدات می پردازند. در این سطح بدگویی از کالای فراگیر و عمومی شده است است و مردم در حین گفتگوهایشان به صورت فعالانه ای یکدیگر را از استفاده از کالا باز می دارند.

۲-۱۱-۳٫ مراجعه مجدد (نیات رفتاری)

پیچیده ترین مفهوم در بازاریابی این است که چرا برخی خریداران، خرید کرده و برخی خرید نمی کنند. چنین مفهومی برای بازاریان حیاتی بوده و از آنجایی که داشتن یک درک قوی از رفتار مصرف کننده کمکی به روشن کردن اولویت ها از نظر وی و نیز اشاره ای بر تاثیرات مهم بر روی تصمیم گیری مشتری دارد، استفاده از این اطلاعات بازاریان را در خلق و ایجاد برنامه های بازاریابی که مورد علاقه مشتری ها خواهد بود کمک می‎کند.

نیات رفتاری عبارت است از: ادراک مشتریان نسبت به عملکرد خدمت دهندگان از لحاظ خدمت رسانی و اشاره دارد به اینکه آیا مشتریان حاضر به خرید بیشتر از یک سازمان خاص هستند و یا اینکه خرید خود را کاهش می‌دهند. نیات رفتاری یا نیات در رفتار نتیجه فرایند رضایت مشتریان است. نیات رفتاری را می توان به دو گروه تقسیم کرد:

رفتارهای اقتصادی و رفتارهای اجتماعی. آن دسته از رفتار مشتریان که بر عوامل مالی شرکت تاثیر گذار است از قبیل تکرار خرید جزء نیات رفتاری اقتصادی محسوب می‌شوند همبستگی معناداری بین رضایت مشتری و خرید مجدد گزارش شد. رضایت مشتری یک عامل کلیدی در شکل گیری تمایل خرید آتی مشتریان به شمار می رود آن دسته از رفتار مشتریان که بر رفتار مشتریان فعلی شرکت تاثیرگذار است از قبیل شکایت، نیات رفتاری اجتماعی نامیده می شود (صمدی و همکاران، ۱۳۸۷: ۷۵).

۲-۱۱-۴٫ میزان استفاده از خدمات

یک خدمت عبارت است از عمل یا اجرایی که توسط یک طرف برای طرف دیگر انجام می شود. گرچه فرایند این کار ممکن است با یک کالای فیز یکی مرتبط باشد، اما اجرای خدمت لزوماً˝ نامحسوس است ومعمولا مالکیت هیچ یک از عوامل تولید را دنبال ندارد. تفاوت‌های اساسی بین کالا و خدمات وجود دارد که

عمده ترین آن ها عبارتند از:

1. 1. مشتریان مالکیت چیزی را به دست نمی آورند.

1. 1. محصولات خدماتی اجراهای نامحسوسند.

1. 1. مشارکت بیشتر در فرایند تولید.

1. 1. کارکنان به عنوان بخشی از محصو ل.

1. 1. تغییر پذیری بیشتر نهاده ها و ستاده های عملیاتی.

1. 1. دشواری ارزیابی برای مشتریا ن.

1. موجودی کالا وجود ندارد.

علاوه بر موارد ذکر شده، فعالیت‌های بازاریابی درمورد کالا وخدمات نیز متفاوت است. فعالیت های بازاریابی ‌در مورد کالا ها واشیائ قابل لمس با توجه به عناصر ‌آمیخته بازاریابی در محیط بازارانجام می شود ومشتری با توجه به شناخت خود از کالا، هم زمانی نیاز وخرید و بالاخره عملیات هماهنگ بنگاه های عرضه کننده کالا، نیاز خود را برطرف می‌کنند. اما فعالیت های باز اریابی ‌در مورد خدمات فقط به کمک عناصر ‌آمیخته بازاریابی مقدور نیست. وعامل دیگری ر ا می طلبد زیرا اولا کالا قابل لمس ورویت است وخدمت چنین نیست، ثانیاً کالا از مراحل خاصی عبور کرده و هزینه یابی وقیمت گذاری ان روشن تر وقابل ‌قبول‌تر است ولی خدمات دارای ضابطه ‌و معیار اندازه گیری شخصی نیست. ثالثا ‌در مورد کالاها اغلب جریان بازاریابی تقاضای بعدی است، ولی ‌در مورد خدمات، جریان بازاریابی عرضه بعدی است. بنا براین علاوه بر عناصر ‌آمیخته بارزاریابی، عامل دیگری به نام تعامل در مرکز عوامل فوق وجود دارد که در حقیقت نقش ارتباطی کارکنان است. در سازمان‌های خدماتی تعامل یا ارتباط متقابل با مشتری باعث رضایت خاطر مشتری، تصمیم وی به خرید یا ادامه کار وبالاخره افزایش فروش و افزایش سهم بازار می‌گردد وادامه این وضع در بلند مدت موجب ایجاد مزیت برای بنگاه و افزایش توان رقابتی ان خواهد شد (صمدی و همکاران، ۱۳۹۰: ۳۴).

یکی از راه هایی که یک شرکت خدماتی می‌تواند خود را از رقبایش متمایز کند ارائه پایدار خدماتی با کیفیت بالا است. بررسی ها نشان داده است کیفیت خدمات بر رضایت مشتریان و در نتیجه بر میزان خرید آن ها اثر داشته است. کیفیت خدمات و رضایت مشتری مفاهیم به هم وابسته ای هستند اما دو چیز مشابه محسوب نمی شوند. رضایت به تجربه مصرف کالا یا خدمت در گذشته نیازمند است و به قیمت وابسته است. در حالی که کیفیت نیازمند تجربه پیشین نیست ومی توان پیش از مصرف درکی ار آن داشت. ومعمولا ˝به قیمت نیز وابسته نیست. هرچند در شرایطی که اطلاعات کمی در اختیار مشتری قراردارد و قضاوت برای وی دشوار می‎گردد، قیمت به عنوان یک شاخص و نشانگر کیفیت عمل می‌کند (همان منبع، ۱۳۹۰: ۳۵).

۲-۱۲٫ پیشینه تحقیق

۲-۱۲-۱٫ بازاریابی رابطه‌مند (RM)

مفهوم بازاریابی رابطه‌مند برای نخستین بار از سوی بری^[۸۸] در سال ۱۹۸۳ میلادی در زمینه ی سازمان های خدماتی ارائه شد و به عنوان استراتژی جذب، حفظ و ارتقای روابط با مشتریان تعریف شد. کاتلر^[۸۹] و همکاران (۱۹۹۹) نیز بازاریابی رابطه‌مند را به مفهوم ایجاد، حفظ و ارتقای روابط مستحکم با مشتریان و دیگر ذی نفعان تعریف کردند. آنان معتقدند بازاریابی به طور فزاینده ای در حال دور شدن از معاملات فردی و حرکت به سمت ساخت رابطه با مشتریان و شبکه های بازاریابی است. همچنین آن ها اشاره نمودند که هدف اصلی RM ارائه ارزش در بلند مدت به مشتری است و معیار موفقیت نیز رضایت بلند مدت مشتری می‌باشد (رنجبریان و براری، ۱۳۸۸).