۸۳/۸۶

۳۶/۷۳

۰/۲۸

۲۰

خطا

–

–

–

–

–

–

۲۹

کل

۳۳

۳۳

۴۰

۲۷

۳۷

۲۹

ضریب تغییرات (درصد)

* معنا دار در سطح ۵ درصد
** معنا دار در سطح ۱ درصد
ns عدم معنا دار بودن
فصل پنجم
بحث
۵-۱- بحث
در این مطالعه کاربرد سطوح مختلف سولفات و نیترات نیکل سبب افزایش بهبود عمر گلجایی گل­های شاخه بریده ژربرا به مدت دو الی چهار روز نسبت به شاهد گردیده است. عمر گلجایی گل­های شاخه بریده در صورت بهینه بودن شرایط نگهداری آن­ها به چند عامل بستگی دارد، وجود منابع در دسترس انرژی مثل کربوهیدرات‌ها، غلظت گاز اتیلن به ویژه اگر فرازگرا باشند و غلظت باکتری های موجود در محلول نگهدارنده یا در انتهای ساقه آن­ها که تمام این عوامل می توانند توسط یون نیکل تحت تاثیر قرار بگیرند. چرخه کربس یک مسیر بسیار مهم تولید کننده انرژی است که مقادیر مورد نیاز و کافی انرژی را جهت فرآیندهای تخصصی رشد و نمو گیاهی تامین می کند. هرگونه ایراد در این راکتور انرژی گیاهی می ­تواند بر قدرت عمومی گیاه و توانایی آن در جهت ادامه زندگی گیاهی تاثیر گذار باشد. نیکل کوفاکتور کوانزیم آ سنتاز^[۱۱۰] است که آنزیم کوآنزیم آ تولید می کند. غیبت مقادیر کافی کوآنریم آ به این معنا است که پیرووات که از این چرخه بیرون می آید نمی­تواند استیل کوآنزیم آ تولید کند و چرخه کربس را تغذیه کند این مسئله سبب کاهش تولید انرژی می­گردد و باعث تجمع لاکتیک اسید در سطوح سمی می­گردد (بایی و همکاران^[۱۱۱]، ۲۰۰۶؛ وود و ریلی^[۱۱۲]، ۲۰۰۷). بنابراین تامین نیکل کافی می تواند تضمینی برای تولید انرژی کافی و عدم تجمع مقادیر سمی لاکتیک اسید باشد.
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت nefo.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

پژوهش‌های اندکی وجود دارد که سعی کرده‌اند رابطه کمبود نیکل و آمینواسیدهای درونی گیاه را روشن کنند. کمبود نیکل در گیاه جو سبب افزایش آمینواسیدهای آزاد درونی و ترکیبات غیر پروتئینی شاخساره‌ها و بذرها به ترتیب در حدود ٢٠% و ۴٠% می‌شود (براون و همکاران^[۱۱۳]، ۱۹۹۰). گریداس و همکاران^[۱۱۴] )۱۹۹۹) نشان دادند که گیاهانی که دچار کمبود نیکل بودند و در محیط کشت حاوی اوره رشد نموده بودند دچار کمبود آمینو اسیدها گردیدند.
١٢
استحکام ساختارهای گیاهی، ناشی از تولید لیگنین نیز می‌تواند تحت تاثیر نیکل قرار بگیرد. یک مثال کلاسیک در این زمینه قدرت چوب درخت است. اندام‌های ضعیف و شکننده غیر معمول که در شرایط کمبود شدید نیکل ایجاد می‌شود شاهدی بر این موضوع است (وود و همکاران، c2004)، به این معنا که نیکل در فرآیندهای فیزیولوژیکی دخالت دارد که بر میزان لیگنین که در شاخساره‌ها تجمع می یابد موثر است (وود و ریلی، ۲۰۰۷).
نیکل بر چرخه اسید شیکمیک موثر است. این چرخه در تشکیل سایر هورمون‌های داخلی گیاه از جمله پدیده گلدهی، سالیسیلیک اسید موثر است. همین هورمون نیز روی تأثیر دارد . از طرف دیگر با توجه به نقشی که نیکل در آنزیم سنتز کننده کوانزیم آ (COA) دارد (وود و ریلی، ۲۰۰۷). روشن است که تامین نیکل باعث افزایش تولید استیل کوآنزیم آ، می‌گردد که برای تأمین موالونیک اسید ضروری است، خود این ماده پیش‌ساز هورمون‌های داخلی گیاه از جمله اسید آبسیزیک، جیبرلین و سیتوکینین می‌باشد.
یون نیکل خاصیت ضد اتیلنی دارد. این عنصر می تواند یک کمپلکس آنزیم- فلز ایجاد کند و همین موضوع باعث جلوگیری از عمل آنزیم آی- سی- سی- اکسیداز می گردد. در نتیجه اتیلن تولید نمی­ شود یا حداقل تولید آن کاهش معنی داری می­یابد (ژانگ و همکاران^[۱۱۵]، ۲۰۰۶). از آنجا که اتیلن تأثیر مستقیمی در رسیدن و فرایند پیری دارد هر چه تولید آن کاهش یابد احتمال افزایش عمر پس از برداشت گیاه افزایش می‌یابد و این مورد در پژوهش حاضر مشاهده گردید. جمالی و راحمی (۲۰۱۱) گزارش کردند که کاربرد نیترات نیکل با غلظت ۴۵ میلی گرم بر لیتر سبب بهبود عمر پس از برداشت گل‌های میخک شد.
علت عدم پاسخ مثبت گل‌های شاخه بریده ژربرا به کاربرد عنصر نیکل به تنهایی، شاید مناسب نبودن غلظت آن بوده است و یا به نظر می­رسد عنصر نیکل به میزان کافی در محیط وجود نداشته است که بتواند سبب بهبود عمر گلجایی گردد البته علت دیگر شاید وجود حالت اسیدی در محلول نگهدارنده گل‌ها در این سری از تیمارها بوده است. چون روش اعمال عنصر نیکل به تنهایی شامل حل کردن آن در اسید نیتریک بود و همین عامل سبب ایجاد خاصیت اسیدی با پی اچ پایین در محلول نگهدارنده شده که شاید خود همین عامل یک عامل منفی بود که می توانست اثرات مثبت یون نیکل را بپوشاند و باعث بی‌تاثیر شدن این عناصر بر عمر پس از برداشت گل‌ها شود.
کاهش وزن تازه و وزن خشک گل­ها در پژوهش حاضر تحت تاثیر تیمارها قرار گرفت به گونه ­ای که در گل­های دریافت کننده تیمار سولفات و نیترات نیکل وزن خشک بالاتری داشتند و وزن تازه آن­ها در طی مدت آزمایش به میزان بیشتری حفظ گردید. گیاهان زینتی گلدانی دارای یک تعادل بین قسمت ساقه و ریشه هستند یعنی قسمت‌های بالایی گیاه با انجام عمل فتوسنتز مواد غذایی مورد نیاز تمام قسمت‌های گیاه را تامین می کند و ریشه ها آب و عناصر مورد نیاز برای رشد و نمو را تامین می‌کنند و هر دو قسمت در تامین هورمون‌ها گیاهی و تعادل آن‌ها که لازمه بسیار از فرآیندهای گیاهی است موثراند (رید و ژیانگ^[۱۱۶]، ۲۰۱۲). جدا کردن گل (در مورد گل‌های شاخه بریده) از گیاه مادری این تعادل و تقسیم کار را بر هم می‌زند و گل در عمر محدود پس از برداشت خود متکی به آن‌چه در سلول‌های خود انباشته است می گردد بنابراین در طی مدت نگه‌داری گل، وزن تازه کاهش می‌یابد به علاوه این که ساختارهای درون سلول و ماکروملکول‌ها هم شروع به شکستن می‌کنند (کادر^[۱۱۷]،۲۰۰۲). چون در این حالت استراتژی گیاه تغییر می کند. وقتی گیاه بر روی ریشه‌های خود رشد می کند، هدف حداکثر رشد است اما بعد از جداسازی از گیاه مادری هدف حداکثر بقا است. بنابراین با توجه به اولویت‌ها شکستن ذخایر سلولی آغاز می‌شود پس وزن خشک گل‌ها نیز کاهش می یابد (تایز و زایگر^[۱۱۸]،۲۰۱۰).کاربرد عنصری مانند نیکل که بر روی متابولیسم قند‌ها و ترکیبات نیتروژن دار موثر است و همچنین خاصیت ضد تولید اتیلن دارد یا حداقل میزان آن را کاهش می‌دهد، می‌تواند سبب جلوگیری از کاهش وزن تازه و حفظ وزن خشک گل­ها گردد، زیرا در این سری از گل­ها ماکروملکول­های داخلی سلول کمتر می شکنند یا حداقل برای مدت بیشتری باقی می‌مانند. احتمالاً به همین علت است که درصد قند در نمونه های تیمار شده با عنصر نیکل نیز سولفات و نیترات نیکل نسبت به شاهد کمتر کاهش یافته است. گاد و همکاران (۲۰۰۷) ، در پژوهش نشان دادند که ۳۰ میلی‌گرم نیکل به ازای هر کیلوگرم خاک گلدان سبب بهبود درصد مواد قندی^[۱۱۹]TSS) ) میوه­های گوجه فرنگی گردید. حضور یون نیکل در خاک کشت گیاه سویا سبب افزایش وزن خشک شاخساره­ها گردید (کاراندیش و همکاران^[۱۲۰]، ۲۰۰۲). شانتاروم و راو^[۱۲۱] (۲۰۰۰) نشان دادند که نیکل اثر مثبت به افزایش وزن خشک گیاه گوجه فرنگی داشته است.
همان‌طور که گفته شد یکی از دلایل کاهش عمر پس از برداشت گل‌های بریده وجود میکرو­ارگانیسم­ها در ساقه و محلول نگهداری گل­ها می‌باشد (کاظمی و عامری، ۲۰۱۲). به خوبی روشن شده است که مسدود شدن مسیر آوندهای چوبی به وسیله این میکروارگانیسم‌ها که درون مجاری آوندی یا محلول نگهدارنده تجمع می یابند می تواند سبب کاهش کیفیت و عمر پس از برداشت گل­های شاخه بریده گردد (مرندی و همکاران، ۲۰۱۱). گزارش شده است که بین جمعیت باکتریایی موجود در محلول نگهدارنده و توانایی هدایت آب در ساقه گل یک رابطه منفی موجود است (کاظمی و همکاران، ۲۰۱۱). گل­های شاخه بریده به آلودگی میکروبی در انتهای ساقه یا در محلول نگهداری حساس‌اند و هر چه این آلودگی بیشتر باشد عمر پس از برداشت یا گلجایی آن­ها کوتاه تر می‌شود (بالسترا و همکاران^[۱۲۲]، ۲۰۰۵). با کتری­های موجود در آب گلدان می­توانند سبب مسدود شدن آوند­ها در سطوح برش گردند (کاظمی و همکاران، ۲۰۱۱). اثر دیگر باکتری­ های موجود در آب گلدان، تولید اتیلن توسط آن­هاست که همین موضوع می تواند روی فرایند پیری و کاهش عمر گلجایی اثر قابل توجهی داشته باشد (زاگروی و رید^[۱۲۳]، ۱۹۸۶). کاربرد نیکل در این پژوهش باعث کاهش باکتری­ ها در محلول نگهداری گل­ها و نیز در ته ساقه­ها شد که همین موضوع روی عمر پس از برداشت گل­ها تاثیر مثبت داشت، همچنین این پدیده سبب بهبود قطر گل­ها و وزن تر و خشک آن­ها در طی دوران نگهداری آن­ها گردید. نقش نیکل در افزایش مقاومت گیاه در برابر بیماری‌ها مدت‌هاست که به اثر مستقیم این عنصر بر عامل بیماری‌زا یا ساز و کارهای مقاومتی گیاه به بیماری‌ها نسبت داده‌اند. کار و میشرا^[۱۲۴] (۱۹۷۴) نتیجه گرفتند که احتمالاً نیکل به علت اثر سمیت مستقیم که بر پاتوژن‌ها دارد باعث کاهش ایجاد بیماری می‌گردد. گراهام و همکاران^[۱۲۵] (۱۹۸۵) نشان دادند که تیمار نیکل بر ریشه‌های گیاه نخود گاوی باعث کاهش %۵٠ حمله انواع قارچ‌ها گردید. علت این کاهش هنوز به طور روشن مشخص نیست. بدون در نظر گرفتن ساز و کارها، یک اثر مستقیم بین تیمار گیاهان با نیکل و افزایش تحمل و مقاومت به بیماری‌ها ثبت گردیده است. به هر حال کاربرد نیکل سبب کاهش تعداد باکتری‌های موجود در محلول نگهدارنده و ته ساقه گل­ها در این پژوهش گردید همین موضوع سبب کاهش ممانعت آن­ها در مسیر آوندی گل­ها گردید که در نهایت سبب بهبود جذب آب بهتر توسط گل­ها گردید.
در پژوهش حاضر فعالیت آنریم­های سوپر اکسیددیسموتاز و پراکسیداز بعد از کاربرد تیمارها افزایش یافت. سعیدی سار و همکاران^[۱۲۶]، (۲۰۰۶) نشان دادند که کاربرد عنصر نیکل در تلفیق با جیبرلین و اسید ابسیزیک می‌تواند سبب افزایش فعالیت آنزیم کاتالاز و پراکسیداز گردد که نتایج به دست آمده در این پژوهش هماهنگ با این مطالعه بود.
غلظت بالاتر کاروتنوئید و پروتئین در گل­هایی که تیمار نیکل را دریافت کرده بودند به دست آمد. نکته جالب این که به طور کلی علت بهبود پایه ای پروتئین ها و همچنین این رنگدانه در نمونه­هایی که تیمار نیکل دریافت کرده بودند را می­توان به این صورت شرح داد: عنصر نیکل بر روی متابولیسم نیتروژن و چرخه ترکیبات نیتروژن دار در داخل گیاه تاثیرگذار است و باعث بهبود عملکرد چرخه می‌شود (بایی و همکاران، ۲۰۰۶). همچنین عنصر نیکل بر متابولیسم کربوهیدرات­ها در داخل گیاه موثر است و تضمین کننده تامین بهینه انرژی برای رشد و نمو گیاه است (وود و ریلی، ۲۰۰۷). برای سنتز رنگدانه­ها وجود اسکلت­های کربنی حاصل از متابولیسم ترکیبات کربوهیدراتی و وجود ترکیبات نیتروژن‌دار ضروری است (تایز و زایگر، ۲۰۱۰). بنابراین بهینه شدن این دوچرخه سبب بهبود وضعیت رنگدانه­ها می‌شود. در مورد نیتروژن کل هم می ­تواند این گونه گفت که همان طور که شرح داده شد استراتژی گیاه در هنگام جدا شدن از گیاه مادری تغییر می یابد و هدف نهایی بقای طولانی تر گیاه است بنابراین در این شرایط گیاه برای ادامه زندگی وابسته به منابع موجود می­ شود. بهبود متابولیسم گیاه در اثر وجود نیکل، کاهش تعداد میکروارگانیسم­ها، افزایش فعالیت آنزیم­ های آنتی اکسیدان سبب بهبود سلامت گیاه می‌شود پس پیری به تعویق می­افتد و ساختارهای سلولی از جمله پروتئین­ها برای مدت بیشتری حفظ می‌شوند.
۵-۲- نتیجه گیری
در این مطالعه، همه تیمارهای نیکل، سولفات و نیترات نیکل نسبت به شاهد کم و بیش در بهبود ویژگی‌های پس از برداشت گل­های شاخه بریده ژربرا موثر بودند. نیترات نیکل در غلظت ۵۰ میلی گرم در لیتر عمر گلجایی گل شاخه بریده ژربرا به مدت حدود ۴ روز نسبت به شاهد (آب مقطر) افزایش داده است. در این آزمایش نیترات نیکل و سولفات نیکل در غلظت‌های بالا (۵۰ میلی‌گرم در لیتر) بر افزایش شاخص‌های مهم دیگر پس از برداشت گل ژربرا مانند قطر گل ، در صد قند (TSS)، میزان پروتئین گلبرگ، میزان رنگیزه کاروتنوئید، جذب آب و فعالیت‌های آنزیمSOD و POD تاثیرگذار بوده اند. عنصر نیکل با غلظت‌های استفاده شده تاثیر کمتری بر روی شاخص‌های مورد بررسی داشته‎اند.
۵-۳- پیشنهادها
بررسی برهمکنش نمک‌های نیکل بر ویژگی­های پس از برداشت گل­های شاخه بریده.
کاربرد سایر ترکیبات افزایش دهنده عمر پس از برداشت مثل اسید سالیسیلیک با این دو نمک نیکل و بررسی برهمکنش آن­ها بر ویژگی­های پس از برداشت گل­های شاخه بریده.
کاربرد نمک‌های سولفات و نیترات نیکل در مراحل قبل از برداشت گل­ها و بررسی تأثیر آن­ها بر ویژگی‌های پس از برداشت گل­های شاخه بریده.